نکات مفید برای افراد سالمند

سالمندی یک پدیده زیست شناختی است نه یک بیماری و در واقع یک روند طبیعی و فیزیولوژیک می باشد.

خداوند در قرآن در سوره الاسراء، آیه 23 می فرماید:

پروردگارت مقرر کرده است که غیر از او، کسی را پرستش نکن و به والدین خود احترام بگذار تا زمانی که یکی یا هر دوی آنها زنده هستند، هرگز به آنها ”‌اف“ نگو (کوچکترین حرکت ناراحت کننده) و بر سر آنها داد نزن. با آنها با محبت رفتار کن.

از دیدگاه ابن سینا، فرد پیر یا سالمند کیست؟

ابن سینا سالخوردگی را نه سلامت کامل و نه بیماری کامل می داند، بلکه یک حالت بینابینی نظیر دوره نقاهت بیماری ها. ابن سینا سن سالخوردگی را پایان 60 سالگی می داند که منطبق با تعریف سازمان جهانی بهداشت است.

برنامه سلامتی سالخوردگان در قانون ابن سینا شامل موارد زیر است :

- خوردن غذای گرم و تر

- خواب کافی و بیشتر از جوانان در بستر ماندن

- نیاز شست وشوی بدن بیشتر از جوانان

- سعی دائم در دفع ادرار

- حفظ سلامت دستگاه گوارش

- ماساژ معتدل بدن با روغن مالی

- پیاده روی

- تغذیه به فواصل کم انجام گیرد

- اگر غذاهای خشکی آور میل کردند، باید از غذاهای رطوبت بخش هم استفاده کنند.

- اگر غذاها مواد زاید ایجاد کرد، باید مواد ملین به کار برند تا از مواد دفعی پاک شوند. میوه های ملین و موافق مزاج افراد پیران: انجیر و آلو در تابستان و انجیر خشک پخته در آب عسل در زمستان است.

بیماری های پوستی در سالخوردگی

آیا می دانید چرا افراد سالخورده بیشتر مستعد ابتلا به عفونت ها و سرطان های پوست هستند؟

سیستم دفاعی بدن در ناحیه پوست، در اثر افزایش سن ضعیف می شود. آنچه که سیستم ایمنی پوست را ضعیف می‌کند، ناتوانی بافت پوست برای جذب سلول های دفاعی بدن در محل و زمان مورد نیاز است که این امر باعث کاهش توان ایمنی افراد پیر می شود.

این گروه سنی در برابر سایر بیماری ها مانند عفونت های ریوی نیز آسیب پذیرتر هستند.

آسیب های مخفی عروق خونی مغز در سالخوردگی

برخی از نشانه های افزایش سن مثل تحرک کم و خمیدگی بدن، می تواند ناشی از آسیب های مخفی به عروق خونی در مغز باشد. آسیب های مغزی که با اسکن و عکسبرداری قابل تشخیص نیستند، می توانند عامل بروز علائمی باشند که در حال حاضر به عنوان مشکلات حرکتی ناشی از سالخوردگی شناخته شده هستند و به علائم پارکینسون شباهت دارند.

مصرف آسپیرین و احتمال نابینایی در سالخوردگی

احتمال ابتلا به بیماری کوری دائمی یا "دژنراسیون ماکولا" در سالخوردگانی که دو بار در روز داروی آسپیرین مصرف می کنند، نسبت به کسانی که این دارو را مصرف نمی کنند، بیشتر است.

در این بیماری، ماکولا یا لکه زرد در شبکیه چشم تخریب می‌شود. ماکولا قسمت حساس به نور در شبکیه و مسئول دید مستقیم و واضح است که برای کارهای دقیق مثل خواندن و رانندگی لازم است.

دژنراسیون ماکولا می‌تواند سبب کاهش دید تدریجی یا ناگهانی شود. در دژنراسیون ماکولا، دید مرکزی مختل شده و بیمار در مرکز دید خود لکه‌ای سیاه می‌بیند. موج‌دار دیدن خطوط مستقیم، تاری دید یا دیدن لکه‌های تیره در مرکز دید احتمال دارد نشان دهنده علائم اولیه دژنراسیون ماکولا باشد.

مصرف این دارو چنانچه باعث افزایش اختلات چشمی شود، نگران کننده است، زیرا افراد بالغ زیادی به طور روزانه برای مبارزه با بیماری های قلبی، آسپیرین مصرف می کنند.

کسانی که از دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن رنج می برند، بهتر است که از آسپرین استفاده نکنند. البته باید گفت برای بیماران قلبی که از دارو استفاده می کنند، فواید آسپیرین بیشتر از خطری است که برای سلامت چشم ها دارد، زیرا یک چشم سالم در بدنی مرده؛ هیچ فایده ای نخواهد داشت.

فعالیت بدنی در سالخوردگی

سالخوردگانی که دارای تحرک بدنی هستند، کمتر دچار افسردگی می شوند. اما افسردگی شدید نیز ممکن است باعث کم تحرکی بدن شود، یعنی افسردگی و تحرک بدنی تاثیر متقابل بر هم دارند.

سالمندی که احساس کند توانمند است و می تواند به تنهایی و آزادانه تصمیم گیری کند و روابط اجتماعی را احساس کند، فعالیت های بدنی انجام می دهد.

بی خوابی در سالخوردگی

بی خوابی خطر ابتلا به افسردگی را در مردان سالمند تشدید می کند. سالمندان باید آگاه شوند که افسردگی بخش طبیعی از دوران پیری نیست، بلکه یک اختلال غیرعادی است که باید تحت درمان قرار بگیرد.

خواب کافی عامل مهمی برای حفظ سلامت جسمی و روانی در سالمندان است و همانطور که برای جوانان ضروری است، برای سالخوردگان نیز اهمیت خاصی دارد.

فرآوری: مریم سجادپور

بخش سلامت تبیان

انجمن طب سنتی ایران

پزشکان ایران

پزشکان بدون مرز

آی آر شفا

نیک صالحی