تبیان، دستیار زندگی
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایسنا، شهید مرتضی آوینی در بخشی از مقاله ای پیرامون سینما مستند در ادامه آورده است: «عبارت مذكور درباره عكاسی به تمامی صادق است، اما درباره فیلم‌سازی مستند باید اذعان داشت كه از عهده ابلاغ همه حقیقت ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

شهید آوینی : در "روایت فتح" رو دربایستی را کنار گذاشتم

« عكاس اشیاء را "آنچنان كه هست" نمی‌بینند "خود" را در آنها می‌جوید و "سوژه‌ها" را نهایتا از آن لحاظ كه می‌توانند دلالت بر مكنونات نفسانی او داشته باشند انتخاب و تركیب می‌كند.»

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایسنا، شهید مرتضی آوینی در بخشی از مقاله ای پیرامون سینما مستند در ادامه آورده است: «عبارت مذكور درباره عكاسی به تمامی صادق است، اما درباره فیلم‌سازی مستند باید اذعان داشت كه از عهده ابلاغ همه حقیقت بر نمی‌آید، چرا كه فیلم مستند، فراتر از هر چیز، ملتزم به "بیان واقعیت" است.

اگر چه او باز هم می‌تواند در واقعیت تصرف كند و از "حقیقت ماجرا" در رویا بدان نزدیك شود، اما نهایتا ماده اصلی كار او بیرون از خودش قرار دارد تفاوتی در همین حد، فیلم مستند را ماهیتا از فیلم داستانی تمایز می‌بخشد.»

به گزارش ایسنا، سید مرتضی آوینی در شهریور سال 1326 در شهر ری متولد شد. او فیلم‌سازی را در اوایل پیروزی انقلاب با ساخت چند مجموعه درباره غائله گنبد (مجموعه شش روز در تركمن‌ صحرا) سیل خوزستان و ظلم خوانین (مجموعه مستند خان گزیده) آغاز كرد.

گروه جهاد اولین گروهی بود كه بلافاصله بعد از شروع جنگ به جبهه رفت كار گروه‌ جهاد در طول جنگ ادامه یافت و با شروع عملیات والفجر 8 شكل كاملا منسجم و به هم پیوسته‌ای پیدا كرد. آغاز تهیه مجموعه ماندگار "روایت فتح" كه بعد از این عملیات تا پایان جنگ به طور منظم از تلویزیون پخش شد به همین ایام باز می‌گردد.

آوینی وهمراهانش با شروع دوباره فعالیت موسسه فرهنگی روایت فتح در سال 70، سفر به مناطق جنگی را از سر گرفتند و طی مدتی كمتر از یك سال كار تهیه شش برنامه از مجموعه ده قسمتی "شهری در آسمان" را به پایان رساندن كه به دوران معاصر،‌سقوط و بازپس‌گیری خرمشهر می‌پرداخت.

به گزارش خبرنگار هنری ایسنا، در حالیکه یکی از روزهای شهریورماه همزمان با سالروز تولد شهید آوینی است و اواخر این ماه هفته دفاع مقدس است، سینما تک در برنامه ای با عنوان "بازخوانی فیلم های مستند دفاع مقدس" طی دو روز به نمایش تعدادی از آن فیلمها می پردازد.

شش فیلم مستند تولید شده در سال 66 در تاریخ 30 و 31 شهریور ماه در این برنامه به نمایش درمی آیند.

"یادی از گذشته های جنگ" (صادقیه؛ سحر یا معجزه؛ یادی از گذشته های جنگ) در روز 30 شهریور ماه با مدت زمان 151 دقیقه.

در این سه مستند که در مجموعه "روایت فتح" تولید شده است، حسن پیرهادی، ابراهیم حاتمی کیا، احمد حائری، سهیل نصیری به عنوان فیلمبرداران و مهدی همایونفر به عنوان تهیه کننده حضور داشته اند.

"صادقیه" روایت دورانی است که در پی عملیاتهای مختلف، مائوت آزاد شده، جایی كه رزمندگان به تاسی به نام امام جعفر صادق (ع) كه رمز عملیات نصر چهار بود آن را "صادقیه" گذاشته‌اند.

"سحر یا معجزه" در پاییز سال 66 زمانی كه ناوهای جنگی آمریكایی به خلیج‌فاس می آیند و آموزش‌های جنگ دریایی نیروهای داوطلب بسیج هم در بنادر جنوب ایران شروع شده است ،به تصویر درآمده است. "سحر یا معجزه" گزارشی از آموزش این بسیجیان در یكی از پادگانهای آموزشی بندرعباس و بعد مانور دریایی شهادت است.

در جایی از این مستند آمده است: «وقتی انسان به سادگی و صداقت این جمع می‌نگرد، شاید در محاسبه‌ی قدرت دچار اشتباه شود - مخصوصا در آغاز، وقتی كه فرمانده « به راست راست» می‌دهد و آنها عقب گرد می‌كنند - اما چیزی نمی‌گذرد كه دست و پاها ورزیده می‌شوند، نظام می‌یابند و ...»

همچنین در روز دوم برنامه بازخوانی فیلمهای مستند سه فیلم مستند دیگر "حلبچه در آتش، "در اطراف پل" و "در راه بازگشت" با مدت زمان مجموعا 122 دقیقه به نمایش درخواهد آمد.

"در اطراف پل" را محمد صنعتی و مصطفی دالایی فیلمبرداری کردند. این فیلم ها مربوط به عملیات والفجر ده است که شروع شده و رزمنده‌های خط شكن كار خود را با موفقیت پشت سر گذاشته‌اند اما ادامه حیات عملیات جز با تداركات قوی و جدی ممكن نیست. جهادگران تلاش می‌كنند پلی عریض و محكم روی رودخانه‌ی سیروان بزنند و ...

مستند "در راه بازگشت": شهر سرسنگ از توابع استان موصل عراق و صدها كیلومتر دورتر از مرز ایران و عراق است، استراحتگاه افسران و سران ارتش بعث عراق در آنجا است و كاخ ملك فیصل هم كه یكی از عشرتكده‌های این گروه همین جاست. یك دسته‌ی رزمی از گردان "شهادت" تیپ ویژه‌ی هوابرد تصمیم گرفته‌اند مسیر پانصد كیلومتری مرز ایران تا این نقطه را پیاده بروند تا از روی ارتفاعات مشرف به شهر سرنگ عشرتكده‌های بعثی‌ها را در این شهر بزنند، گروه تصویربرداری همراه این گروه هستند اما به خاطر دشوار بودن شرایط، امكان تصویربرداری چندان فراهم نیست. تنها هنگام بازگشتن است كه دوربین كمی فرصت می‌كند، پای صحبت چندتایی از این رزمنده‌ها بنشینند و اندكی از سختی‌های این پیاده‌روی ده، دوازده روزه كوهستانهای پربرف عراق بگوید.»

شهید سید مرتضی آوینی ایجاد تحول عمیق درونی در مخاطبان را ‌رسالت اصلی خویش می‌دانست كه این امر جز از طریق فطرت، امكان ندارد. وی در جایی مطرح می کند:

برنامه "روایت فتح" با زبان فطرت با مخاطبان خود سخن گفت ، تلاش بر آن بود كه انسانها به فطرت الهی شان بازگردند تا در آن صورت برنامه به هدف اصلی خود كه رهنمون ساختن انسانها به سوی حقیقت است برسد. روایت فتح، حكایت عاشقانی بود كه عشق قلبشان را تا آنجا انباشته كه ترس از مرگ، جایی برای ماندن، نمی‌دید. من در روایت فتح، رو در بایستی را كنار گذاشتم و آنگاه حرف زدن را آغاز كردم كه عجب شجاعتی می‌خواهد و با عقل اندیشی و ژورنالیسم جور در نمی‌آید. اما من باید عالم بسیجیانی را روایت می‌كردم كه عاشق بودند و با قلبشان در عالم می‌زیستند و عالم آنان عالم ظاهر نبود، آنان اهل باطن و حقیقت و معنا بودند.

ابراهیم حاتمی كیا در جایی از آشنایی با "روایت فتح "‌اینگونه یاد كرده است: وقتی با روایت فتح، آشنا شدم به یكباره دل سپردم به آدمهایی كه نیمه شب برمی‌خاستند، نماز شب می‌خواندند و اشك می‌ریختند. تشكیلات و گروه روایت فتح را كسانی بنیان نهاده بودند كه به اعتقاد شهید آوینی، خودشان با جنگ پیوند داشتند و بر حقایق جنگ پافشاری می‌كردند.

حاتمی كیا همچنین گفته است: ‌آوینی به من می‌گفت برای ساختن مستند، باید رابطه قلبی با فضا داشته باشی اگر آن فضا و شرایط را باور نداشته باشی، تصاویر به سراغ تو نخواهند آمد. تو باید خود را مهیا كنی آنگاه به جبهه بروی و ...؟ در آن فضا باشی. وقتی شرایط درونی تو فراهم شد آن موقع تصاویر سراغ تو می‌آیند و در "كادرت" قرار می‌گیرند.»


لینک :

آثار تصویری شهید سید مرتضی آوینی

روایت نزدیک – یادی از سید مرتضی آوینی ( 2 )

گزارش تصویری مراسم بزرگداشت شهید سید مرتضی آوینی

هنرمندان از سید مرتضی آوینی می گویند

آلبوم تصاویر شهید آوینی (2)

گزارش تصویری از سالگرد شهید آوینی در بهشت زهرا

ناگفته هایی از شهید آوینی در " سوره " بیست و چهارم