الف ـ آداب تربيتي پس از تولد: - امام باقر (ع) و تربیت فرزند نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

امام باقر (ع) و تربیت فرزند - نسخه متنی

علی همت بناری

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

تربيت اساسي ترين مسأله انسان است كه بدون آن به سعادت دنيا و آخرت نايل نمي گردد. معصومين عليهم السلام همچنان كه در ساير ابعاد زندگي، چراغ هدايت پيروان خود بوده اند در زمينه تربيت نيز بهترين و مطمئن ترين الگويند. اين مقاله بر آنست تا نكاتي از دفتر زرّين ديدگاهها و سيره تربيتي يكي از آن بزرگواران يعني امام باقر عليه السلام به پيروان آن حضرت تقديم نمايد.

الف ـ آداب تربيتي پس از تولد:

از امتيازات تربيت اسلامي اين است كه در آن علاوه بر زمينه سازي مناسب در قبل از تولد فرزند و بلكه پيش از ازدواج والدين، تربيت از آغازين لحظه تولد بطور عملي شروع مي شود و آداب و سنن ويژه اي نسبت به نوزادان سفارش
صادقترين نامها، نامهايي است كه بندگي خداوند را تداعي نمايد و بهترين آنها نامهاي پيامبران است.

شده است كه در اينجا به برخي از آنها كه در كلمات گوهر بار امام باقر عليه السلام مورد توجه واقع گرديد اشاره مي شود.

1 ـ 2 ـ گفتن اقامه در گوش و باز كردن كام نوزاد با آب فرات:

امام باقر عليه السلام فرمودند: «شايسته است كام نوزاد با آب فرات باز گردد و در گوشش اقامه گفته شود.»(1)

3 ـ 4 ـ عقيقه و نامگذاري:

آنحضرت فرمودند: «هرگاه براي شما فرزندي بدنيا آمد در روز هفتم اگر پسر است گوسفند نر و اگر دختر است گوسفند ماده برايش عقيقه كنيد و از گوشت آن به قابله بدهيد و در روز هفتم او را نامگذاري كنيد.(2)

نكته مهم در نامگذاري انتخاب نام نيكو و پرهيز از نامهاي ناخوشايند است. زيرا نام نيكو مايه سرور فرزند و نام ناخوشايند باعث نگراني و دغدغه خاطر او مي گردد، امام باقر عليه السلام در سخنان خود برخي از نامهاي نيكو و غير نيكو را بيان كرده اند. آن حضرت در اين زمينه فرمودند: بسم الله الرحمن الرحيم اصدق الاسماء ماسميّ باالعبودية و افضلها اسماء الانبياء رحمهما الله (3)

صادقترين نامها، نامهايي است كه بندگي خداوند را تداعي نمايد و بهترين آنها نامهاي پيامبران است.

و در حديث ديگري فرمودند: «مبغوض ترين نامها نزد خداوند نامهاي «حارث، مالك و خالد» است»(4)

ب ـ تأثير شير مادر در تربيت

در تربيت فرزندان، والدين نخستين نقش را دارا هستند، اين نقش و تأثير در مقاطع گوناگون سنيّ يكسان و هم اندازه نمي باشد بلكه در مقاطع و مراحلي از تربيت نقش پدر برجسته تر و در مراحل ديگري نقش مادر تعيين كننده تر است و در يك ديدگاه كلي مي توان گفت كه تا پيش از سن نوجواني بويژه در دوران جنيني و شيرخوارگي نقش مستقيم مادر در

شير مادر علاوه بر نقش مهمي كه در تغذيه و بهداشت جسماني نوزاد دارد عامل ايجاد و انتقال بعضي ويژگيها به فرزند نيز مي باشد

تربيت فرزند بيشتر از پدر خواهد بود و از دوره نوجواني به بعد بخصوص در مورد پسران نقش پدران مهمتر است، البته اين بدان معنا نيست كه نقش پدر در دوران كودكي و نقش مادر در دوران نوجواني و جواني ناچيز و كم رنگ باشد بلكه مقصود بيان برجستگي نقش و تأثير بيشتر هريك در يك مرحله خاص است. بنابراين يكي از مقاطع مهم مقطع شيرخوارگي است كه در آن، مادر نقش مستقيم و اساسي را دارد. در اين مقطع شيردادن مهمترين عامل ارتباط نوزاد با مادراست، شير مادر علاوه بر نقش مهمي كه در تغذيه و بهداشت جسماني نوزاد دارد عامل ايجاد و انتقال بعضي ويژگيها به فرزند نيز مي باشد و ما به دو نمونه از آنها كه در سخنان امام باقر عليه السلام بيان شده، اشاره مي كنيم:

/ 4