بهترین عامل رسیدن سالک به خدا
اصل و اساس دین که سیر انسان به سمت مبدأ هستی را ترسیم می‌کند، نماز است و مهم‌ترین عامل در رسیدن سالک به خدا که هدف اصلی خلقت اوست، باز نماز است.
راز اهمیت نماز در اسلام
برای پرداختن به ضرورت اسرار، پیش از هر چیز لازم است هدف نماز و اهمیت این عمل نسبت به سایر آموزه‌های دینی بیان شود، سپس به اهمیت اسرار نماز و ضرورت طرح آن پرداخته شود.[1]
هدف نماز
بررسی دقیق این بحث مجال گسترده‌ای می‌طلبد، ولی برای رسیدن به این مهم، توجه به دو نکته قابل تأمل و کارگشا خواهد بود:
الف: زیرساخت جهان تکوین که فرمان پذیری و هدایت است، در آن مجالی برای نافرمانی و گمراهی نیست؛ زیرا مهار هر موجود تکوینی تنها به دست خدای سبحان است و او بر راه راست است و هرچه مهار هستی‌اش به دست کسی باشد که بر راه راست است، قطعاً هدایت شده است، «وما مِن دابّةٍ الّا هُوَ آخِذٌ بِنَاصِیَتِهَا إنًّ رِبِّی عَلَی صِراطٍ مُستقیم»؛ هیچ جنبندهاى نیست، مگر اینکه او مهار هستىاش را در دست دارد به راستى پروردگار من بر راه راست است»[ سوره هود، آیه 56]
ب: چون در جهان تکوین عرصه‌ای برای نافرمانی نیست؛ یعنی نظام تکوین بر مدار هدایت محض حرکت می‌کند؛ پس در جهان امکان، هر موجودی با کمال میل و رغبت، از پروردگار خویش فرمانبرداری می‌کند؛ چنانچه از این آیه استفاده می‌شود: «...فَقالَ لَها وَ لِلْأَرْضِ ائْتِیا طَوْعاً أَوْ کَرْهاً قالَتا أتَینَا طائِعین»؛ سپس به آفرینش آسمان پرداخت، در حالى‌که به صورت دود بود؛ به آن و به زمین گفت: بیایید، خواه از روى اطاعت و رغبت و خواه از روی اکراه و بی‌رغبتی! آن‌ها گفتند: ما از روى طاعت و رغبت مىآییم».[ سوره فصلت، آیه 11]
در قرآن کریم و روایات به چیزی بیشتر از نماز سفارش نشده است، راز این اهمیت و قرب و ارج، بدان جهت است که عملی مۆثّرتر از نماز در سلوک آدمی وجود ندارد و به همین جهت است که فرموده‌اند: «الصلوةُ عَمُودُ دِینِکُم»، نماز پایه و اساس دین شماست
جایگاه نماز
با این مقدمه می‌گوییم: عبادت ـ به ویژه نماز ـ برای هماهنگی دو نظام، تشریع شده است، پس در نماز، احوال تمثّل نظام تکوین، از قبیل فرمان پذیری و هدایت، تشریع یافته است و هدف از نماز، هدایت به نظام تکوین است: یعنی پیروی کامل و هدایت فراگیر.
اهمیت نماز
با توجه به نکته‌های پیش گفته، اولاً، اصل و اساس دین ـ که سیر انسان به سمت مبدأ هستی را ترسیم می‌کند ـ نماز است و مهم‌ترین عامل در رسیدن سالک به خدا که هدف اصلی خلقت اوست، باز نماز است.
ثانیاً، بیشترین تأکید حکیم مطلق به امری است که بیشترین تأثیر را در رسیدن بندگان به خود دارد.
در نتیجه باید گفت: در قرآن کریم و روایات به چیزی بیشتر از نماز سفارش نشده است، راز این اهمیت و قرب و ارج، بدان جهت است که عملی مۆثّرتر از نماز در سلوک آدمی وجود ندارد و به همین جهت است که فرموده‌اند: «الصلوةُ عَمُودُ دِینِکُم»، نماز پایه و اساس دین شماست.[ اصول کافی، جلد 2، صفحه 19]
منبع : سایت پرسمان
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
