وای از این بین‌التعطیلی
باوری وجود دارد كه می‌گوید تعطیلات در ایران زیاد است، باوری كه حتی سبب شد بحث ساماندهی تعطیلات در ایران به كار كارشناسی در مجلس شورای اسلامی برسد و نتیجه برخلاف تصور همگان شود.
بر اساس گزارش رسمی مركز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نه تنها تعطیلات در ایران زیاد نیست بلكه نسبت به برخی از كشورها كم است، اما آنچه باعث شده این تعداد اندك تعطیلات به عنوان چالش جدی در جامعه مطرح شود، پدیده بین‌التعطیلی ناشی از تعطیلات و زیان‌های اقتصادی مرتبط به آن است.
گذشته از پدیده بین‌التعطیلی، مساله تداوم خودسرانه تعطیلات نیز حكایت دیگری است كه خصوصا در فضای ادارات دولتی، مدارس و دانشگاه‌های كشور به شدت رایج شده است.
بر این اساس اگر در روزهای پنجم تا 12 فروردین و حتی 14 و 15 همین ماه به دنبال انجام كاری اداری هستید احتمال این‌كه بتوانید به نتیجه برسید، بسیار كم است.
اگر حتی یكی از كارمندان مرتبط به مساله شما در محل كارش حاضر باشد، رییس یا مافوق او در مرخصی بسر می‌برد و بالاخره در انجام كارتان به بن‌بستی می‌رسید كه حكایت از تعطیلات و مرخصی دارد.
یكی از شهروندان تهرانی كه ششم فروردین‌ماه به یكی از ادارات دولتی مراجعه كرده است، به او گفته شده بعد از 13 فروردین مراجعه كند و به‌رغم مراجعه مجدد در 14 فروردین به دلیل مرخصی كارمندان، به او گفته شده روزهای آینده مراجعه كند.
این مساله برای اغلب شهروندان كه در روزهای بین‌التعطیلی به مراكز دولتی مراجعه می‌كنند، تكرار می‌شود و گذشته از این موضوع حتی بعد از پایان تعطیلات نوروز خبری از رونق كاری در اغلب فضاهای دولتی نیست.
میانگین تعطیلات مذهبی در جهان 3.5 روز است در حالی كه در ایران 15 روز یعنی 4.2 برابر میانگین جهانی است
در مدارس نیز روز 14 فروردین كلاس‌های درس نیمه‌تعطیل است و دانشجوها هم اولین روز تحصیلی در سال جدید را معمولا اولین شنبه بعد از 13 فروردین درنظر می‌گیرند.
هادی مقدسی، رییس كمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با تایید این موضوع به «جام‌جم» می‌گوید: بررسی ساماندهی تعطیلات در كمیسیون اجتماعی مجلس نشان داد كه تعطیلات در ایران زیاد نیست و در نهایت قرار شد بررسی این موضوع كه تعدیل كردن تعطیلات به صلاح كشور است در كمیسیون فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد.
او ادامه می‌دهد: تعطیلات برای استحكام خانواده، افزایش بازده و توان كاری شاغلان مفید بوده و برآن تاكید شده است، بر این اساس باید توجه كنیم كه در كشور ما بحث افزایش تعطیلات مطرح نیست بلكه ضعیف بودن بهره‌وری، علاقه و مسوولیت كاری مد نظر است.
وای از این بین‌التعطیلی
تا چند سال پیش هر چهارشنبه یا یكشنبه قرمز در تقویم‌ها خبر خوشی بود برای كسانی كه می‌خواستند یك مسافرت چندروزه داشته باشند.
پنجشنبه یا شنبه‌ای كه به اصطلاح بین تعطیلات مورد نظر قرار می‌گرفت، حتما تعطیل می‌شد اما حالا چند سالی است كه این تعطیلی حتمی جایش را با یك تعارف عوض كرده است.
مدارس و دانشگاه‌ها اغلب تعطیل می‌شود و به همه كارمندان دولت اجازه داده می‌شود در صورت درخواست مرخصی بتوانند از این فرصت استفاده كنند.گذشته از این‌كه تعطیلی فرزندان و نیمه‌تعطیل بودن والدین شاغل خودش مشكل جدیدی را فراهم می‌كند، اما معمولا این مشكل با مرخصی حل می‌شود و باز كار به جایی می‌رسد كه حضور در ادارات دولتی لزوما به معنای انجام كار ارباب رجوع نخواهد بود.
گزارش مركز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز نشان می‌دهد كه ضربه بین‌التعطیلات بیشتر از تعطیلات رسمی كشور است.
این گزارش می‌گوید: پراكندگی این تعطیلات به گونه‌ای است كه نسبت به كشورهای با دو برابر تعطیلات، بیشترین چالش را برای كشور از حیث اقتصادی و آشفتگی و به‌هم ریختگی امور به همراه دارد.
در واقع چالش اصلی تعطیلات در كشور توالی تعطیلات رسمی (مذهبی، ملی و حكومتی) با تعطیلات پایان هفته و ایجاد پدیده بین‌التعطیلی در كشور است.
مهم‌ترین علت این پدیده به تعیین تعطیلات مذهبی بر اساس تقویم هجری قمری بازمی‌گردد. بر اساس گزارش مركز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی به دلیل چرخش ماه قمری در موارد متعددی تعطیلات مذهبی به گونه‌ای در توالی با تعطیلات (آخر هفته، ملی و حكومتی) كه بر اساس تقویم شمسی تعیین شده است، قرار می‌گیرد كه بخش عمده یك هفته كاری را به تعطیلی می‌كشاند و پدیده‌ای كه به بین‌التعطیلی معروف است، ایجاد می‌كند.
بر اساس ماده یك پیش‌نویس طرح ساماندهی تعطیلات رسمی در ایران، تعطیلات رسمی قطعی در تقویم كشور شامل چهار روز نخست نوروز، روز 13 فروردین‌ماه، روز عید فطر، روز عید غدیر، روز عید قربان، روز نیمه شعبان، روز 28 ماه صفر، روز 21 ماه رمضان، روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی، روز 22 بهمن، روز 14 خرداد و اربعین حسینی خواهد بود
نكته حائز اهمیت در خصوص تعطیلات مذهبی در كشور این است كه میانگین تعطیلات مذهبی در جهان 3.5 روز است در حالی كه در ایران 15 روز یعنی 4.2 برابر میانگین جهانی است.
البته این تعطیلات با توجه به ماهیت دینی نظام اسلامی امری طبیعی و عادی است؛ اما در هر حال زیاد بودن تعطیلات مذهبی و پراكندگی آنها در تمام ماه‌های قمری و تعیین این تعطیلات در تقویم بر اساس تقویم قمری باعث تلاقی و توالی آنها با تعطیلات ملی، حكومتی و پایان هفته می‌شود.
تقویم تعطیلات در ایران
بر اساس ماده یك پیش‌نویس طرح ساماندهی تعطیلات رسمی در ایران، تعطیلات رسمی قطعی در تقویم كشور شامل چهار روز نخست نوروز، روز 13 فروردین‌ماه، روز عید فطر، روز عید غدیر، روز عید قربان، روز نیمه شعبان، روز 28 ماه صفر، روز 21 ماه رمضان، روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی، روز 22 بهمن، روز 14 خرداد و اربعین حسینی خواهد بود.
مطابق تبصره «1» این ماده، در صورتی كه روز عید فطر در روز جمعه واقع شود تعطیلی عید فطر 2 روز خواهد بود.
بر مبنای این طرح، روز ولادت و شهادت امام رضا (ع) در استان خراسان رضوی و روز شهادت امام صادق (ع) و حضرت زهرا (س) در استان قم تعطیل رسمی خواهد بود؛ اما در این چهار روز در همه نقاط كشور ساعت كار یك ساعت دیرتر شروع می‌شود و روز 29 اسفند نیمه‌تعطیل و ساعت كاری تا 12 ظهر خواهد بود. همچنین مطابق این طرح، روز 11 اردیبهشت فقط برای كارگران كشور تعطیل محسوب می‌شود.
روح تعطیلات ادامه دارد
حالا كه تعطیلات در ایران به روزهای قرمز تقویم محدود نمی‌شود، لازم است دولت برای نظام كاری ادارات دولتی برنامه جدیدی ارائه دهد.
بر این اساس لازم است با برنامه‌ریزی جدید از یك طرف انگیزه كاری و بهره‌وری افزایش یابد و از سوی دیگر نحوه ارائه كار در ادارات دولتی در ایام بین‌تعطیلات كاملا تضمین شده باشد تا شهروندان دچار سردرگمی نشوند.
بخش اجتماعی تبیان
منبع: جام جم
