جریان حضرت سلیمان،مورچه و قورباغه !

رزق حلال مسیر فطرت ماست،آن را خراب نکنیم!

مسیر حلال طبق فطرت ما است . حلال یک جاده ی صاف است . شاید ابتدا رفتن در یک جاده ی صاف سخت باشد . ولی وقتی که در آن مسیر قرار گرفتیم به افراد دیگری که در جاده ی خاکی می روند می خندیم .

کسانی که به هر دلیلی مال حرام به زندگی آنها وارد شده ، به این علت که نماز و دعای آنها پذیرفته نیست ، آیا باید نماز را کنار بگذارند؟

خدا یک راهی را باز کرده است به نام توبه . اما توبه ی این افراد یک مقدار سخت است . امیرالمومنین (علیه السلام) می فرماید : آنقدر در مسیر کسب حلال ، عبادت خدا و خدمت به بندگان تلاش کنید که آن گوشت هایی که از حرام روییده آب شود . الان یک نفر که سلول سرطانی در بدن او است چکار باید بکند ؟ آنقدر مراحل درمانی را برای او انجام می دهند که سلول سرطانی از بین رفته و سلول سالم جایگزین شود .

اگر جسم ما اینقدر اهمیت دارد که باید این مکانیسم درمان را طی کند ، روح ما که بیشتر از جسم اهمیت دارد . بنابراین اول ما باید جایگاه حلال و حرام خوری را بفهمیم . در روایتی می فرماید که عجب از آنهایی است که به بهشت می روند. نه آنهایی که به جهنم می روند. مسیر عالم آماده برای بهشت رفتن است .

در ماه رمضان وقتی وارد مسیر روزه گرفتن می شوید، خلاف ها برای شما غیر عادی می شود. همه ی شما مراقب خوردن و آشامیدن خود هستید و یک زندگی قشنگ دارید. وقتی که ما وارد مسیر بندگی خدا و خوردن مال حلال شویم، رفتاری غیر از آن برای ما غیرعادی می شود .

مسیر حلال طبق فطرت ما است. حلال یک جاده ی صاف است. شاید ابتدا رفتن در یک جاده ی صاف سخت باشد. ولی وقتی که در آن مسیر قرار گرفتیم به افراد دیگری که در جاده ی خاکی می روند می خندیم .

امیرالمومنین(علیه السلام) در یک بازاری می رفتند، اسب خود را به فردی سپردند که آن را نگاه دارد . وقتی که رفتند و بازگشتند، دیدند که آن فرد لجام اسب را برداشته و فرار کرده است . فرمودند: من می خواستم این دو درهم را به این آقا بدهم .  آن دو درهم را به غلام خود دادند و گفتند که به بازار برو و برای من یک لجام بخر . غلام رفت و همان لجام را خرید . ظاهراً آن فرد آن لجام را به یک نفر فروخته بود. غلام نیز همان لجام را به دو درهم خرید. اگر این فرد یک مقدار صبر می کرد، آن چیزی که می خواست به حلال بدست می آورد. در این صورت استرس حرام و دزدی نداشت .

بنابراین حرام غیر طبیعی است در روال طبیعی عالم، بنا بر روایات، خداوند رزق من و شما را گذاشته است . اگر قرار است ما وارد کسب حلال شویم ، اولین نکته ای که باید رعایت شود اعتقاد است . اعتقاد به اینکه رازق خداوند است . نه فقط برای ما که انسان هستیم بلکه برای کوچک ترین موجودات زیر خاک ، داخل دریا و آسمان را نیز خداوند رزق قرار داده است .

در بحارالانوار است که حضرت سلیمان کنار دریا نشسته بودند. یک مورچه ای را دیدند که دانه ای را با خود می برد. قورباغه ای کنار آب آمد و زبان خود را بیرون آورد. آن مورچه سوار زبان قورباغه شد. به زیر آب رفت و بازگشت . سپس آن مورچه از زبان او پیاده شد . سلیمان به مورچه فرمودند که چکار می کردی؟ گفت: یک کرمی در عمق دریا است که در یک سنگ تو خالی بوجود آمده است . قرار است که خدا رزق او را بدهد . این کار را به من محول کرده است . برای همین قورباغه من را با خود به کنار سوراخ می برد . من نیز یک دانه گندم با خود می برم و به او می دهم که از گرسنگی نمیرد. آن قورباغه نیز حق ندارد من را بخورد. حضرت سلیمان گفتند که وقتی آن دانه گندم را برای کرم می بری آیا سخنی از او می شنوی؟ گفت: آری . کرم می گوید: خدایا ، ای کسی که من را در دل این سنگ در ته دریا فراموش نکرده ای ، یقین داریم که بندگان خود را فراموش نمی کنی .

چرا نگران روزی فردا هستیم؟

اولین مسئله نگرانی ما است . خدا عبادت فردا را از ما نخواسته است . پس چرا نگران روزی فردا هستیم؟ باید فردای خود را تدبیر کنیم اما نباید نگران باشیم .  الان هم خود ما نگران هستیم ، هم بچه های خود را نگران تربیت می کنیم . این خیلی بد است . به جای اینکه نگران ایمان بچه ی خود باشیم (همان نگرانی که امیرالمومنین (علیه السلام) داشتند) ، در فکر پس انداز برای بچه ای هستیم که هنوز به دنیا نیامده است . یعنی خود ما نگرانی مادی را در بچه ها ایجاد می کنیم . اولین قدم این است که ما به رازق اعتقاد داشته باشیم . و اینکه رزق ما معلوم است .

در روایت داریم که روزی که رزق انسان ها تمام شود می میرند .

باید این اعتقاد را داشته باشیم اما موجب تنبلی ما نشود . رکن اول این فرمول ، اعتقاد به رازقیت و معلوم و مقدر بودن رزق است . در آیه ی شش سوره ی هود داریم که همه ی رزق شما تقسیم شده و برای شما مشخص است . انسان وقتی به این نکته اعتقاد داشته باشد تلاش خود را می کند ولی حرص نمی زند . به دیگری حسادت نمی کند . این اعتقاد باعث اتفاقات زیبایی می شود. اگر ما این قدم اول را برنداریم مجبور هستیم بقیه را فیلم بازی کنیم . نکته ی قشنگی که پدر و مادر ها به ما یاد می دادند این بود که از تو حرکت ، از خدا برکت . ما اعتقاد داریم که برکت دست خدا است . اما حرکت هایی که ما باید انجام دهیم این موارد است :

یک – هرکسی باید به اندازه ی توان خود تلاش کند . لیس للانسان الا ما سعی . در روایات زیادی داریم که پیامبر (صلی الله علیه وآله) کسی را که اهل تلاش نبوده نگاه نکرده است . در جایی داریم که وقتی به خانه ی کسی رفتند و دیدند که اهل تلاش نیست . از خانه ی او بیرون آمدند . اما وقتی هم دیدند که یک نفر اهل تلاش است و دست های او پینه بسته ، پرسیدند که شما چکار می کنید . او گفت : با بیل کار می کنم و زحمت می کشم . رزق حلال برای خانواده ی خود بدست می آورم . حضرت خم شدند و دست او را بوسیدند . سپس فرمودند : هرگز این دست آتش جهنم را حس نخواهد کرد .

اما کسی که تکدی گری بکند . یا به هردلیل تنبلی کند ، هیچ کدام پذیرفته نیست . پول داشته باشیم یا نداشته باشیم ، اصل تلاش کردن در مکتب ما عبادت است . بالاتر از آن، ابتدا واجب بوده و سپس عبادت است . درضمن جهاد هم است .  همه ی افراد در هر پستی که هستند اگر کار خود را درست انجام دهند، در واقع عبادت و مجاهدت می کنند .   یعنی تنبلی اصلاً پذیرفته نیست . اعتقاد ما براین است و در دین نیز ، سخن از تلاش حداقل و حد وسط نمی کند . بلکه در مورد تلاش حد اعلا سخن می گوید . مثلاً الان برخی از افراد چهار یا پنج ساعت وقت اداری دارند . می توانند بعد از آن دو ساعت به شغل دیگری بپردازند .

نکته ی دوم تلاش کامل و حداکثری است . ما این فرهنگ را باید در خانه جا بیندازیم . یکی از رسالت های پدر و مادر این است که مسئولیت پذیری و کارکردن را به بچه های خود آموزش دهند . حتی اشکالی ندارد که کاری به آنها واگذار کرده و پولی هم به آنها بدهند . با این کار بچه می فهمد که زحمت کشیدن و پول درآوردن چقدر قشنگ و شیرین است .

سوم – تلاش باید با تدبیر همراه باشد .

خیلی از مشکلات ما مربوط به بی تدبیری خود ما است . بعضی از افراد تلاش می کنند اما در تلاش خود هیچ فکری بکار نمی برند . امام باقر (علیه السلام) فرمودند :  یک رکن کمال، تدبیر معیشت است . هم  در بدست آوردن و هم در درست خرج کردن باید تدبیر داشته باشید .

در کار حرام شیاطین خیلی فکر می کنند . چرا ما نباید در کار حلال فکر کنیم ؟ اگر یک  مغازه دار اجناس خود را به زیبایی بچیند ، مردم بهتر از او خرید می کنند . یک معلم اگر حرف های خود را زیباتر بزند ، مردم بهتر می پسندند . با اینکار ایجاد انگیزه می شود که افراد توجه بیشتری بکنند .

بنابراین ؛

1-اعتقاد 2- تلاش حداکثری  3- تدبیر و تفکر و اینکه صبور باشیم .  خیلی اوقات رزقی که فردا قرار است به دست ما برسد ما عجله داریم که امروز بدست بیاوریم . گاهی اوقات خدا گفته که تو امروز تلاش کن ، من بعداً به تو می دهم .

صبور باشیم و با توکل کار انجام دهیم . در هرکاری توکل به خدا داشته باشیم و بگوییم که خدایا سبب ساز و سبب سوز تو هستی .

                                                                                                                                         فرآوری : زهرا اجلال

منبع :

بیانات حجت الاسلام ماندگاری