عباسی و موفقیت در دیپلماسی ورزشی

با پایان یافتن مسابقات المپیک 2012 و کسب نتایج درخشان کاروان ایران ، این روزها طبق معمول مدالهای ایران صاحبان بسیاری پیدا کرده و همه مدعی هستند که کسب این نتایج  مرهون عملکرد مطلوب آنهاست . هر چند مسئولین امر هنوز نتوانسته اند بنا به دلایلی این موفقیت را به صورت مستقیم و شفاف به نام خود سند بزنند اما قطعا این موضوع با نزدیک تر شدن به انتخابات داغ کمیته ملی المپیک در شهریور ماه بزودی اتفاق خواهد افتاد و نفرات و گروههای کاندیدا شده مالک مدالها خواهند شد .

در کشور ما طبق یک قانون نانوشته و ناعادلانه رویه این  است که اگر تیمهای ورزشی پیروز شوند موفقیت برای همه ورزش و مسئولین قدیم و حال آن است اما اگر نتیجه تیم های ورزشی منجر به شکست شود ، تنها این وزیر امروز یا رییس دیروز دستگاه ورزش مسبب و پاسخگوی تمامی ناکامی هاست .

چنانچه روزهای گذشته علی سعیدلو آخرین رییس سازمان تربیت بدنی در مصاحبه ای از نقش پررنگش در کسب مدالهای المپیک گفت و روزگذشته محمد علی آبادی رییس و بهرام افشارزاده دبیرکل کمیته ملی المپیک ایران با شرکت در کنفرانس مطبوعاتی به تشریح عملکرد خود پرداختند . نکته ای که در این میان جالب به نظر می رسد حرفهای عجیب و غریب سعیدلو و علی آبادی است که از عدم دخالت وزیر ورزش در انتخابات فدراسیونها سخن می گویند . خاطره کوتاه مدت ما آنقدر ضعیف نیست که دخالتهای بیجا و عملکرد آقایان را در زمان ریاست سازمان تربیت بدنی شان فراموش کرده باشیم . برکناری های گوناگون به بهانه های مختلف خصوصا برکناری محمد دادکان از ریاست فدراسیون فوتبال و محمدرضا طالقانی از فدراسیون کشتی از جمله شاهکارهای علی آبادی بود .  دخالت در امور جزیی فدراسیون فوتبال مثل دستور بخشیده شدن یک جلسه ای بازیکن یک تیم لیگ برتری ، اداره کردن دو شرکت استقلال و پرسپولیس بدون هیات مدیره در مدت بیش از یک سال ، برکناری روسای فدراسیونها و استفاده از افرادی مثل آیت الهی هم از سوابق درخشان علی سعیدلوست .

این روزها با نامه IOC مبنی بر اصلاح آیین نامه انتخابات فدراسیونها و برگزاری انتخابات با آیین نامه جدید ، جریانی در کشور با دامن زدن به بحث تعلیق و تبلیغ رسانه ای درباره این موضوع به دنبال بسترسازی برای ورود احتمالی نهادها و فدراسیونهای بین المللی و جهانی برای دخالت در امور داخلی ورزش کشورمان هستند . در این میان وزارت ورزش و جوانان با برنامه ریزی و اعلام تقویم برگزاری مجامع فدراسیونهای موردنظر زیر بار این نامه گستاخانه IOC نرفته است و در صدد برگزاری انتخابات فدراسیونهاست . چنانچه انتخابات دوچرخه سواری و قایقرانی برگزار و روسای آن انتخاب شدند . متاسفانه در این راه افرادی سودجو که میز و سمتشان به خطر افتاده و می دانند که با توجه به عملکرد ضعیف خود باید با جایگاهشان خداحافظی کنند با جوسازی و ایجاد فضای تخریب و ترس ناشی از تعلیق ، سعی در عقب راندن وزارتخانه از برگزاری مجامع فدراسیونها و انجام اصلاحات موردنظر دارند .

اینجا سوالی مطرح است که آیا با جابجایی افراد در راس سازمان یا وزارتخانه وظایف آن سازمان تغییر پیدا می کند ؟ چگونه است که علی ابادی در زمان صدارتش بر مسند سارمان ورزش از اختیار به حق خود در عزل و نصب روسای فدراسیونها استفاده می کرد اکنون به یاد قوانین بین المللی و منشور المپیک افتاده و در یک اظهارنظر عجیب خواستار عدم دخالت وزیر ورزش در جابجایی ها شده است ؟

علی آبادی و یاران که خود روزگاری در جایگاه ریاست سازمان تربیت بدنی روسای فدراسیونها را فله ای عزل می کردند و حتی در مهمترین فدراسیون ورزشی یعنی فوتبال ، آن را به تعلیق رساندند امروز داعیه مهربان تر از مادر شده اند .

در دولت نهم و دهم ، علی آبادی را به لطف رقیب ضعیفی چون سعیدلو باید موثرترین رییس سازمان ورزش دانست . فراموش نکنیم که کارنامه علی آبادی خالی از خطا و ایراد نیست و چه بسا اگر بخواهیم به بررسی عملکرد وی بپردازیم ایرادات فراوانی به وی وارد است اما قطعا با مقایسه کارنامه ورزشی سعیدلو یک سروگردن بالاتر است .

آیا برای  حفظ منافع شخصی باید از اعتبار و آبروی کشور خرج کرد و پای اجنبی ها را برای تصمیم گیری در امور داخلی کشور باز کرد ؟

تا کی باید به رسانه های داخلی و خارجی اجازه داد هر طوری که می خواهند با تفکرات و قوانین حاکم در کشور و نظام ما بازی کنند و با تحریک افکار عمومی ناشی از فشار رسانه ای مسموم ،تحلیل ها و به دنبال آن تصمیمات مسئولین وزارت ورزش را به بیراهه ببرند ؟

البته در این میان وزیر ورزش و جوانان محمد عباسی نشان داده که اهل عقب نشینی نیست و حتی در برابر غوغا سالاریهای ناشی از اطلاعات عوامل معلوم الحال داخلی و مکاتبات روسای نهادها و فدراسیونهای بین المللی که عمدتا از نظر عملکرد  و سوابق مدیریتی شان ناشناخته هستند ، کوتاه نمی آید .

وزیر سابق تعاون علیرغم حفظ آرامش در جنجالها  و صبر و خوش بینی در اتفاقات رخ داده ، بسیار قاطعانه تصمیم گیری می کند . اهالی  ورزش می دانند برکناری محمدرضا یزدانی خرم از فدراسیون کشتی ، آیت الهی از شنا یا دنیامالی از قایقرانی و صفایی از تیروکمان یا موافقت با استعفای حبیب کاشانی از مدیرعاملی پرسپولیس کار راحتی برای یکایک روسای قبلی سازمان تربیت بدنی کشور نبوده اما عباسی نشان داد که در اتخاذ و اجرای تصمیمات مصمم و مقتدر عمل می کند .

عباسی می داند در صورت کوتاه آمدن از اصول و اهدافش ، قافیه را به مخالفان داخلی و  خارجی خواهد باخت و باید ادامه بازی را طبق نظر فرصت طلبان دنبال کند از اینرو  در چارچوب دیپلماسی ورزشی بسیار زیرکانه و قاطعانه عمل می کند و حتی برای ارتباط مستقیم با دست اندرکاران شورای المپیک آسیا و IOC ، جلسات و مذاکرات بسیار خوبی را با شیخ احمد رییس شورای المپیک آسیا و ژاگ روگ رییس IOC داشته و حتی به گفته منابع آگاه ، وی گروهی متشکل از کارشناسان خبره ورزشی که آشنا به فضای بین المللی و IOC هستند را جهت رصد و گزارش کلیه اقدامات و تحرکات داخل و خارج کشور به کار گرفته است .

اما مسئولین ورزش کشور به خصوص رییس و دبیرکل کمیته ملی المپیک ایران باید بدانند در این شرایط حساس بین المللی (ورزشی و سیاسی) مصاحبه ها و بیاناتی چون " قرار بر این شد اساسنامه فدراسیون‌ها را اصلاح کنیم" یا " وزیر باید بپذیرد که در جابجایی افراد دخالت نکند." یا " فدراسیون‌ها زیر نظر کمیته ملی هستند و هم براساس قوانین جهانی و ایرانی اداره می‌شوند. وزارت ورزش وظیفه مشخصی دارد و وظیفه‌ای در قبال فدراسیون‌ها نیز ندارد. آنها از اقتدارشان استفاده کردند و به این سمت رفته‌اند. اگر موفقیتی باشد می‌گویند بردیم و اگر شکستی باشد می‌گویند باختند." خارجی ها را نسبت به موضوعات داخلی ورزش ایران حساس تر خواهد کرد و عملا فضای لازم جهت ورود آنها را که در پشت پرده از لابی استکبار و صهیونیستها سود را فراهم می کنیم.

نکته اما اینجاست که "هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد" و اصل اول در هر گونه سخن پراکنی دیپلماتیک - اعم از جدی و تعارف - باید در وهله اول مبتنی بر "نفع" و "عزت ملی" باشد و الّا صرف این که سخنی گفته شود تا طرف مقابل خوشش بیاید ، اساساً کار دیپلماتیک نیست و ای بسا زیان هایی را نیز متوجه کشور و غرور ملی کند.

با این حال ، به نظر می رسد برخی از مقامات ایرانی ، هنوز که هنوز است ، درگیر جو می شوند و سخنانی می گویند که پیش و بیش از هر چیز ، غرور ملی را جریحه دار و طرف های خارجی را مغرور می کند. نمونه ها در این باره زیاد است .

گفتن این سخنان در شرایط عادی و حفظ شرایط موجود ، شاید مورد انتقاد قرار نگیرد ولی در حالی که تعدادی از نهادها و فدراسیونهای بین المللی  علیه ایران رسماً شمشیر را از رو بسته اند و این عداوت به هیچ روی قابل کتمان نیست ، به هیچ وجه عزتمندانه نبوده است.

البته شاید گفته شود که این گونه از موضع تواضع(!) سخن گفتن ، برای همین است که تنش ها کاهش یابد. ولی واقعیت مطلب این است که ناز کشیدن های یک طرفه در عالم سیاست همواره حمل بر ضعف می شود و نتیجه عکس می دهد.

البته همان طور که گفته شد ، این ادبیات متأسفانه رواج دارد. آقایان مسوولان نباید فراموش کنند که هر آنچه می گویند ، در کنار بازتاب های خارجی ، در داخل کشور نیز منعکس می شود و باید به گونه ای سخن بگویند که لااقل احساسات و غرور ملی مردم نیز در داخل مجروح نشود. مسوولان یادشان باشد که اگر چیزی در داخل می گویند ، این طور نیست که فقط داخلی ها آن را بشنود و دنیا خبردار نشود یا اگر چیزی را در خارج بر زبان می رانند ، به داخل نمی رسد! چنانچه بهرام افشارزاده در لندن  از دوستی با مردم رژیم اشغالگر قدس سخن گفته بود که سپس ان را تکذیب و اعلام نمود از رسانه منعکس کننده این خبر شکایت کرده که علیرغم این اتفاق هنوز از نتیجه این شکایت خبری نیست .

واقعاً کجای این گونه سخن گفتن ها با "عزت،حکمت و مصلحت" که سه رکن سیاست خارجی ماست ، همخوانی دارد؟ تا کی باید برخی مسوولان ، ایران و غرور ملی ایرانیان را پیش پای خارجی ها قربانی کنند؟

البته همگان منش مدیریتی و خلق و خوی افشارزاده را در ورزش می شناسند و می دانند که همه را راضی نگه می دارد و در نهایت در جهت گروه قدرتمندتر حرکت می کند . وی در مدت برگزاری المپیک هر روز صبحانه را با عباسی و ناهار را با علی آبادی صرف می کرد.  اما این بار نه تنها بسیاری از وی راضی نیستند بلکه انتقادات تندی از وی خواهند داشت که در صورت کاندیداتوری مجدد وی برای سمت دبیرکلی آنها را بیان خواهند کرد . از جمله منتقدین افشارزاده که عادت دارد با همه کابینه ها در ورزش کار کند ، رسانه های گروهی ، بعضی از روسای فدراسیونها و نیز دستگاههای نظارتی هستند که از عملکرد افشارزاده گله مند هستند .

محمد عباسی که در این مدت بعنوان وزیر ورزش و جوانان منصوب شده با توجه به روحیات شخصی اش بسیار محتاط و باهوش نشان داده و به لطف تجربه اش در سمتهای اجرایی و نظارتی  ، تهدیدهای زیادی را به فرصت تبدیل کرده است .

وزیر ورزش دولت دهم  در حوزه ورزش قهرمانی مربوط به رشته های مدال آور و منهای فوتبال  ، تدوین و تنظیم آیین نامه جوایز قهرمانان ، توسعه ورزش روستایی و عشایری و نیز حوزه جوانان فعالیتها و خدمات بسیار خوبی داشته است . وی علیرغم حمایتهای کلان و خرد از مجموعه فدراسیون فوتبال و دو تیم استقلال و پرسپولیس هنوز از وضعیت آنها راضی به نظر نمی رسد .

عملکرد و محصول مشترک رسولی نژاد و فتح اله زاده در استقلال و آن نمایش های خنده دار قهر و آشتی آنها یا عملکرد پنجعلی ، پروین و رویانیان در پرسپولیس و اعتراضات آنها به یکدیگر و صرف هزینه های سرسام آور یا چگونگی برگزاری مجمع فدراسیون فوتبال و رای آوردن گزینه ای بی برنامه و با کارنامه ضعیف مانند کفاشیان یا عملکرد امیدوار رضایی ، نجف نژاد ، فرزامی در هیات مدیره استقلال و نژادفلاح و پروین در هیات مدیره پرسپولیس از جمله دلایل نارضایتی عباسی از مجموعه فوتبال است .

البته عباسی راه درمان بیماری مزمن استقلال و پرسپولیس را واگذاری به بخش خصوصی و هواداران می داند که این امر مستلزم طی شدن پروسه اداری آن در وزارت اقتصاد و دارایی و سازمان خصوصی سازی است . با این اتفاق بی انضباطی های مالی و مکرر این دو تیم پایان خواهد یافت و دیگر شاهد ظهور پدیده های خلافی چون صدور چک شخصی ، تولید بدهی های میلیاردی ، اجیر کردن عده ای از تماشاگرنماها تحت عنوان لیدر و تطمیع تعدادی از خبرنگارنماها جهت حمایت از مدیران و نیز تحویل خودرو بجای وجه نقد به بازیکنان تیمها  نخواهیم بود .

بخش ورزشی تبیان