لطفا منتظر باشید ...
حال گذشتگان در ماه مبارک رمضان
تهيه کننده: دار ابن خزيمه برگردان: عادل حيدري برادر وخواهر مسلمانم ...... السلام عليکم ورحمة الله وبرکاته وبعد: اين مقاله را همراه با زيباترين درودها ومحبت ها که برخاسته از قلبي است که شما را به خاطر رضاي خدا دوست مي دارد نثارتان مي گردانم واز درگاه حضرتش مسئلت مي نمايم ما را در بهشت برينش در کنار يکديگر گرد آورد . به مناسبت ماه مبارک رمضان اين مقاله را عرضه مي دارم به اميد اينکه با سينه اي گشوده پذيرا باشيد. چگونه از ماه مبارک رمضان استقبال بعمل آوريم؟ پروردگار مي فرمايد:{ شهر رمضان اللذي انزل فيه القرآن هدي للناس وبينت من الهدي والفرقان}البقرة 185(ماه رمضان ماهي است که قرآن در آن فرو فرستاده شده است تا مردم را راهنمايي کندونشانه ها وآيات روشني از ارشاد باشد وميان حق وباطل جدائي افکند.) برادر بزرگوارم ايزدمنان به اين ماه به نسبت ماههاي ديگر امتيازات ويژه اي عنايت نموده است . من جمله: 1- بوي بد دهان روزه دار در نزد پروردگار خوشبوتر است از بوي مسک. 2- ملائکه به استمرار براي روزه داران طلب آمرزش مي کنند تا اينکه افطار بنمايد. 3- يزدان پاک هر شبانه روز بهشتش را پيراسته وخطاب بدان مي فرمايد: وقت آن نزديک است که بندگاني که در راه من سختي هاي فراواني را متحمل شده اند بسوي تو آيند. 4- شياطين در اين ماه به غل وزنجير کشيده مي شوند. 5- درهاي بهشت در اين ماه گشوده مي شوند ودرهاي دوزخ بسته خواهند شد. 6- در اين ماه شبي وجود دارد که از هزار ماه بهتر است. وچنانچه کسي آنرا از دست دهد از تمام نيکي ها محروم گشته است. 7- در شب آخر ماه رمضان گناهان روزه داران آمرزيده مي شوند. 8- در هر شب از شبهاي اين ماه خداوند عده اي را از آتش جنهم آزاد مي کند. پس اي برادر ارجمندم...... از ماهي با وجود اين همه ويژگي ها وامتيازات چگونه استقبال بعمل آوريم؟ آيا خود را به خوشگذراني هاي بيهوده مشغول نموده ويا فالعياذ بالله از قدوم وي اندوهگين باشيم؟ بنده صالح خداوند با توبه اي نصوح وعزمي راستين وآهنين بر غنيمت شمردن اوقات خويش به هدف آباد کردن زندگي اش همت مي گمارد وبا انجام کارهاي نيک وشايسته به استقبال اين ماه مي رود واز درگاه پروردگارش توفيق بندگي را مسئلت مي نمايد. اعمالي وجود دارد که به انجام آن در ماه مبارک رمضان تأکيد شده است من جمله 1- روزه:
پيامبرعليه الصلوة والسلام مي فرمايد : تمام اعمالي که فرزندان آدم انجام مي دهند ده برابر الي هفتصد برابر به آنها پاداش داده مي شود مگر روزه که پروردگار مي فرمايد: روزه براي من است و من پاداشش را خواهم داد. انسان روزه دار به خاطر من از خوردن و نوشيدن و ارضاي شهوتش اباء ورزيده است. روزه دار به دو خوشحالي دست مي يابد. اولين خوشحالي به هنگام افطاري و دومين به هنگام ملاقات پروردگار. و بوي بد دهان روزه دار در نزد خدا خوشبو تراست از بوي مسک.(متفق عليه) ودر جاي ديگر رسول الله عليه الصلوة والسلام مي فرمايند :( من صام رمضان ايمانا واحتسابا غفر له ما تقدم من ذنبه).( متفق عليه) کسي که رمضان را با ايمان واحتساب پاداش روزه بگيرد گناهان پيشين او آمرزيده خواهند شد. وشکي نيست که چنين پاداش بزرگي تنها براي خودداري از خوردن ونوشيدن نيست زيرا پيامبر عليه الصلوة والسلام مي فرمايند: ( من لم يدع قول الزور والعمل به فليس لله حاجة أن يدع طعامه وشرابه ) (أخرجه البخاري) کسي که سخن ناحق وعمل بدان را رها نکند خدا را به خودداري وي از خوردن ونوشيدن نيازي نيست .ودر جاي ديگر مي فرمايند :(الصوم جنة،فاذا کان يوم صوم احدکم فلا يرفث ولا يفسق ولا يجهل فان سابه احد فليقل اني صائم ).(اخرجه البخاري ومسلم) روزه سپر است وچنانچه يکي از شما روزه دار بود پس ناسزا نگويد واعمال فسق وهمچنين اعمال جاهلانه انجام ندهد واگر کسي به وي ناسزا گفت پس بگويد همانا من روزه دار هستم. اي بنده خدا ،اگر آهنگ روزه گرفتن را کرده اي بايد بداني لازم است تمام اعضاي بدنت أعم از گوش وچشم وزبان وغيره روزه دار باشند واعمال قبل از رمضان با اعمالي که در رمضان انجام مي دهي يکسان نباشند. 2- شب زنده داري
رسول الله صلي الله عليه وسلم مي فرمايند : (من قام رمضان ايمانا واحتسابا غفر له ما تقدم من ذنبه) .( اخرجه البخاري ومسلم) کسي که قيام رمضان را بر پادا دارد همراه با ايمان واحتساب پاداش، گناهان پيشين او آمرزيده خواهند شد. وپروردگار در قرآن مي فرمايد: (وعباد الرحمن اللذين يمشون علي الارض هونا واذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاما × واللذين يبيتون لربهم سجدا وقياما)الفرقان 64-63(وبندگان رحمان کسانيند که آرام روي زمين راه مي روند وهنگامي که نادانان ايشان را مخاطب قرار مي دهند از آنان روي مي گردانند وسخن نيک بر زبان جاري مي سازند. وکسانيد شب را با سجده وقيام به روز مي آورند).شب زنده داري از کارهاي هميشگي رسول الله عليه الصلوة والسلام بود. ام المؤمنين عائشه مي فرمايند: قيام شب را رها مکن زيرا پيامبر آنرا رها نمي کرد ودر آنهنگام که بيمار بودند ويا کسالت داشتند در حال نشسته قيام شب را بجاي مي آوردند. وعمر بن الخطاب رضي الله عنه قيام شب را بجاي مي آورد تا اينکه نيمه شب فرا مي رسيد. سپس خانواده خود را بيدار نموده ومي فرمود: نماز ، نماز واين آيه را تلاوت مي کرد ): وأمر أهلک بالصلوة وأصطبر عليها لا نسألک رزقا نحن نرزقک والعاقبة للتقوي) طه 132( خانواده خود را به گزاردن نماز دستور بده وخود نيز بر اقامه آن ثابت وماندگار باش .ما از تو روزي نمي خواهيم بلکه ما به تو روزي مي دهيم وسرانجام از آن پرهيزگاري است). وابن عمر همواره اين قول پروردگار را تلاوت مي کرد که: ( أمن هو قنت آناء الليل ساجدا وقائما يحذر الآخرة ويرجوا رحمة ربه) زمر9({آيا شخص مشرک بهتر است يا}کسي که در اوقات شب سجده کنان وايستاده به طاعت وعبادت مشغول مي شود وخويشتن را از عذاب آخرت بدور مي دار و رحمت پروردگار خود را خواستار مي گردد.) ومي فرمود منظور آيه عثمان بن عفان است .ابن ابي حاتم مي گويد: ابن عمر به علت کثرت نمازهاي شب عثمان وهمچنين قرائتهاي طولاني وي اين سخن را بر زبان جاري ساخته است. علقمة بن قيس مي گويد شبي همراه با عبدالله بن مسعود خوابيدم ومشاهده کردم که اول شب برخاست ومانند امامي که بهنگام نماز جماعت به قرائت اشتغال مي ورزد به ترتيل قرآن پرداخت و به استمرا به نماز ادامه داد تا اينکه وقت نماز صبح فرا رسيد. سائب بن زيد مي فرمايد: گاهي اوقات مي شد قاري قرآن صدها آيه را بهنگام نماز مي خواند تا جايي که از فرط ضعف به عصا تکيه مي نمود . اما هيچکس از نماز انصراف نمي داد تا اينکه نماز صبح فرا مي رسيد . توجه:
اي برادر مسلمانم شايسته است که نماز تراويح را همراه امام به پايان برساني تا نام تو را در ليست بر پا دارندگان نماز بنويسند. پيامبر عليه الصلوة والسلام مي فرمايد: ( من قام مع امامه حتي ينصرف کتب له قيام ليلة ) رواه اهل السنن (کسي که همراه اما نمازرا بر پا دارد تا اينکه منصرف شود در کارنامه اعمالش قيام شب بر او نوشته خواهد شد) 3- صدقه دادن
رسول الله صلي الله عليه وسلم سخاوتمند ترين انسانها بودند ودر ماه رمضان ايشان سخاوتمندتر از ماههاي ديگر مي شدند ودر بذل وبخشش از بادهايي که ابرهاي باران زا را جابه جا مي کنند پيشي مي گرفت ومي فرمودند: (أفضل الصدقة صدقة في رمضان ..) اخرجه الترمذي عن انس(بهترين صدقه صدقه اي است که در ماه رمضان عطاء مي شود) . وزيد بن اسلم از پدرش روايت مي کند که شنيدم عمر بن الخطاب رضي الله عنه مي فرمود: رسول الله ما را امر به صدقه دادن نمود . در آنهنگام مقداري مال نزد من بود با خود گفتم: اگر قرار باشد روزي در کارهاي خير بر ابوبکر پيشي بگيرم مسلما امروز خواهد بود .سپس نصف دارايي خود را برداشته و به نزد رسول الله آمدم . ايشان فرمودند: چه چيز را براي خانواده خود باقي گذاشته اي ؟ گفتم : نصف ديگر را . درهمان حال ابوبکر صديق همراه با تمام دارايي هاي خود بر پيامبر وارد شد .پيامبر فرمود: چه چيز را براي خانواده خود باقي گذاشته اي؟ گفت: خدا ورسولش را براي آنها باقي گذاشته ام. پس از آن به ابوبکر گفتم : پس از امروز در هيچ امر خيري گوي سبقت را بر تو نمي ربايم. طلحة بن يحيي بن طلحه روايت مي کند: مادر بزرگم سعدي بنت عوف المرية که رابطه بسيار نزديکي با طلحة بن عبيدالله داشت نقل مي کند:د روزي بر طلحه وارد شدم در حالي که افسرده و اندوهگين بودند عرض کردم: اي طلحه چه شده است که تو را اندوهگين مي يابم. ايشان فرمودند: اموالم رو به ازياد نهاده اند و من از اين بابت اندوهگينم. گفتم :آنها را بين مستمندان تقسيم کن سپس دستور داد اموالش را بين فقرا تقسيم کردند تا جايي که حتي يک درهم از آن اموالش باقي نماند. طلحة بن يحيي مي گويد از خزانه دار طلحه سؤال شد که مقدار اموال چقدر بود؟ در جواب گفت: چهار هزار درهم. پس اي برادر بزرگوارم صدقه در ماه مبارک رمضان ويژگي هاي فراواني دارد پس بشتاب به سوي آن و حريص باش براداي آن به اندازه استطاعت خويش. و صدقه نمونه هاي فراواني دارد من جمله : الف :غذا دادن
پروردگار مي فرمايد « و يطعمون الطعام حبه مسکيناً و يتيماً و اسيرا×انما نطعمکم لوجه الله لا نريد منک جزاء ولا شکورا× انا نخاف من ربنا يوما عبوسا قمطريرا× فوقاهم الله شر ذلک اليو ولقّاهم نضرة وسرورا× وجزاهم بما صبروا جنة وحريرا» انسان 12-8 (وخوراک مي دادند به بينوا ويتيم واسيربه خاطر دوست داشت خدا.{وبه زبان حال به ايشان مي گويند:} ما شما را تنها به خاطر ذات خدا خوراک مي دهيم واز شما پاداش وسپاسگذاري نمي خواهيم . ما از عذاب پروردگارمان مي ترسيم از روز بس ترشرو،وسخت اخموئي .به همين خاطر خداوند ،آنان را از شر وبلاي آنروز محفوظ مي داردوايشان را به خرمي وشادماني مي رساند. ودر برابر صبري که نموده اند خداوند بهشت وجامه ابريشمين را پاداششان مي کند ) و گذشتگان حريص بودند بر غذا دادن به ديگران، و آن را بر بسياري از عبادات مقدم مي دانستند. تفاوتي نداشت بين سير کردن يک گرسنه و يا غذا دادن به برادري صالح و نيکو. شرط نيست که کسي که از غذا استفاده مي کند حتماً بايد فقير باشد. پيامبرصلي الله عليه وسلم مي فرمايد: (ياأيها الناس أفشوا السلام، وأطعموا الطعام ،وصلوا الأرحام،وصلوا بالليل والناس نيام، تدخلوا الجنة بسلام) رواه احمدوالترمذي وصححه الألباني (اي مردم:سلام را درميان خود رواج دهيد وبه ديگران غذا دهيد وصله رحم را بجاي بياوريد ونماز شب را برپا داريد درآنهنگام که مردم خوابيده اند .{اگر اين کارها را انجام داديد}به سلامت وارد بهشت خواهيد شد) حتي بعضي از گذشتگان مي فرمودند: اگر ده نفر از يارانم را بر سر سفره غذا دعوت کنم در نزد من محبوبتر مي باشد از اينکه ده نفر از فرزندان اسماعيل را ازقيد بردگي آزاد کنم . بسياري از سلف با افطار خويش، ديگران را تحت تأثير قرار مي دادند.من جمله عبدالله بن عمر،داؤد طائي،مالک بن دينار،احمدبن حنبل و... ابن عمر رضي الله عنه فقراء وايتام ومساکين را به منزل مي آورد وهمراه با آنان افطار مي نمود وچنانچه در مي يافت مستمندي به خانه اش آمده ولي او را به درون منزل راهنمايي نکرده اند آنروز را در خانه افطار نمي نمود . در ميان سلف کساني بودند که برادرانشان را بر سر سفره دعوت نموده ودرحالي که خود روزه دار بودند به آنها خدمت مي کردند وآنها را مي دميدند . که از ميان آنها مي توان عبدالله بن مبارک،حسن بصري رانام برد. ابوسوارعدوي مي گويد: مرداني از بني عدي در اين مسجد نماز مي گذارند که هيچکدام از آنها هيچگاه به تنهايي بر سر سفره اي افطار ننموده است .اگر کسي را در خانه يافتند با هم افطار مي کنند وچنانچه کسي را نيابند ، غذاي خود را به مسجد آورده وهمراه با مردم افطار مي کنند . عبادت غذا دادن به ديگران عبادات بسيار ديگري را در پي دارد. من جمله : دوست داشتن وابراز محبت به برادراني که دوست داشتن آنها سبب ورود انسان به بهشت مي شود.طبق فرموده رسول الله صلي الله عليه وسلم : (لن تدخلوا الجنة حتي تؤمنوا ولن تؤمنوا حتي تحابوا) (وارد بهشت نخواهيد شد تا اينکه ايمان داشته باشيد وايمان نخواهيد داشت تا اينکه يکديگر را دوست داشته باشيد) همچنين همنشيني با صالحين وشريک شدن با آنان در پاداش اعمالي که ديگران بر اثر نيرويي که از غذاي شما کسب مي کنند از ديگر مسائلي است که از اين عبادت نشأت مي گيرد. ب- افطاري دادن به روزه داران
پيامبر عليه الصلوة والسلام مي فرمايد: (من أفطر صائما کان له مثل أجره غير أنه لا ينقص من أجرالصائم شيء ) أخرجه أحمد والنسائي وصححه الألباني (کسي که روزه داري را افطاري دهد براي او از پاداش مانند شخص روزه دار است بدون اينکه از اجر روزه دار کاسته شود. و درحديث سلمان آمده است: کسي که به روزه داري افطاري دهد اين افطاري سبب آمرزيده شدن گناهانش و آزاد شدنش از آتش جهنم خواهد شد وبراي او از ثواب مانند شخص روزه داراست بدون اينكه از اجر روزه دار كاسته شود. گفته شد يارسول الله همه ما استطاعت ندارند روزه داري را افطاري دهند. پيامبر فرمود: خداوند اين پاداش را براي كسي مي دهد كه به روزه داري مقداري شير يا خرما دهد ويا مقدار اندكي آب به وي بنوشاند وك سي كه به روزه داري آب بنوشاند خداوند از حوض من مقداري آب به او مي نوشاند كه پس از نوشيدن آن هيچگاه تشنه نخواهد شد تا اينكه وارد بهشت شود . 4- اهميت دادن به قرائت قرآن
در اينجا دو حال ازحالات سلف را ذكر خواهيم نمود. الف: كثرت قرائت قرآن
ماه رمضان ماه قران است وبر هر مسلماني شايسته است كه بيش از اوقات ديگر به قرائت قرآن بپردازد. ويكي از ويژگي هاي سلف موردتوجه قرار دادن قرآن بود . وجبرئيل در ماه رمضان قرآن را بر پيامبر عليه الصلوة والسلام مدارسه مي كرد. وعثمان بن عفان هر روز يك ختم قرآن مي نمود .ودر ميان گذشتگان كساني بودن كه در هر سه شب بهنگام قيام الليل يك ختم كامل مي نمودند. وبعضي ديگر در هر هفت شب يك ختم قرائت مي كردند وعده اي بودند كه درهر ده روزه يك ختم قرآن مي خواندند . ونقل مي كنند كه امام شافعي در ماه رمضان شصت ختم قرآن را در خارج از نماز قرائت مي كرد وأسود در هر دوشب يك ختم قران را قرائت مي كرد وقتاده درتمام زندگي اش هر هفته يك ختم قرآن مي خواند وچون رمضان فرا مي رسيد هر سه شبانه روز يك ختم ودر دهه آخر رمضان هر شب يك ختم قرآن مي خواند وامام زهري چون ماه رمضان مي رسيد قرائت حديث وهمنشيني با اهل علم را رها نموده وبه قرائت قرآن از روي مصحف روي مي آورد. علامه ابن رجب حنبلي مي فرمايد: نهي بعمل آمده است از اينكه شخص مسلمان در هر سه روز يك ختم قرآن بجاي نياورد .اما دراوقات ويژه مانند ماه مبارك رمضان ويا در اماكن ويژه مانند مسجدالحرام مستحب است كه فراوان به اين امر اشتغال داشته باشند. و قرار گرفتن در اين زمان ومكان را غنيمت بشمرند . واين نظر اما احمد واسحاق وغيره از ائمه نيز مي باشد . ب: گريستن به هنگام قرائت ويا شنيدن آيات قرآن از ترس پروردگار
تلاوت قرآن بدون تدبر وانديشيدن به آن از منش سلف واز رهنمونهاي ايشان نمي باشد . بلكه آنان از كلام پروردگار متأثر گشته وديگران را نيز تحت تأثير قرار مي دادند . در صحيح امام بخاري از عبدالله بن مسعود روايت شده است كه پيامبر عليه الصلوة والسلام فرمودند:قرآن را بر من بخوان . عرض كردم يا رسول الله آيا قرآن را بر شما بخوانم درحالي بر شما نازل شده است ايشان فرمودند : مي خواهم از كسي غير از خودم بشنوم ومن شروع كردم به قرائت سوره نساء تا اينكه به آيه رسيدم كه ( فكيف اذا جئنا من كل امة بشهيد وجئنا بك علي هؤلآ شهيدا)نساء41(چگونه خواهد بود بدانگاه كه از هر ملتي گواهي بياوريم وتورا شاهدي بر اينان بياوريم) پيامبر فرمود كافي است.هنگامي كه به ايشان نگريستم مشاهده كردم اشك از ديده گانشان سرازير شده است . وبيهقي از ابوهريرة روايت مي كند كه هنگامي كه اين آيه نازل شد كه(أفمن هذا الحديث تعجبون * وتضحكون ولا تبكون * )نجم60-59 (آيا از اين سخن تعجب مي كنيد ودر شگفت مي افتيد وآيا مي خنديد وگريه نمي كنيد؟!) اهل صفه همگي گريستند تا جايي كه سيل اشكها محاسنشان را خيس نموده بود .هنگامي كه پيامبر احساس كرد اهل صفه مي گريند ايشان نيز گريستند وبا گريه ايشان همگي ما به گريه افتاديم.سپس پيامبر فرمودند : آتش جهنم به كسي نخواهد رسيد كه از ترس خدا بگريد. ابن عمر سوره مطففين را مي خواند تا اينكه به آيه ششم رسيد .آنجايي كه خداوند مي فرمايد : ( يوم يقوم الناس لرب العالمين)( همان روزي كه مردمان در پيشگاه پروردگار جهانيان بر پا مي ايستند) سپس چنان گريست كه به نقش بر زمين شد وهنگامي كه بر خاست از ادامه قرائت امتناع ورزيد. مزاحم بن زفر نقل مي كند: سفيان ثوري نماز مغرب را بر ما مي خواند تا اينكه به آيه (اياك نعبد واياك نستعين) رسيد چنان گريست كه قرائتش قطع شد وپس از مدتي به قرائتش ادامه داد. ابن أشعث مي گويد : شبي متوجه شدم فضيل بن عياض در حالي كه سوره محمد را در نماز قرائت مي كرد بشدت مي گريست تا اينكه به اين آيه رسيد که خداوند مي فرمايد: ( ولنبلونكم حتي نعلم المجاهدين منك والصابرين ونبلو أخباركم) محمد 31 (ما همه شما را قطعا آزمايش مي كنيم تا معلوم شود مجاهدان وصابران شما كيانند واخبار شما را بيازمائيم)وبه استمرار جمله ونبلوأخباركم را تكرار مي كرد وسپس مي گفت: پروردگارا اگر احوال واسرار ما رابرملا سازي مار رسوا نموده اي وعذاب داده اي. وهمواره گريه مي كرد. 5- نشستن در مسجد تا هنگام طلوع خورشيد.
پيامبرعليه الصلاة و السلام تا هنگامي كه نماز صبح را مي خواندند در محل نماز مي نشستند تا اينكه خورشيد طلوع كند ( اخرجه مسلم) وامام ترمذي حديثي را از انس روايت مي کند كه پيامبر عليه الصلاة و السلام فرمودند : ( من صلي الفجر في جماعة ثم قعد يذكرالله حتي تطلع الشمس ثم صلي ركعتين كانت له كأجر حجة وعمرة تامة تامة تامة ) صححه الألباني(كسي كه نماز صبح را به صورت جماعتي به جاي آورد سپس بنشيند به ذكر خدا مشغول شود تا اينكه خورشيد طلوع كند و پس از آن دو ركعت نماز به جاي آورد براي او از اجر و پاداش مانند يك حج و عمره كامل است . وبه اين عمل درتمام ايام سال تشويق شده است تا چه رسد به رمضان. پس اي برادر گرامي خداوند همتي والا و انگيزه اي محكم به تو عنايت بخشد . در جهت تحقق اين همه ثواب از خداوند طلب ياري بنما و به صالحين اقتدا كن و براي رضاي خداوند با نفس خويش به مبارزه بپرداز زيرا همت عالي براي فتح قله هاي ترقي ، از منازل بهشت است. 6- اعتكاف
پيامبر عليه الصلاة و السلام در هر رمضان ده روز اعتكاف مي كرد و چون سال آخر حياتشان فرا رسيد بيست روز در مسجد اعتكاف نمود. ( اخرجه البخاري) اعتكاف عبادتي است كه عبادات فراوان ديگري چون، تلاوت ،نماز ،ذكر،دعاء وغيره را در پي دارد.وچه بسا عده اي از انسانها كه چون آنرا تجربه نكرده اند مي پندارند كه اعتكاف عملي بسيار شاق وطاقت فرساست ،در حاليكه اين عمل آسان است براي كسي كه خداوند آنرا برايش آسان بگرداند .وكسي كه به نيتي صالح وعزيمتي صادق مسلح شد يقينا پروردگار او را ياري خواهد نمود.ودر شريعت به اعتكاف در دهه اخير جهت تحري ويافتن شب قدر تأكيد شده است. واعتكاف خلوت شرعي است كه انسان خود را در جهت طاعت خدا وياد او محبوس مي كند واز تمام مشغله هايي كه ميان قلب او وپروردگار فاصله ايجاد مي كند دوري مي گزيند وروح وجسم خود را به خدا مي سپارد . 7- انجام مناسك عمره در ماه مبارك رمضان
از پيامبر عليه الصلوة والسلام ثابت شده است كه ايشان فرمودند: (عمرة في رمضان تعدل حجة ) أخرجه البخاري ومسلم {و در يك روايت ( حجة معي )}( عمره در ماه رمضان مساويست با يك حج ) و در يك روايت( مساوي است با يك حج به همراه من ) پس خوشا به سعادت تو اي برادر كه همراه پيامبر حج مي كني. 8- جستجوي شب قدر
پروردگار مي فرمايد: (انا انزلناه في ليلة القدر* وما أدرئك ما ليلة القدر* ليلة القدر خير من ألف شهر * ) قدر3-1 ( ما قرآن را در شب قدر فرو فرستاديم وتو چه مي داني شب قدر كدام است .شب قدر شبي است كه از هزار ماه بهتر است )و رسول الله عليه الصلوة والسلام مي فرمايند: ( من قام ليلة القدر ايمانا واحتسابا غفر له ما تقدم من ذنبه )كسي كه شب قدر را با ايمان واحتساب اجر بر پاي دارد گناهان پيشين او آمرزيده مي شوند) وخود پيامبر به جستجوي شب قدر مي پرداخت ويارانش را تشويق مي نمود به جستجوي آن بپردازند.ودر دهه آخر خانواده خويش را بيدار مي نمود، به اميد اينكه شب قدر را دريابند. در مسند از عباده بصورت مرفوع روايت شده است: كسي كه در جهت يافتن شب قدر، شب را بر پاي دارد وموفق به درك آن شود گناهان پيشين و آينده وي آمرزيده خواهد شد . و در مورد بعضي از گذشتگان از صحابه وتابعين وارد شده است كه در دهه اخير غسل مي زدند وخوشبويي استعمال مي نمودند به اميد اينكه با بهترين وجه شب قدر را دريابند. پس اي كسي كه عمرت را در هيچ وپوچ صرف مي نمايي، آنچه را كه در گذشته از دست داده اي در رمضان درياب زيرا كه خود عمري محسوب مي شود. وعمل در آن از هزار ماه بهتر مي باشد .وكسي كه از اجر وپاداش آن محروم شد از تمام نيكي ها محروم گشته است. واين شب در دهه آخر ماه مبارك رمضان ودر شبهاي فرد مي باشد ،وبيشتر اميد مي رود كه شب بيست وهفتم باشد. به دليل حديثي كه مسلم از ابي بن كعب روايت مي كند كه فرمودند: به خدا قسم من مي دانم كه آنشب چه شبي است وهمانا شبي است كه پيامبر ما را امر نمود آنشب را بر پا داريم وآن شب ، شب بيست وهفتم مي باشد) وأبي بر آن سوگند ياد مي كرد ومي فرمود: (با دلايل ونشانه هايي كه پيامبرما را از آن مطلع ساخت خورشيد در حالي در صبح آنروز طلوع مي كند كه هيچ شعاعي ندارد .) وأم المؤمنين عائشه مي فرمايد: عرض كردم : اي رسول خدا اگر شب قدر را دريافتم چه بگويم.پيامبر فرمود بگو: (اللهم انك عفو تحب العفوفأعف عني) رواه احمد وترمذي وصححه الألباني ( بار الها همانا كه تو بسيار بخشنده اي وبخشش را دوست داري پس مرا ببخش ) 9- كثرت ذكر و دعا واستغفار
اي برادر بزرگوارم.... شب ها وروزهاي ماه مبارك رمضان اوقات بسيار ارزشمندي است كه بايد آنها را با ذكر خدا ودعا ،خصوصا در اوقات اجابت دعا غنيمت شمرد. خصوصا در اوقات : الف : بهنگام افطار: زيرا دعاي روزه دار به هنگام افطار رد نخواهد شد. ب: در يك سوم آخر شب كه پروردگار به آسمان دنيا مي آيد وندا مي زند: ( آيا خواهنده اي هست تا خواسته اش را به او عطا كنم .وآيا كسي هست كه طلب بخشش كند تا او را ببخشم.) استغفار به هنگام سحر:پروردگار مي فرمايد: ( وبالأسحارهم يستغفرون)ذاريات 18 ( وبه هنگام سحر، طلب آمرزش مي كنند ) واخيرا برادر گرامي ام پس از اين گشت وگذار در باغ بهشت سزاوار است از پرتواعمال نيک بهره اي گيريم . اکنون تو را بر امر مهمي رهنمون مي سازم آيا مي داني آن چيست؟ همانا آن اخلاص مي باشد. چه بسا روزه داراني که جز تشنگي وگرسنگي بهره اي از روزه نمي برند وچه بسا قيام کنندگاني که تنها بهره اي که از قيام مي برند شب بيداري وخستگي است. خداوند همه ما را در پناه خود نگه دارد .لهذا مي بينيم پيامبر نسبت به اين مسئله بسيار تأکيد نموده است در آنجا که مي فرمايد : ( ايمانا واحتسابا ) وگذشتگان بر پنهان نگه داشتن اعمال صالحشان حريص بودند، از ترس اينکه مبادا در درونشان با مشکلي مواجه شوند. حمادبن زيد در مورد تابعي بزرگوار ايوب سختياني چنين مي گويد: ايوب زماني که حديثي رابيان مي کرد از شدت رقت قلبش صدايش مي گرفت. پس از آن چهره اش را بر مي گرداند ومي گفت : به چه سرماخوردگي شديدي مبتلا شده ام .وخود را سرما خورده نشان مي داد تا اينگه گريه هايش مخفي شوند. ومحمد بن واسع مي فرمايد: مرداني را درک کردم که چه بسا در کنارهمسران خوابيده بودند وسرهايشان بر روي يک بالش بود .وبالش از کثرت گريه هاي ايشان خيس مي شد بدون اينکه همسرانشان متوجه شوند. ومرداني را دريافتم که در صفهاي نماز اشک از ديدگانش جاري مي شد بدون اينکه کساني که در کنار اوايستاده اند متوجه شوند. ايوب سختياني شب زنده داري مي کرد وقيام الليل خود را مخفي نگه مي داشت وچون صبح فرا مي رسيد چنان صدايش را بلند مي کرد که گويا تازه از خواب بيدار شده است. وابن عدي نقل مي کند : داؤد بن ابي هند چهل سال را روزه گرفت بدون اينکه خانواده اش باخبر باشند. او در بازار مشغول به کار بود وچون صبح فرامي رسيد غذاي روز خود را بر مي داشت ودر ميان را به فقرا مي داد وشب که به خانه باز مي گشت در کنار آنان افطار مي نمود. سفيان ثوري مي فرمايد:به من رسيده است که بنده اي عملش را در خفا وپنهاني انجام مي دهد وشيطان او را وسوسه مي کند تا دوست بدارد که اعمالش را علني وآشکارا انجام دهد .سپس چنان او را وسوسه مي کند که دوست بدارد ديگران او را به خاطر اعمالش ستايش کنند . وبدينوسيله عمل از آشکارا بودن محض وارد حيطه رياء مي شود.
