لطفا منتظر باشید ...
آن چه بر جوان امروز مى گذرد
ليلا سادات زعفرانچى تمدن هاى معاصر در جهان آن قدر پر تحرك وسريع عمل مى نمايند كه علم اطلاع رسانى نيز گاهى براى درك موقعيت خويش، عقب مى ماند. از اين رو نسل حاضر با دنيايى مدرن تراز گذشته روبرو هستند; دنيايى كه به دليل سيستم هاى مجهز تبليغاتى، قبضه شده و فرهنگ ها را چنان گسيل مى دهد كه گويا اين ها همگى خودى بوده و بيگانگى احساس نمى شود. بحران جهان امروز
جهان امروز، با بحران «از هم گسيختگى » روبرو است; زيرا از يك سو پيشرفت هاى علمى و تكنولوژى هر روز به جهانيان عرضه مى شود و از سوى ديگر مشكلات روحى و معنوى مردم، حادتر و بزرگ تر مى شود و اين حالات روانى بحرانى ترين مشكل جامعه مى باشد. به دنبال بهره بردارى كشورها از توسعه يافتگى كشورهاى پيشرفته و وارد نمودن تكنولوژى غرب، عارضه هاى بزرگ تهاجم فرهنگى و استفاده نابسامان از علم وارداتى گريبان گير جهان سوم مى گردد. فقدان معنويت
نسل حاضر با دنيايى دل فريب و خالى از معنويات روبرو است. «تغذيه مادى » بشر امروزى، هماهنگ با «ارضاء نياز معنوى » او نبوده و هماهنگ عمل ننمودن اين دو نهاد موجب شده است كه از طرفى رشد جلوه هاى دل فريب دنيا همه را در خود غرق نمايد و از سويى كم رنگ شدن بايدها و نبايدها آن چنان گسترش يابد كه احساس پوچى و بى هويتى بر همه لذت هاى مادى مستولى شود. «و لا تكونوا كالذين نسوا الله فانساهم انفسهم اولئك هم الفاسقون » (1) آمار داده شده از واقعيات جهان، پرده از اين راز بزرگ - كه شايد مهم ترين راز سعادت انسان باشد - برمى دارد كه در جوامع مدرن امروزى، بشر براى رسيدن به گم شده خويش به همه چيز چنگ مى زند، مثلا در كشور امريكا شاهد رفتار نامتعادل جوانان; مانند استعمال سيگار 25 درصد، مشروبات الكلى 5/17 درصد، روابط جنسى 49 درصد، از 18 - 15 سالگى مى باشيم. (2) از اين رو خودكشى در جوانان امريكايى در 3 دهه اخير 300 درصد افزايش يافته است. (3) جوانان اين گونه كشورها در جست وجوى ايده آل هاى ساختگى هستند كه به وفور براى هر نوع سليقه و منشى ارايه شده است و رسانه هاى گروهى نيز خود مروج اين فرهنگ مى باشند. اين گونه به نظر مى رسد كه قسمت عمده سيستم اطلاع رسانى از روى قصد و يا بدون قصد، در تغيير هنجارهاى ارزش اجتماعى، مؤثر است . اطلاعات متعدد،همگى حامل پيام هايى است كه بارزترين آن عبارت است از «هر چه ايجاد لذت و تفريح كند مجاز بوده و مى توان آن را تجربه نمود» در حالى كه هرگز در عمل نمى توان پيرو چنين الگويى بود; زيرا نتيجه آن «عقب ماندگى معنوى » و «عدم تكامل » انسانى است. آيا براى روح پر تلاطم بشر، پاسخ گويى قوى و فعال يافت مى شود كه غذاى معنوى او را به بهترين و متنوع ترين شيوه عرضه كند؟ آيا سيستم تبليغاتى «عرضه كننده هاى معنوى » آن قدر وسيع و پردامنه است كه سريع تر از آنتن هاى ماهواره اى عمل نمايد؟ و اصولا براى تبليغات چه ارزش هايى مى توان از چهره الهى انسان استفاده كرد؟ و چگونه مى توان نسل جوان امروز جهان را متوجه يافتن خويشتن خويش نمود؟ جامعه انقلابى ايران
جامعه فعلى ما، تجربه ى يك حيات روحى و معنوى قوى را به همراه خود دارد. لازم است به ذكر بعضى از خاطرات فراموش شده گذشته - كه زير بناى اصلى و اساس اين كشور بودند - اشاره شود. ملت ما به دنبال يك همت والاى مردمى كه برخاسته از روح اعتقادى و ذاتى مردم بود به پا خاستند و بعد از انقلابى عظيم - كه جز به وصل بودن به چشمه جوشان رحمت الهى، هيچ تصور ديگرى از نحوه پيروزى آن نيست - دوره تكاملى جديدى را آغاز نمودند. الف. شروع انقلاب
جوانان آن روز انقلاب; به عبارت ديگر بعد از بحران بى خدايى، با ارزش هايى كه رنگ معنويت داشت روبه رو شدند و چنان آن را جذب كردند كه موجب شد در نسل آن روز انقلاب، انرژى پر شور جوانى صرف راه عقيده و ايمان گردد. كسى نبود كه در آن برهه گوشه اى از اين ارزش ها را جذب نكرده باشد. گو اين كه انسان بسيار فراموش كار است. ب. دوران جنگ تحميلى
بلافاصله بعد از انقلاب و با آغاز جنگ تحميلى، جوانان خود ساخته، خود را در معرض امتحان الهى ديدند. ملاك، سبقت گرفتن از ويژگى هاى روحى جوانان نسل نو بود كه بر پايه خودساختگى، عزت نفس و از خودگذشتگى بنا گرديد. اينجاست كه سخن قبلى بيشتر معنا پيدا مى كند. در زمان جنگ و برهه لطيف خودسازى، غذاى روحى و معنوى نسل آن روز از رشد مادى عرضه شده به آنان سبقت گرفته بود. آنان چنان از لطف الهى و نور خداوندى بهره مند شدند كه ارزش هاى ملى كشور را دچار تغيير و تحول و جهت بندى نمودند. ملاك ها دور مى زد و اصل، ايمان، خدا محورى، دورى از خودمحورى، عدم خود پسندى و دورى از تشريفات بود. ارزش ها بر اساس انسانيت ها شكل مى گرفت و خلاصه كلام، ملاك ها الهى بود. اين جوانان ديگر جوانان زمينى نبودند، دستيابى به قله هاى بلند، گذشتن از بسيارى از دلبستگى ها و وابستگى ها را مى طلبد و براى يافتن چنين گوهر عظيم، كمال هزينه لازم است. دادن خون صدها شهيد گرانقدر حاكى از اين است كه براى ايجاد موج در جامعه، دادن خون گران مايه شهيد بزرگترين نعمت الهى است. ج. وضعيت جوانان پس از خاتمه جنگ تحميلى
اما نسل حاضر، دوران پرشور بريدن از بى خدايى قبل از انقلاب و پناه بردن به ارزش ها را بعد از پيروزى آن كمتر درك كرده است. او در جامعه اى به دنيا آمده كه بسيارى از ارزش ها جنبه شعارينه پيدا كرده اند و اين بدترين مشكل در برخورد با جوان امروز است. گوشزد كردن ارزش هاى والاى انسانى; مثل حفظ حجاب و ديگر اركان الهى براى او جنبه عادت و روزمرگى يافته است. جامعه اى كه به دنبال گذر زمان، بعضى از اصول اوليه را به صورت كمرنگ و با نقص به او عرضه مى كند، نمى تواند جوابى براى صدها سؤال او داشته باشد و گاهى اين جواب ها چنان بد و ناموزون پاسخ داده مى شود كه او را در يك چهار چوب بسته و بدون عرضه روش اجرايى ممكن قرار مى دهد. پيشنهاد
تكامل جوانان احتياج به «ايجاد تصورى » براى جوانان، جوامع و كشورها دارد. بايد زبانى مشترك ايجاد كنيم كه نه تنها تعاريف اين سن و مراحل رشد و تكاملش را در بر داشته باشد، بلكه فهمى مشترك از پايه ها و مبناها را ذكر نمايد. (4) با توجه به نفس پرتحرك انسان و قدرت تفكر و تدبر وى و تنوع طلبى كه از خصوصيات ذاتى بشر است، مى طلبد كه علم و تحقيق كه همان ابزار تفكر انسانى است، دست به دست هم داده و مسير را براى او روشن سازند، تا بتواند بر اساس نيازها و خواسته هاى لازم راه زندگى را بيابد. علم ابزارى است كه به وسيله آن هدف بلند الهى كه همان تعالى روح است ميسر مى شود. مراكز مطالعات مذهبى و علمى، ضمن همكارى و ارتباط با يكديگر، شاخصه هاى مراحل رشد و تكامل انسانى را بر مبناى ارزش ها، علم و رفتار فردى و سازمانى براى رشد و تكامل نسل نو ارايه نمايند. 1) سوره حشر، آيه 19. 2. Building Resiliency P.P11_14.National Assembly.1994 Academy For Educational Development, Foundations Forchane e1996, Second, Edition. 3. Hurbor view injury prevention and Research center. 4) خليلى، شيوا، مشكلات محيطى جوانان خاورميانه در عصر اطلاعات، سومين كنفرانس زنان براى صلح در خاورميانه، قبرس، ارديبهشت 1378.
