ستاره ای پرفروغ در آسمان ولایت

زینب کبری سلام الله علیها، در پرتو انوار وحی و در سایه خورشید ولایت و دامان عصمت بالید و پرورش یافت و با تعالیم عالیه مربیان عالم وجود، شجره طیبه وجودش به برگ و بار نشست.

چند سالی، با رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) و مادر ارجمندش به سر آورد و منش والای او در دوران کودکی، از تعالیم الهی آن دو نخبه جهان هستی نقش پذیرفت.

از آن پس، سالیانی را با پدر بزرگوارش امام علی (علیه السلام) که جامع فضائل و منبع کمالات نامتناهی بود، زیست و از چشمه سار دانش و فضل و ادب او، زلال معرفت و حقیقت نوشید.

همدم و جلیس و انیس برادران برگزیده اش حسن و حسین (علیهما السلام) بود و از آن دو خورشید سپهر ولایت، اسرار و معارف فراوانی آموخت.

حال با این اوصاف از کدام فضیلت و جلالت و کرامت او می توان سخن گفت؟ از نسب او، تربیت او، معرفت او، شکوه و عظمت او، طاعت و عبادت او، صبر و استقامت او، ایمان و قوت قلب و شجاعت او، فصاحت و بلاغت او و سرانجام وظیفه رسالت او؛ همان بار گرانی که کوه ها از کشیدن آن سر باز می زنند؟!

زینب سلام الله علیها ، پرورده دامان رسالت و ولایت و عصمت است، و ما در این مجال  حتی نمی توانیم گوشه ای از فضائل آن بزرگ بانوی اسلام را تمام و کمال بیان کنیم ولی به حکم  این عبارت که : آب دریا را اگر نتوان کشید  هم به قدر تشنگی باید چشید، در این مقاله نمی از اقیانوس عمیق فضائل زینب کبری سلام الله علیها را بازگو می کنیم.

مفسر بزرگ قرآن

فاضل گرامى سید نورالدین جزایرى در كتاب خود (خصایص ‍ الزینبیه) چنین نقل مى كند:

روزگارى كه امیرالمۆمنین(علیه السلام) در كوفه بود، زینب (سلام الله علیها) در خانه اش مجلسى داشت كه براى زنها قرآن تفسیر و معنى آن را آشكار مى كرد. روزى (كهیعص) را تفسیر مى نمود كه ناگاه امیرالمۆ منین (علیه السلام) به خانه او آمد و فرمود: اى نور و روشنى دو چشمانم ! شنیدم براى زن ها (كهیعص) را تفسیر مى نمایى .

زینب (سلام الله علیها) گفت: آرى . امیرالمۆمنین (علیه السلام) فرمود: این رمز و نشانه اى است براى مصیبت و اندوهى كه به شما عترت و فرزندان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) روى مى آورد. پس از آن مصایب و اندوه ها را شرح داد و آشكار ساخت . پس آن گاه زینب کبری سلام الله علیها با صدای بلند گریه كرد.

خداشناس واقعی

بی شک همه کمالات آن حضرت در کل، علاوه بر بیان ابعاد مختلف شخصیت بی نظیر این بانوی بزرگوار، به درجه بالای عرفان و خداشناسی او دلالت دارد. اگر مرتبه توحیدش قریب به مرتبه توحید حضرات معصومان نبود، هرگز نمی توانست سکان دار طوفان کربلا باشد.

هنوز کودکی بیش نبود که از پدر بزرگوارش امام علی علیه السلام سۆال کرد: آیا مرا دوست داری؟ حضرت فرمودند: بله دخترم; فرزندان ما پاره های جگرهای ما محسوب می شوند. آن گاه زینب علیها السلام عرض کرد: محبت و خدا دوستی با حب فرزندان در قلب مۆمن چگونه جمع می گردد؟ اگر گریزی از این دو امر نیست، باید گفت: دوستی محض از آن خدا و مهرورزی برای فرزندان است. با این بیان، دختر زهراعلیها السلام کمال معرفت خود را در توحید خالص به نمایش گذاشت.

عابده مخلصه

حقیقت بندگی و عبادت خداوند که در رشد و کمال آدمی تاثیر بسزایی دارد آن است که با همه وجود به خدا نظر کنیم و جز به او نیندیشیم و جز فرمان او را مطیع نباشیم و جز برای او به کاری نپردازیم . حضرت زینب سلام الله علیها که به این امر آگاهی کامل داشت، و فلسفه خلقت را در عبادت می دید حتی در شدیدترین لحظه های زندگی عبادت و ستایش خداوند را از یاد نمی برد . فاطمه دختر امام حسین (علیه السلام) در این باره می گوید: «عمه ام زینب در شب عاشورا همواره در محراب عبادتش ایستاده بود و با خدای خویش مناجات می کرد.»

یا امام سجاد علیه السلام می فرماید: «عمه ام حتی در شب یازدهم محرم نماز شبش ترک نشد و نشسته نماز خواند».

زینب (سلام الله علیها) در عبادت و طاعت خداوند به مقامی دست یافته و به آن درجه از شناخت و معرفت حق رسیده بود که امام حسین (علیه السلام) در روز عاشورا به هنگام وداع این گونه او را خطاب کرد:

«یااختاه لاتنسینی فی نافلة اللیل; خواهرم در نماز شب مرا فراموش مکن ».

فصاحت و بلاغتی چون امیر

شاید بارزترین ویژگی زینب (سلام الله علیها) که دوست و دشمن او را به آن می ستایند درست گویی و شیوا سخنی است . زیبا سخن گفتن و روانی عبارت ها و الفاظ چنان در زینب (سلام الله علیها) ملکه شده بود که در سخت ترین و بحرانی ترین لحظه با موازین ادبی سخن می گفت . نیشابوری در این باره می گوید: «زینب در فصاحت و بلاغت در پارسایی و عبادت مانند پدرش علی (علیه السلام) و همانند مادرش زهرا بود».

همچنین علامه مامقانی با استناد به خطبه های زینب (سلام الله علیها) می نویسد: «او در فصاحت و بلاغت چنان بود که گویی زبان علی(علیه السلام) در کام داشت.»

زینب (سلام الله علیها) در مجلس ابن زیاد سخنانی ایراد کرد که نه فقط اندوه و تاثر شدید حضرت را بیان می کند بلکه پایه و مقام سخن آن بزرگوار را نشان می دهد، مثلا در همین چند عبارتی که نقل خواهد شد گذشته از استواری و جزالت کلام، سجع و جناس اشتقاق و استعاره مکنیه به چشم می آید:

«لقد قتلت کهلی و ابرت اهلی و قطعت فرعی واجتثثت اصلی فان یشفیک هذا فقد اشفیت; سرور مرا کشتی و خاندان مرا برانداختی و شاخه و ریشه مرا کندی . اگر شفای تو در این است پس شفا یافتی» .

منابع:

سایت موسسه جهانی سبطین

سایت حوزه