کی باید بی‌مقدمه سخن گفت؟

در قرآن کریم می‌خوانیم؟

ألَّذِینَ كَفَرُواْ وَصَدُّواْ عَن سَبِیلِ اللَّهِ أَضَلَّ أَعْمَالَهُمْ‏ (محمد/47)

كسانى‏كه كفر ورزیدند و (مردم را) از راه خدا بازداشتند، (خداوند) اعمالشان را تباه گردانید.(محمد/47)

Those who disbelieve and avert [people] from the way of Allah - He will waste their deeds.(1) Mohammad

 

پیام ها و نکته ها:

نکته ها:

در میان یكصد و چهارده سوره قرآن كریم، در یازده سوره، اولین آیه درباره تهدید یا توبیخ است كه به جز سوره احزاب بقیه در مورد دشمنان اسلام است.

1. سوره انعام. «... ثمّ الّذین كفروا بربّهم یعدلون»... امّا كافران براى پروردگارشان شریك قرار مى‏دهند.

2. سوره توبه. «برائة من اللّه و رسوله» خداوند و رسول او از كفّار برائت دارند.

3. سوره احزاب. «یا أیّها النبىّ اتّق اللّه و لاتطع الكافرین و المنافقین» اى پیامبر! از خداوند پروا كن و از كفّار و منافقان پیروى نكن.

4. سوره محمّد. «الّذین كفروا و صدّوا عن سبیل اللّه»

5. سوره ممتحنه. «یا ایّها الّذین آمنوا لاتتّخذوا عدوّى و عدوّكم اولیاء» اى اهل ایمان! دشمن من و دشمن خودتان را سرپرست خود قرار ندهید.

6. سوره منافقون. «اذا جاءك المنافقون...» هرگاه منافقین نزد تو آمدند... .

7. سوره معارج. «سئل سائل بعذاب واقع» یكى از منافقان و دشمنان تقاضاى عذاب كرد.

8. سوره بیّنه. «لم یكن الّذین كفروا من اهل الكتاب والمشركین منفكّین حتّى تأتیهم البیّنة» كفّار از اهل كتاب و مشركان، از كفر و شرك خود دست بردار نیستند، مگر آن كه برایشان شاهد و بیّنه بیاید.

9. سوره فیل. «ألم‏تر كیف فعل ربّك باصحاب الفیل» آیا ندیدى كه پروردگارت با سپاه فیل چه كرد؟

10. سوره كافرون. «قل یا أیّها الكافرون» اى پیامبر! به كافران بگو.

11. سوره مسد. «تبّت یدا أبى لهب و تب» دستان ابولهب بریده باد.

عبارت «صدّوا عن سبیل اللّه» را دو گونه مى‏توان معنا كرد:

الف) به معناى اعراض كردن، یعنى خودشان از راه خدا اعراض كردند.

ب) به معناى ممانعت كردن، یعنى مردم را از راه خدا بازداشتند.(3)

عبارت «أضلّ أعمالهم» را نیز دو گونه مى‏توان معنا كرد:

الف. خداوند اعمال خوب كفّار و مشركان، مانند صدقه و انفاق به فقرا را به دلیل كفر و منحرف كردن مردم، باطل و بى اثر مى‏كند، به گونه‏اى كه در آخرت در پرونده آنان خبرى از این چیزها نیست.

ب. خداوند، تلاش‏هاى آنان براى از بین بردن اسلام و شكست مسلمانان را بى اثر مى‏سازد تا به مقصد و هدف نائل نشوند.

اعمال كفّار همه تباه است. «أضلّ أعمالهم» این تباهى اعمال كفّار با چند تعبیر در قرآن كریم آمده است:

- «كرماد اشتدّت به الریح فى یوم عاصف»(4)،اعمال كافران چون خاكسترى است كه در روزى طوفانى، بادى سخت بر آن بوزد.

- «فحبطت اعمالهم»(5) اعمال كفّار محو مى‏شود.

- «كسراب بقیعة»(6) اعمال كفّار همچون سرابى است كه تشنگان، آن را آب مى‏پندارند.

 

پیام ها:

1- در روانشناسى تبلیغ، گاهى باید بى مقدّمه سخن گفت. «بسم اللّه الرحمن الرحیم الّذین كفروا...»

2- معمولاً هر انحرافى انحراف دیگر را به دنبال دارد، بعضى ابتدا كفر مى‏ورزند و آنگاه مانع ایمان دیگران مى‏شوند. «كفروا و صدوا»

3- تلاش كفّار ناكام مى‏شود، كوشش آنان عاقبت ندارد و مردم دیر یا زود حقیقت را خواهند فهمید. «صدوا... أضل أعمالهم»

4- راه خدا دشمن دارد و دشمنان بیكار نمى‏نشینند و در صدد انحراف دیگرانند. «صدّوا عن سبیل اللّه»

5 - تباه كردن اعمال، نوعى كیفر الهى براى كفّار است. «كفروا... اضلّ»

 

پی‌نوشت‌ها:

3) تفسیر مخزن العرفان.

4) ابراهیم، 18.

5) كهف، 105.

6) نور، 39.

 

شبکه تخصصی قرآن تبیان