حل مشكلات علمى
آنچه كه راجع به تأثیر فراوان به ذیل عنایت حضرت فاطمهمعصومه سلاماللَّهعلیها بیان شده، منحصر به جنبه مادى و اقتصادى و ظواهر زندگى نیست و در این محدوده خلاصه نمىشود بلكه آنانى كه تشنه كام مقامات معنوى و یا زلال علماند و به دنبال حلّ مشكلات علمى، گام برمىدارند نیز از رهگذر توسّل و روى آوردن به حرم مطهّر حضرت فاطمهمعصومه سلاماللَّهعلیها مىتوانند، مشكلات خود را رفع كرده و حجاببها را از روى چهره مطالب علمى بردارند و به مقصد عالى و هدف والاى خود نایل گردند، بلكه از نقطهنظر اینكه سازمان وجودى آن مكرّمه و كلاً خاندان پیغمبر با علم و معرفت صورت گرفته و خاندان علم و فضیلتاند، طلب نیل به علم و كمال از آنان زمینه مساعدترى براى پذیرش و اجابت دارد.
تاریخ نشان مىدهد كه افرادى با استمداد از انفاس قدسیّه حضرت معصومه سلاماللَّهعلیها و در پرتو توسّل به ذیل عنایت آن مكرّمه، حجابهاى علمى را كنار زده، حقایق و نكاتى براى آنان از این رهگذر روشن شده است و بالاخره حوایج و درخواستهاى علمى حاجتمندان نیز در این جایگاه با عظمت روا شده و درخواستكنندگان به حاجت خود رسیدهاند.
مرحوم محدّث قمى اعلىاللَّهمقامهالشریف در شرح حال صدرالمتألّهین شیرازى نوشتهاند: از بعضى از مشایخ خود شنیدم كه مرحوم ملاصدرا به واسطه بعضى از ابتلائات از اقامتگاه خود به دارالایمان قم كه عُشّ آن محمّد و حرم اهلبیت صلّىاللَّهعلیهوآلهوسلّم است، مهاجرت كرد و به حكم اِذا عَمَّتِ الْبَلْدانَ الْفِتَنُ فَعَلَیْكُمْ بِقُمْ وَ حَوالیها وَ نَواحیها فَاِنَّ الْبَلاءَ مَدْفُوعٌ عَنْها؛ (1) هنگامى كه فتنهها و ابتلائات شهرها را فراگرفت بر شما باد به قم و حوالى آن، زیرا فتنهها از آنجا رفع گردیده است. به قریهاى از قراى قم كه در چهار فرسخى آن شهر واقع و موسوم به "كهك" است، پناه برد و گاهگاهى كه بعضى مطالب علمیّه بر او مشكل مىگردید، از كهك به زیارت حضرت فاطمهمعصومه سلاماللَّهعلیها تشرّف مىیافت و از آن حرم فیض آثار بر او افاضه مىشد.
سپس محدّث بزرگوار در تأیید این جریان مىگویند:
فاضل اشكورى لاهیجى، در كتاب محبوب القلوب، در احوال خاتمالحكماءالیونانیّین، ارسطاطالیس فرموده است: چون ارسطو در بلده اسطاغیرا از دنیا رحلت كرد، اهل آنجا استخوانهاى او را پس از آنكه پوسیده شده بود در ظرفى از مسّ گزاردند و آن را در موضعى دفن كردند و آن مكان را مجمع خود قرار داده، از براى مشورت در كارهاى بزرگ و امور جلیله در آنجا جمع مىشدند و هر وقت مطلبى از فنون علم و حكمت برایشان مشكل مىشد، قصد آنجا را نموده، بر سر قبر او نشسته، مشغول به مناظره و مباحثه مىگردیدند، تا آنكه مشكل ایشان حلّ و مطلبشان واضح و روشن مىشد و چنان اعتقاد داشتند، كه آمدن بر سر قبر ارسطوطالیس بر عقل و ذكاء آنان مىافزاید و اذهانشان را پاك و تلطیف مىنماید.
محدث بزرگ در اینجا اضافه مىكند: پس هرگاه حكماى یونان، این نحو اعتقاد به استخوانهاى پوسیده ارسطاطالیس داشته باشند، عجبى نیست كه حكیم الهى و فیلسوف امامى، صدرالمتألّهین، هرگاه مسألهاى علمى بر او مشكل شود، از چهارفرسخى قم به قصد تشرّف به آستان ملكپاسبان حضرت سیّدتنا فاطمه سلاماللَّهعلیها كه مهبط فیوضات ربانیه و تجلیّات سبحانیّه است حركت كند، براى آنكه علوم بر او افاضه شده و مطالب عویصه برایش كشف و حلّ گردد. (2)
كسان دیگرى نیز در همین موضوعِ حلّ مشكلات علمى توسّل به آن بانوى زمانه پیداكرده، خداوند قادر متعال به بركت آن وجود پاك و آن گوهر تابناك و بىهمتاى هستى افاضه مطالب كرده و حلّ قضیه و مشكل علمى و جواب مسأله غامض را به ذهن توسّل جویان القا و الهام فرموده است.
یكى از علماى برجسته و پرهیزكار در حاشیه كتاب مكاسبى كه از روى آن تدریس مىكردهاند در صفحه 143 (بحث ترتّب عقود متعدّده بر مال مجیز) نوشتهاند:
بسماللَّهالرحمنالرحیم. دیروز هرچه روى این قسمت، مطالعه و فكر نمودم برایم روشن نشد و موقع مباحثه شد، با بناء بر اینكه با تصریح به ابهام مطلب در این قسمت درس را بگویم، آماده حركت شدم و هنگام خروج از منزل با توسّل به حضرت معصومه سلاماللَّهعلیها، خزینه غیرمنقوصه الهى سلاماللَّهعلیها، دعا نمودم و بیرون رفتم. دیگر حتى فكر مطلب هم نبودم. امّا همین كه نزدیك صحن مطهّر رسیدم، ناگهان خصوصیّات مطلب از اول: "وللعقوداللاحقة..." تا "على المعوّض ابتداً" به ذهنم، به اذن اللَّه تعالى و بركت سیّدتنا فاطمهمعصومه سلاماللَّهعلیها القا شد و روشن گردید.
وَالْحَمْدُ لِللَّهِ عَلى آلائِهِ وَ نِعَمِهِ، اِلهى بِفاطِمَةَ بِنْتَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ اَلْهِمْنا كُلَّ خَیْرٍ وَ وَفِّقْنا لِما تُحِبُّ وَ تَرْضى اِنَّكَ عَلى كُلِّ شَىْءٍ قَدیرٌ. 21شوّالالمكرم1411
این بحث و نكات و مطالبى كه پیرامون آن گفته شد، توجّه و آگاهى مىدهد كه علماى اعلام و طلاب و فضلا مىتوانند علاوه بر مطالعات مستمرّ و دقّت و باریكشدن در مطالب از مسیر توسّلات نیز قسمتى از مسایل علمى خود را حل كنند، به ویژه براى روحانیّت قم كه میهمانان مستمرّ حضرت فاطمهمعصومه سلاماللَّهعلیها بوده، همواره بر سر سفره احسان و لطف آن بانوى بهشتى نشسته و به انواع نعم مادّى و معنوى متنعّم و برخوردارند، در این نوع مشكلات و مسائل، دست توسل به ذیل عنایت این كانون خیر و احسان زده، او را در خانه خداوند متعال، واسطه كنند تا به بركت آن بزرگوار شفّافیّت ذهن و قوّت حافظه پیدا كرده، قوّه درّاكه در آنان نیرومند گردد و به زودى به عمق مسائل و مطالب رسیده و یا اگر مشكلى در راه رسیدن به مطلب است، خداوند مرتفع سازد و راه نیل به مطالب را هموار فرماید.
پی نوشت ها :
(1) حدیث شریف و مدرك آن در بخش اخبار و روایات، گذشت.
(2) قمى، حاج شیخ عبّاس، الفوائدالرضویّه، ص 380.
بخش تاریخ و سیره و معصومین تبیان
منبع :
بانوی ملکوت ، آیت الله کریمی جهرمی
