جلیل رسولی و هنر خوشنویسی

او متولد سال 1326 در همدان است و خوشنویسی را در فاصله سال‌های 1347 تا 1351 نزد مرحوم استاد حسن میرخانی فرا گرفت و نخستین نمایشگاه آثارش را سال 52 در گالری سیحون برپا کرد.

او پا را از محدوده خوشنویسی سنتی ایران فراتر نهاد و با ورود به حوزه نقاشی‌خط توانست آثاری تازه و بدیع بر پایه خوشنویسی سنتی ایران پدید آورد،‌ آثاری که نه تنها در ایران بلکه در دیگر کشورهای جهان نیز مخاطبان بسیاری را مجذوب خود کرده است به طوری که مجله معتبری در مصر شماره ویژه خود را به معرفی این هنرمند ایرانی اختصاص داده و یکی از معتبرترین مسابقات خوشنویسی در کشور ترکیه او را به داوری آثارش دعوت کرده است.

این هنرمند پرکار نقاشیخط ایران، نمایشگاه‌های بسیاری را در سراسر جهان برپا کرده است و بارها آثارش در موزه هنرهای معاصر تهران به نمایش درآمده. آخرین نمایشگاه آثار او در این موزه نیز سال گذشته با عنوان «مروری بر نیم قرن نقاشی خط معاصر ایران» برپا شد که در این نمایشگاه از کتاب «نور علی نور» رسولی نیز طی مراسمی با حضور وزیر ارشاد رونمایی شد.

کتابت ترجمه فارسی نهج البلاغه و دیوان حضرت امام (ره) از جمله آثار اوست که بارها تجدید چاپ شده است. همچنین او افتخار داشته است که خوشنویسی گنبد بیرونی حرم حضرت معصومه (س) را انجام دهد.

رسولی اکنون 65 ساله است و هنوز هم سوژه‌های تازه برای نمایشگاه‌های جدیدش در سر می‌پروراند. به گفته خودش این تکنیک‌ها و سوژه‌های جدید آن قدر متنوع و زیاد هستند که آرزو می‌کند ای کاش فرصت زندگی کافی برای خلق و نمایش همه آن‌ها را داشته باشد.

رسولی معتقد است که حالا دیگر این خط است که عاشق او شده .

وی در مورد هنر خوشنویسی معاصر و رواج آن در میان جوانان از جمله فرزندان خود می گوید:

بسیار علاقمند بودم كه دخترم نرگس كه فارغ‌التحصیل مترجمی زبان انگلیسی است راه من را ادامه دهد. خط بسیار خوبی دارد؛ به‌راحتی قلم به دست می‌گیرد و به زیبایی می‌نویسد تا جایی كه اگر زمان نوشتن او را ببینید گمان می‌برید كه خودكار به دست گرفته چرا كه به نرمی و راحتی قلم را روی كاغذ حركت می‌دهد اما او نیز همچون دیگر فرزندانم این راه را انتخاب نكرد و در مسیر دیگری گام برداشت و با وجود این كه از استعداد كافی برای درخشیدن در هنر خطاطی برخوردار بود اما به این هنر علاقه چندانی نشان نداد.

با این حال خوشحالم از اینكه مقدمه كتاب «كتاب نور و علی النور» من را او ترجمه كرده است. در مورد فرزندان دیگرم هم باید بگویم با این كه از ابتدا در محیطی پرورش یافتند كه چشم و روحشان با رنگ و هنر آشنا شد، آنها هم راهی جز راه من را در پیش گرفتند. حامد فرزند دیگر با وجود آن كه به خوبی با هنر آشنا شده و آن را می‌شناسد برنامه‌نویسی كامپیوتر را انتخاب كرد. از این میان مریم كه ادبیات خوانده علاقه بیشتری به هنر نشان می‌دهد تا جایی كه علاقه بسیاری به نقاشی دارد. در مورد پسر آخرم هاتف هم باید بگویم كه او نیز راه دیگری را در پیش گرفت به‌گونه‌ای كه در رشته IT (فناوری اطلاعات) دانشگاه تهران تحصیل كرد.البته این را هم باید بگویم كه من هم مانند تمام پدر و مادرها تنها آرزوی موفقیت فرزندانم را درسرمی‌پرورانم و نمی خواهم همچون گذشته كه مشاغل بویژه درهنرها به نسل بعد منتقل می شد اجباری را به فرزندانم تحمیل كنم.

خانواده نیز ازجمله نهادهایی است كه مهم‌ترین وظیفه را برعهده دارد چراكه پدر و مادر می‌توانند با كشف استعدادهای كودكانشان آنها رابه سوی مسیری درست هدایت كنند. خیلی اوقات به پدر ومادرانی برمی‌خورم كه از من درباره فرزندشان و اینكه چه زمانی برای آموزش آنها مناسب است. می‌پرسند كودكانی كه اغلب بیش از هفت سال هم ندارند. به عقیده من تصمیم‌گیری برای این كه كودك شما چه زمانی وارد این حیطه هنری شود در این سن كمی زود است چرا كه هنوز خود خط در آنها به انسجام نرسیده و شاید بسیاری از آنها هنوز نوشتن عادی را نیاموخته باشند.

البته هستند كودكانی كه از همین سنین پائین استعداد خود را در هنر خوشنویسی نشان می‌دهند. خود من هم در 6 سالگی خط خوبی داشتم. در زمان كودكی‌ام به جای آن‌چه امروز به آن پیش دبستانی می‌گویید مكتبخانه رایج بود. هنوز آن روزگار را به خاطر دارم كه پدر مرحومم من را به مكتبخانه فرستاد. فردی به نام حسن آقا در مكتبخانه ما بود كه به تمام در و دیوار خط و نقاشی چسبانده بود و من در تمام مدتی كه در مكتبخانه بودم مجذوب تماشای آنها بودم. زمان تدریس، معلم مرتب حواس‌پرتی من را گوشزد می‌كرد. اگر پدر و مادری متوجه چنین علاقه‌ای در فرزندشان شدند بدون توجه به آنچه درباره سن یادآور شدم او را به مسیری كه علاقمند است هدایت كنند اما در حالت معمول كودك ابتدا باید به مدرسه رفته و با خط و نوشتن آشنا شود تا بتوان در مورد این كه در این هنر موفق می‌شود یا نه تصمیم گرفت.

از خانه و اهل خانه كه بگذریم شاید بد نباشد نگاهی به وضعیت هنر بویژه هنر خوشنویسی و نقاشیخط در كشورمان داشته باشیم. اظهارنظر پیرامون وضعیت فعلی هنر خوشنویسی دركشورمان كار چندان ساده‌ای نیست و نمی‌توان با قاطعیت از وضعیت فعلی آن اظهار رضایت یا نارضایتی كرد. اما حقیقت آن است كه در این هنر نیز همچون دیگر هنرها هم نقاط ضعف دیده می‌شود و هم نقاط قوت كه باید به آنها در كنار آن كم‌‌وكاستی‌ها توجه شود. در صورت انجام گرفتن تحقیقات لازم می‌توان از هنرمندان به عنوان فعالان این عرصه و از مسئولان كشور بویژه در عرصه‌های فرهنگی به عنوان سكانداران هدایت این هنر انتظار یاری خواستن و انجام اقدامات لازم را داشت.