نگاهی به کارنامه دولت و وعده‌های داده شده

هر ساله با فرا رسیدن هفته دولت فرصتی دست می‌دهد تا به بررسی عملکرد این قوه بپردازیم. قوه‌ای که با در دست داشتن سکان اجرایی کشور، هدایت و راهبری بخش کلان و اعظمی را برعهده دارد. البته امسال نقد و بررسی عملکرد دولت را باید با در نظر گرفتن برخی واقعیت‌ها مانند تحریم‌ها و دور جدید اعمال فشارها بر کشور مورد تحلیل قرار داد. با در نظر گرفتن واقعیت فشار کنونی بر کشور و ایجاد موانع متعدد بر سر راه تحقق خواسته‌های مسوولان، باید به بررسی کارنامه دولت طی سال گذشته پرداخت. دولت چه از ابتدای روی کار آمدن و چه طی سالهای بعد از آن بر وعده‌هایی مانند رفع مشکل مسکن، بیکاری، کاهش تورم، افزایش قدرت خرید مردم، رفع مشکلاتی  چون ازدواج و .... تاکید و وعده تحقق آنها را داده است. وعده‌هایی که البته همواره از سوی همه دولتها مطرح می‌شود چراکه مسائل مطروحه دغدغه همیشگی مردم بوده است اما با توجه به رویکرد عدالت‌محوری دولت دکتر احمدی‌نژاد توقع برای تحقق این وعده‌ها نیز پررنگ‌تر است.

در زمینه ایجاد «اشتغال» که این روزها انتقادات جدی علیه دولت ایجاد کرده است، برخی کارشناسان معتقدند، وعده‌های داده شده با عملکردها مطابقت نداشته و همین عدم تطابق، وزیر کار کابینه را به بهارستان کشاند تا پاسخگوی سوالات نمایندگان مردم باشد. اینکه علت ورشکستگی بسیاری از صنایع و شرکتها و غیره و افزایش درصد بیکاری و تعطیلی کارخانجات و حقوق نگرفتن بخشی از کارگران چیست از  انتقادات جدی است که دولت باید پاسخگوی آن باشد، چراکه داشتن شغل یکی از مولفه‌های رضایت عمومی و رفاه نسبی محسوب می‌شود.

وعده ریشه کن شدن بیکاری تا پایان دولت از جمله اظهارات احمدی نژاد بوده که اجرایی شدن آن، با نظر به میزان اشتغال‌زایی صورت گرفته در این مدت، با اما و اگر‌های بسیار همراه است. این سوال اساسی قابل طرح است که با وجود آن‌که حدود یک سال تا پایان عمر دولت دهم باقی‌مانده، آیا وعده‌های مکرر رئیس‌جمهوری و معاون اولش درباره ریشه‌کن کردن بیکاری محقق خواهد شد؟ و راه‌های تحقق این وعده‌ها چیست؟ طبیعی است در این فرصت کوتاه یک ساله، نباید منتظر اتفاق خارق‌العاده‌ای بود چراکه آمارهای دولت برای اشتغال‌زایی 2 سال گذشته نیز با واکنش‌های جدی روبرو شده است.

«مسکن» دیگر حوزه‌ای است که همواره مورد توجه مسوولان در دادن وعده‌ها و مردم برای اعتماد به مسوولان بوده است. البته علی‌رغم گستردگی این حوزه، اقدامات قابل توجهی در راستای خانه دار کردن مردم صورت گرفته است. مسکن مهر و مسکن‌های ویژه  طی سالهای اخیر به عنوان برنامه های مبنایی دولت در زمینه مسکن مطرح بوده است. هر چند منتقدان معتقدند که باید سالانه یک و نیم میلیون واحد مسکونی در کشور ساخته می‌شد و این امر محقق نشده است اما نباید از نظر دور داشت که بسیاری از متقاضیان بازار مسکن نیز با مسکنهای مهر ساخته و تحویل داده شده توانستند صاحب خانه شدن را تجربه کنند بنابراین عملکرد دولت در حوزه مسکن علی رغم در نظر گرفتن برخی نواقص تا حدود زیادی قابل قبول بوده است.

یکی از سیاستهای جدی که توسط دولت اجرایی شد و موافقان بسیاری نیز داشته است بحث «هدفمندی سازی یارانه هاست». قانونی که در بسیاری از کشورها اجرایی شده و نتایج مفیدی نیز در پی داشته است. اما درباره این قانون منتقدان تنها انتقاداتی را به چگونگی اجرای این قانون وارد می کنند و اینکه آیا شرایط برای ادامه اجرای این قانون فراهم است یا خیر. البته تاثیرات اجرای فاز نخست این قانون بر کسی پوشیده نیست و نمی توان منکر آن بر بخشهای وسیعی از کشور شد.

البته در ابتدای اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها عده‌ای بودند که نظر کارشناسی آنها این بود که به محض اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها جامعه ملتهب می‌شود اما آنچه در واقعیت اتفاق افتاد خلاف آن بود. هرچند افزایش قیمتها رخ داده باعث ایجاد بدببینی نسبت به ادامه راه شد اما بر اساس اظهارات مسوولان مردم به خوبی با این برنامه دولت همراهی کردند.

بحث «مدیریت بازار ارز و تک نرخی شدن آن» نیز از دیگر وعده‌های دولت بود که متاسفانه  تا امروز محقق نشده است. البته تاثیر تحریمها بر این بخش بسیار بیش از سایر بخش هاست و شاید برای تحقق وعده‌ها در این بخش باشد که مسوولان به فکر راه اندازی بورس ارز افتاده‌اند. اگر وعده‌ها برای کنترل بازار ارز و سکه و طلا محقق نشود شاید طی سال پیش روی دولت شاهد نوسانات در این بخش نیز باشیم. بنابراین این بازارها نیازمند برنامه‌ریزی و مدیریت منسجم‌تری هستند.

در پایان باید یادآور شد که رییس جمهوری بارها و بارها اعلام کرده است که  دستان همه اندیشمندان در عرصه اقتصاد را برای ایجاد اقتصادی پویا و پایدار می فشارد و با تکیه بر این اعتقاد انتظار می رود دولت در سال پایانی کارش بتواند گامهای پرشتاب تری برای تحقق وعده هایش بردارد.