ستارگانی درخشان بر گرد خورشید
بدون شک انقلاب عظیم جهانی به رهبری منجی مصلح در آخرالزمان که در پی تشکیل نظامی دادگستر و ستم برافکن در عرصه گیتی می باشد، بدون رهبران و مدیرانی بزرگ تحقق نخواهد یافت. همان گونه كه پیامبر عظیم الشأن اسلام صلی الله علیه وآله با همراهی مهاجران و انصار، رسالت شكوهمندش را به انجام رساند و امام علی علیه السلام با مجاهدت افسران رشیدش حماسه های بزرگ آفرید، امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف نیز به یاری مردانی نمونه و خودساخته که در واقع سنگهای زیرین انقلاب بزرگ جهانی اند ، عدالت را به جهان باز خواهد آورد و مجدِّد حیات بشریت خواهد گشت.
از آنجایی که منابع دینی ما بر جایگاه والای آن جوانمردان اشارتهای فراوانی نموده اند، در این نوشتار سعی شده است به منظور شناخت خصوصیات و اوصاف آنان و نقش مۆثرشان در شرایط و تحولات نخستین روزهای ظهور، ابعاد مختلف آن از لابلای آیات و روایات مورد بررسی قرار گیرد. باشد که با سعی در به ظهور رساندن این خصال نیکو در حیات فردی و اجتماعی خود ، زمینهساز وقوع انقلاب جهانی مصلح آخرالزمان گردیم؛ چراکه زمینهسازحكومت عدل او، خیزش ایمان است نه ازدیاد فساد؛ و تحمل عدالتخود نیاز بهسازندگى دارد.
یاران مهدی در آینه قرآن
در قرآن، آیاتی وجود دارد که ویژگی های برشمرده آنها را، میتوان بر یاران خاصّ حضرت مهدی(عج) تطبیق داد و در بعضی از روایات نیز بیان شده که این آیات در مورد آن حضرت و اصحاب ایشان است؛ از جمله در سوره مبارکه مائده آیه 54 میفرماید:
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ مَن یَرْتَدَّ مِنكُمْ عَن دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُۆْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ وَلاَ یَخَافُونَ لَوْمَةَ لآئِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللّهِ یُۆْتِیهِ مَن یَشَاء وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ؛
اى کسانى که ایمان آوردهاید هر کس از شما از دین خود برگردد به زودى خدا گروهى [دیگر] را مىآورد که آنان را دوست مىدارد و آنان [نیز] او را دوست دارند [اینان] با مۆمنان فروتن [و] بر کافران سرفرازند در راه خدا جهاد مىکنند و از سرزنش هیچ ملامتگرى نمىترسند. این فضل خداست آن را به هر که بخواهد مىدهد و خدا گشایشگر داناست.
در روایات این آیه را به یاران حضرت مهدی (عج) تفسیر کردهاند؛ زیرا ایشان با تمام قدرت خویش در برابر آنها که از آیین حقّ و عدالت مرتد شدهاند، میایستند و جهان را پر از ایمان و عدل و داد میکنند. (1)
همچنین در ذیل آیه 75 از سوره مبارکه حجر : «إِنَّ فىِ ذَالِكَ لاَیَاتٍ لِّلْمُتَوَسِّمِین؛
این (سرگذشت عبرتانگیز قوم لوط)، نشانههایى است براى هوشیاران».
امام باقر علیه السلام می فرماید: گویا به قائم و یارانش در پشت کوفه می نگرم... کسی از ایشان، جز کافر و منافق را نمی کشد؛ چرا که خداوند در کتابش ایشان را به صفت توسّم توصیف فرموده است، بعد آیه را تلاوت فرمودند.(2)
با توجه به روایت دیگری که کمال الدین نقل کرده است، ظاهرا یکی از ویژگیهای توسّم قدرت شناخت انسان صالح از غیر صالح است، همچانکه امام صادق علیه السلام فرمودند: هر گاه قائم قیام می کند بنده ای از بندگان خدای رحمن در برابر او نمی ایستد مگر این که (قائم) او را می شناسد که شایسته است یا تبه کار» (3). دراین روایت توسّم به معرفت انسانهای صالح و طالح از یکدیگر معنا شده است.
طبق آنچه از تفاسیر استفاده می شود، در آیات متعدد دیگری از قرآن نیز به مهدی (عج) و اصحاب ایشان اشاره گردیده است ، همچون آیات شریفه : نور / 55 ، هود / 8 ، هود / 80 ، جن / 24 ، انبیا / 105 و ...
یاران مهدی در آینه حدیث
ایمان راسخ :
«یاران مهدی مردمانی پولاد دل، سرشار از یقین به خدا و محکم تر از صخره ها هستند؛ اگر به کوه روی آورند آنها را متلاشی میکنند.»(4)امام صادق علیه السلام درباره آنان می فرماید: « مردانی که گویا دل هایشان پاره های آهن است. غبار تردید در ذات مقدس خدای, خاطرشان را نمی آلاید، از ناخشنودی پروردگارشان هراس دارند... .» (5)
گمنامی: مرحوم سیّد رضی در «نهجالبلاغه» ضمن خطبهای از امیرالمۆمنین علیه السلام نقل کرده است که آن حضرت درباره برخی از فتنههای آخرالزّمان فرمود:
«در آینده، فتنه هایی همانند پاره های شب تاریک ظاهر خواهند شد که برای جلوگیری از آن، کسی قیام نخواهد کرد… فتنه انگیزان گروهی هستند که اذیّت و آزارشان بیشتر است تا غارت نمودنشان. گروهی با آنان جهاد خواهند کرد و در راه رضای خدا به مبارزه با آنها خواهند برخاست .... و در روی زمین مجهول و ناشناخته و قدر منزلتشان معلوم نیست، ولی در آسمان مشهورند.»
شجاعت: امام باقر علیه السلام می فرماید: «گویا آنان را می نگرم ...که دلهایی چون پولاد دارند. در هر سو, تا مسافت یک ماه راه, ترس بر دل های دشمنان سایه می افکند.»(6) و «از انبوه دشمن هراسی به دل راه نمیدهند. یاران مهدی قدرت چهل مرد دارند. شیران میدان رزم اند و جانهایشان از سنگ خارا محکم تر.»(7)
امام على علیه السلام مىفرماید: «همه شیرانىاند كه از بیشهها خارج شدهاند و اگر اراده كنند كوه ها را از جا برمىكنند.»(8)
صبر و اخلاص: امام علی علیه السلام میفرماید: «یاران مهدی، گروهی هستند که به خاطر صبر و بردباری در راه خدا، بر او منّت نمیگذارند و از اینکه جان خویش را تقدیم حضرت حق میکنند، به خود نمیبالند و تکبّر نمیکنند»(9) و امام جواد علیه السلام فرمود: «هنگامی که برای مهدی، 313 تن از اهل اخلاص جمع شد، خداوند امر او را ظاهر خواهد کرد».(10)
اطاعت و فرمانبری: «اطاعت آنان از امام، بیشتر از فرمانبری کنیز در برابر مولایش است.»(11)
جان نثاری: «آنان پروانهوار شمع وجود امام را در میان گرفته و او را با جانشان محافظت میکنند».(12)
تأییدات الهی: امام علی علیه السلام فرمودند: «… خداوند مردی را در آخرالزّمان بر میانگیزاند … او را با ملائکهاش تأیید کرده و انصارش را حفظ خواهد نمود.» (13)
ظاهرا یکی از ویژگیهای توسّم قدرت شناخت انسان صالح از غیر صالح است، همچانکه امام صادق علیه السلام فرمودند: هر گاه قائم قیام می کند بنده ای از بندگان خدای رحمن در برابر او نمی ایستد مگر این که (قائم) او را می شناسد که شایسته است یا تبه کار
شهادتطلبی: «یاران مهدی، آرزو میکنند که در راه خدا به شهادت برسند».(14)
عبادت: امام صادق علیه السلام فرمود: «گویا من نظر میکنم به قائم و اصحاب او در نجف و کوفه، سجده ها به پیشانیهای آنها اثر گذاشته است؛ شیران در روز و زاهدان در شب اند» (15) «در دل شب، از خشیّت خداوند، نالههایی دارند، مانند ناله مادران پسرمرده»(16) و «شبها را با عبادت به صبح میرسانند و روزها را با روزه به پایان میبرند.»(17)
یک دلی: امام علی علیه السلام میفرماید: «ایشان یک دل و هماهنگ هستند»(18) «گوئی اخلاق و آداب آنها یکی است. دلهای آنها بر محبت و شفقت و خیر خواهی گرد آمده است».(19)
ساده زیستی: «زهد، زینت کارگزاران مهدی است. زندگی اشان از معیشت درویشان فراتر نمی رود. نمی توانند تن به آسایش و شادکامی سپارند و از احوال مردمان غافل شوند و نام مصلح جهان بر خویش نهند؛ چرا که آن که با عشرت طلبان همسو می شود و دل در گرو آز و طمع می بندد, نمی تواند مروج دین باشد و کارگزاران شایسته برای حکومت عدل و داد». (20)
با توجه به این روایات، روشن مىشود كه یاران حضرت مهدى(عج)، داراى چنان ویژگىها و اوصاف برتر و كم نظیرى هستند كه به حق در این مقام و موقعیت قرار گرفتهاند و بدین جهت نقش مهمى در پیروزى آن قیام جهانى خواهند داشت.
در پایان ما نیز همنوا با اجداد طاهرینش که همواره آرزومند همراهی آن مصلح موعود بوده اند و یاوری آن آفتاب پنهان را به دوستان خویش همه گاه یادآوری می فرموده اند ، عرضه می داریم :
«خدایا درود بفرست بر مولا و سرورم صاحب الزمان و مرا از یاران و پیروان و حامیان او قرار ده و از آنان كه در ركابش شربت شهادت می نوشند با شوق و رغبت بی هیچ گونه كراهت. »
پی نوشت:
1) بحارالانوار، ج52، ص 308.
2) همان، ص368.
3) كمال الدین، ج2، ص671.
4) بحارالانوار،ج 82، ص 308.
5) همان، ج 52، ص 308.
6) همان، صص 343و310.
7) خصال صدوق، ج2، ص 318.
8) یوم الخلاص، ص 224.
9) همان، ص 224.
10) كمال الدین، ج2، ص377.
11) بحارالانوار، ج 52، ص 308.
12) همان.
13) همان، ج 6، ص 280.
14) همان،ج 82، ص 307.
15) همان، ج 52، ص 386.
16) ینابیع المودة، ج 3، ص 95.
17) یوم الخلاص، ص 224.
18) همان، ص 224.
19) ینابیع المودة، ج 3، ص 95.
20) نهج البلاغه، کلمات قصار، ش 110.
فرآوری: ابوالفضل صالح صدر
بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان
منابع:
مجله حوزه ، چ ش م ب ه راه م ه دی (عج).
ماهنامه موعود، شماره 117.
مجله انتظار موعود، شماره 29.
ماهنامه هیأت، شماره 75.