نقش عزتنفس در زندگی فردی
بررسیهای گوناگون نشان میدهد که چنانچه نیاز به عزتنفس ارضاء نشود، نیازهای گستردهتری نظیر نیاز به آفریدن، پیشرفت و یا درک و شناسایی استعدادهای بالقوه محدود میماند.
عزتنفس از دو بخش مهم تشکیل میشود:
باور خودتوانمندی: به معنای داشتن اطمینان به توانائی فکر، درک، آموختن، انتخاب و تصمیمگیری.
احترام به خود یا داشتن حرمتنفس: به معنای ارزش برای خود. یعنی به خویش حق دهیم که زندگی کنیم و شاد باشیم. باور کنیم که میتوانیم آنچه را لازم داریم، بیاموزیم و با مشکلات برخوردی اندیشمندانه داشته باشیم.
عزت نفس در افراد به شکلهای متفاوتی دیده میشود و میتوان آن را در حالت چهره، رفتار، صحبت و حرکت شخص مشاهده کرد. برخورد باز و گشوده با انتقادها، و راحتی در پذیرش اشتباهات، نمونههایی از شکل عزتنفس است. به عبارت دیگر طرزکلام و حرکات فرد از کیفیت راحتی برخوردار است و او نشان میدهد که در جنگ با خویشتن نیست و با دیگران نیز جنگی ندارد. دروغ، ریاکاری و پنهانکاری در افراد دارای عزتنفس سالم وجود ندارد.
چند ویژگی افراد دارای عزتنفس:
- افراد دارای عزت نفس واقعبین هستند.
- آنها نیروی خلاقانه خود را بکار میگیرند و به فراوردههای ذهن خویش توجه کافی دارند. خود را دستکم از دیگران نمیگیرند و از اینکه بگویند «اشتباه کردم« ترسی ندارند. اشتباهات را واقعبینانه میپذیرند و برای اصلاح اشتباهات تلاش میکنند.
- همدردی و همدلی در افرادی که عزت نفس دارند، فراوان است. بهدلیل پذیرش و اطمینان به خود از دیگران نمیترسند و به اعتماد بهنفس دیگران نیز احترام میگذارند. روحیهی همکاری برای دستیابی به هدفهای مشترک در افراد دارای عزت نفس سالم دیده میشود. جرأت ورزی، شهامت ابراز وجود در این افراد آشکاراست.
اگر عزت نفس شخص کم باشد از واقعیت هراس دارد. ترس از افشا شدن، فروریختن، تظاهرها و وانمودها، ناکامی و ترس از تحقیر شدن. گویا این افراد برای دیگران زندگی میکنند و همواره نگران قضاوتهای اطرافیان هستند. بنابراین جرأت اندیشیدن به توانمندیهای خویش را از دست میدهند. حالت انفعال در آنان فراوان دیده میشود، زود تسلیم میشوند و دیگران میتوانند به سرعت آنان را دلسرد کنند.
انتخاب و گزینش هدفهای واقعبینانهی زندگی و تمرکز بر آن، از نشانههای عزتنفس سالم است. دنبال کردن این هدفها تا تحقق و دستیابی حاصل اندیشهی قوی، ارادهی مصمم و عزتنفس کافی است. ازدواج، به عنوان عامل مۆثری در ایجاد رضایتخاطر مۆثر میباشد.
و اما مردها برخلاف ظاهرشان، مانند كودكانی هستند كه میخواهند از آنها تمجید شود. بنابراین اعتماد به نفس همسرتان را با تأیید تصوراتش تقویت كنید. این كار سبب میگردد که او همه چیز را با شما در میان بگذارد. از قدرت و عملكردش تعریف كنید و بگویید كه وقتی با او هستید احساس خوبی دارید. بدین ترتیب روحیه ی همسرتان را تقویت می کنید.
احساس گناه یعنی عدم تأیید و سرزنش خود و این بزرگترین مانع است. انتقاد شدید از خود، زمینهی بهتر شدن شما نیست. هر اشتباهی كه انجام دادهاید، بگویید آن را به هر شكلی كه شده جبران میكنم
زوجین باید بدانند که راهكارهای عملی جهت افزایش و تقویت اعتماد به نفس این است:
1- عاشق جسم و روح خود باشید و برای رسیدن به این خودشیفتگی باید شناخت و درك درستی از خویشتن خویش داشته باشید.
2- جنبه های مثبت و منفی خویش را تواماً در نظر بگیرید. به خاطر كوچكترین كار خوبی كه انجام میدهید، خود را تشویق كنید.
3- از هر آنچه كه به جسم و تن شما آزار میرساند دوری جویید.
4- برای خود و دیگران ارزش قائل شوید. وقتی را برای رسیدن به نیازهایتان در نظر بگیرید و نیز وقتی را به دیگران اختصاص دهید.
5- احساس گناه یعنی عدم تأیید و سرزنش خود و این بزرگترین مانع است. انتقاد شدید از خود، زمینهی بهتر شدن شما نیست. هر اشتباهی كه انجام دادهاید، بگویید آن را به هر شكلی كه شده جبران میكنم.
منبع :
کتاب خانوادهی منسجم