تبیان، دستیار زندگی
500 ، 600 ، 700 ، 800 ، ،900 و...! اگر تبلیغات و آگهى هاى فیلم آتش بس را در چند هفته اخیر دیده باشید، حتماً چشم تان به این اعداد و ارقام كه پشت سر هم ردیف شده اند، افتاده است. آخرین ساخته تهمینه میلانى در كمال ناباورى بسیار...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

چرا آتش بس پرفروش شد؟

500 ، 600 ، 700 ، 800 ، ،900 و...!

اگر تبلیغات و آگهى هاى فیلم آتش بس را در چند هفته اخیر دیده باشید، حتماً چشم تان به این اعداد و ارقام كه پشت سر هم ردیف شده اند، افتاده است.

آخرین ساخته تهمینه میلانى در كمال ناباورى بسیارى از كارشناسان و صاحب نظران سینماى كشور، ركوردهاى فروش را هفته به هفته پشت سر گذاشت.

از 500 میلیون گذشت و «دوئل» را گرفت، از 600 میلیون عبور كرد و «كما» را گرفت و در نهایت با رسیدن فروشش به مرز 800 میلیون تومان ركورد «مارمولك» را هم شكست. حالا هم با رسیدن به مرز 900 میلیون تومان براى رسیدن به ركورد رویایى یك میلیارد تومان فروش در اكران اول تهران دورخیز كرده است.

چه سینماى میلانى را دوست داشته باشیم و شعارهاى ضدمردش را بپسندیم و چه فیلم هاى او را بیانیه هایى یك طرفه و شعارآمیز بدانیم، به هر حال فیلم او توانسته است فاتح گیشه تمام دوران هاى سینماى ایران باشد و عنوان پرفروش ترین فیلم تاریخ سینماى ایران (و نه پرمخاطب ترین) را از آن خود كند.

میلانى فیلم جدیدش را در مدت زمان معقولى از نظر تولید سینماى ایران ساخت و آماده نمایش كرد.در حالى كه به نظر مى رسید همانند همیشه فیلم جدید میلانى یكى از حاضران بخش مسابقه جشنواره فجر باشد، اما «آتش بس» به مذاق هیات انتخاب جشنواره خوش نیامد و فیلم او روانه بخش مهمان شد. میلانى هم فیلمش را به جشنواره نداد تا براى اكران عمومى بكر و دیده نشده باقى بماند.سرانجام «آتش بس» در خردادماه امسال بر پرده رفت و به فروش خیره كننده اى دست یافت. فروشى كه شاید كمتر كسى آن را پیش بینى مى كرد و حتى شاید در رویاى سازندگان فیلم هم نمى گنجید.

در سینماى ایران پیش بینى میزان مخاطبان یك فیلم و مقدار فروش آن در بسیارى موارد غیرممكن بوده است.زمانى فیلمى مانند «بله برون» تبدیل به یكى از پرفروش ترین فیلم هاى سال مى شود، كه با هیچ یك از معیارها و فاكتورها نمى توان آن را توجیه كرد. در عین حال در زمانى دیگر آثارى مانند «گل یخ»، «رستگارى در 20/8 دقیقه»، «سالاد فصل»، «ملاقات با طوطى»، «هشت پا» و... كه امید فراوانى به جذب گسترده مخاطب از آنها مى رود، در گیشه شكست مى خورند.

شاید اگر دلایلى كه در ادامه به عنوان عوامل پرفروش شدن فیلم «آتش بس» ذكر مى شوند، پیش از اكران فیلم به عنوان بهانه هایى كه ممكن است منجر به جذب تماشاگر شوند، مطرح مى شدند، هیچ كس آنها را جدى نمى گرفت.

بازیگران معروف و محبوب

اگر مغازه اى از یك ویترین خوب برخوردار باشد، حتماً مشترى را به سمت خود جلب خواهد كرد و اگر مشترى به داخل مغازه وارد شود و كیفیت و جذابیت اجناس داخل مغازه هم به اندازه ویترین باشد، او دست خالى بیرون نخواهد رفت و حتماً وسیله اى و یا جنسى را خواهد خرید.

از قدیم گفته اند كه بازیگران ویترین یك فیلم سینمایى هستند. اگر ویترین درست چیده شود، با درصد بالا تماشاگر وارد سینما خواهد شد. در اینجا دیگر كیفیت فیلم نقش چندانى را ایفا نمى كند چون تماشاگر در هنگام ورود پول بلیت را پرداخته است و در پایان هم قرار نیست به كسانى كه از فیلم خوششان نیامده پولشان را پس بدهند! پس فیلمى كه بازیگران معروف و محبوب دارد مى تواند تا حدودى فروشش را تضمین كند. اگر خود فیلم هم به جذابیت بازیگرانش باشد كه تهیه كننده و فیلمساز به خواسته اش رسیده و اگر خود فیلم چیز زیادى براى عرضه نداشته باشد، به مدد همان بازیگران و ویترین جذابش مى تواند گلیم اش را از آب بیرون بكشد و در گیشه به حداقل هایى از خواسته سازندگان برسد.«آتش بس» یك زوج معروف و محبوب دارد. سابقه نشان داده كه محمدرضا گلزار و مهناز افشار زوجى تماشاگرپسند هستند و سه فیلم قبلى آنها (كما، زهرعسل و سیزده گربه روى شیروانى) همگى فروش خوبى داشته است. در دو سال اخیر محمدرضا گلزار كمتر روى پرده سینما دیده شده مهناز افشار هم به نسبت همین طور است. پس مسلماً استفاده از یك زوج جواب پس داده، آن هم در شیك ترین شكل ممكن مى تواند تماشاگر را به سینما بكشاند.تماشاى ستاره هاى سینما روى پرده عریض آن هم با ظاهرى جذاب و مطابق مد روز مسلماً یكى از عوامل مهم جذب تماشاگر خواهد بود. شك نكنید.

فضاى شیك و مدرن

در «آتش بس» از طراحى صحنه گرفته تا انتخاب نوع پوشش بازیگران و حتى لوكیشن هاى فیلمبردارى نوعى شیكى و مدرن بودن به چشم مى خورد. تماشاگر امروز سینماى ایران دیگر تمایلى به دیدن فضاهاى چرك ندارد. او ترجیح مى دهد طى یكى دو ساعتى كه وقتش را در سینما مى گذراند، به تماشاى یك زندگى مدرن، شیك و امروزى بنشیند تا اینكه فقر و بدبختى را بر پرده سینما شاهد باشد. در «آتش بس» نیز فضاها شیك و امروزى اند. اكثر سكانس ها داخلى است و ماجرا در فضاهاى تر و تمیز مى گذرد. ماشین ها مدل بالاهستند و لباس هاى بازیگران رنگارنگ و خوش دوخت است. همین ها مى تواند باعث جذب تماشاگر باشد.

فیلم زن و شوهرى

در سینماى ایران كمتر اتفاق افتاده كه فیلمى به اتفاقات زندگى یك زوج جوان پس از شروع زندگى مشترك بپردازد. اكثر فیلم هایى كه با حضور ستارگان جوان ساخته مى شوند به عشق و عاشقى هاى قبل ازدواج وكشمكش ها و مسائل مربوط به آن مى پردازند و كمتر فیلمى است كه به رابطه یك زوج جوان پس از شروع زندگى مشترك مربوط شود. «آتش بس» بهترین استفاده را از این خلأ كرده است.الگوى زندگى یك زوج جوان با استفاده از ستاره ها در نقش هاى اصلى در فیلم هاى آمریكایى جواب خوبى داده است. فیلم هاى متعددى با حضور ستاره هاى جوان و محبوب ساخته شده اند كه به زندگى یك زوج جوان مى پرداخته اند. به هر حال مسائل و سوژه هاى بسیارى هم در زندگى وجود دارند كه پس از ازدواج به وجود مى آیند و روایت آنها در سینما مى تواند براى تماشاگر جذاب و دیدنى باشد. البته تهمینه میلانى تاكنون بارهاى از این سوژه استفاده كرده و زندگى زوج هاى جوان را دستمایه ساخت فیلم قرار داده است. اما «آتش بس» یك تفاوت عمده با سایر آثار او دارد كه به همین دلیل پرفروش مى شود. «آتش بس» یك فیلم كمدى است.

كمدى بساز و بفروش

مطمئن باشید اگر تهمینه میلانى لحنى به غیر از طنز را در فیلمى مانند «آتش بس» انتخاب مى كرد و فیلم را در فضایى عصبى به تماشاگر عرضه مى كرد، آخرین فیلمش فروش متفاوتى با سایر آثارش نداشت؛ كمى بیشتر و یا كمتر. طى چند سال اخیر در سینماى ایران كمدى جواب داده است. تقریباً همه فیلم هاى كمدى پرفروش شده اند و تماشاگر دست رد به سینه كمدى سازها نزده است. از بى مزه ترین كمدى ها مانند «بله برون» و «شارلاتان» فروخته اند تا فیلمى مانند «مكس» كه مى توان در لحظاتى از آن واقعاً از ته دل خندید.«آتش بس» هم چه بى مزه و چه بامزه یك فیلم كمدى است و فیلم كمدى مى فروشد. سابقه نشان داده میزان فروش به مقدار مزه بستگى ندارد. پس «آتش بس» هم مى فروشد. میلانى در «آتش بس» بیشترین میزان برد را از هوشمندى اش در انتخاب لحن فیلم كسب كرده است. شعارهاى همیشگى و بیانیه هاى اعتراض آمیز ضدمرد فقط در یك قالب كمدى قابل تحمل هستند. میلانى اگرچه سعى كرده در فیلمش حرف هایى جدى بزند، اما «آتش بس» فیلمى جدى نیست و به همین دلیل است كه مى فروشد. مردم در این دوره و زمانه حوصله حرف هاى جدى را ندارند.

فیلم دست اول

عده بسیارى معتقدند اگر «آتش بس» در جشنواره فجر دیده مى شد، فروشش به این حد نمى رسید. بكر ماندن و دست نخورده شدن این فیلم در جشنواره باعث شد تا در زمان نمایش عمومى خیلى ها به دور از پیش داورى ها و یا پس داورى ها به تماشاى فیلم جدید تهمینه میلانى بروند. براى برخى از فیلم ها نمایش و شركت در جشنواره فجر یك سم مهلك محسوب مى شود. «آتش بس» نیز در زمره همین آثار است تنها تعداد معدودى فیلم هستند كه نمایش و شركت در جشنواره به اكران عمومى آنها كمك مى كند. به لیست پرفروش هاى چند سال اخیر نگاهى بیندازید. نشانى از این آثار در جشنواره فیلم فجر مشاهده نخواهید كرد.

پخش خوب، فروش خوب

بسیارى از فیلم ها از نوع پخش در سینما ها ضربه خورده اند و نتوانسته اند به فروش مورد نظر دست یابند. بسیارى از فیلم ها هم با پخش خوب توانسته اند به رغم بسیارى از كاستى هاى كیفیتى به فروش بالایى برسند.«آتش بس» پخش خوب و استانداردى (البته در حد سینماى ایران) داشت. تبلیغات محیطى مناسب، تیزرهاى تلویزیونى، سینماهاى متعدد و نیز استفاده از رسانه ها به خصوص مطبوعات و خبرگزارى ها به عنوان ابزار تبلیغاتى باعث شد تا «آتش بس» پرفروش ترین فیلم تاریخ سینماى ایران شود.

كم هزینه اما پرفروش

همانطور كه پیش تر هم اشاره شد، براى ساخت فیلم آتش بس هزینه زیادى صرف نشده است. این فیلم در مقایسه با چند ساخته قبلى میلانى، به لحاظ ساختارى اثر جمع و جورتر و راحت ترى بوده است. دو فیلم قبلى تهمینه میلانى(زن زیادى و واكنش پنجم) آثارى جاده اى به شمار مى رفتند كه عمده ماجراها در جاده و كوه و دشت اتفاق مى افتاد. اما بیشتر سكانس هاى آتش بس داخلى هستند و ماجراها در لوكیشن هایى ثابت مى گذرد. از همه مهمتر اینكه در عمده سكانس ها تنها دو بازیگر بازى دارند و تنها با دو شخصیت قصه جلو مى رود. فیلم در اكثر صحنه ها بر دیالوگ استوار است و میلانى به جز هدایت چند بازیگر اصلى اش كار چندان سختى نداشته است. تازه با وجود چند اسپانسر در فیلم كه به تناوب محصولاتشان را مستقیم و غیرمستقیم تبلیغ مى كنند، بخشى از هزینه هاى فیلم از پیش جبران شده است. به نظر مى رسد عمده هزینه خرج شده در فیلم آتش بس، صرف آوردن دو ستاره اصلى (محمدرضا گلزار و مهناز افشار) شده است.

زوج تهمینه میلانى و محمد نیك بین این بار بیشترین سود را از همكارى مشتركشان برده اند. فیلمى نه چندان پرهزینه كه عالى مى فروشد و در اكران اول تهران به راحتى به سوددهى مى رسد.

پرفروش بى صدا

با اینكه آتش بس تبدیل به پرفروش ترین فیلم تاریخ سینماى ایران شده است، اما در مقایسه با دیگر آثار پرفروش سینماى ایران، اثرى كم سروصدا و كم حاشیه بوده است. هركدام از آثار پرفروش سالیان گذشته داراى حاشیه هاى مخصوص به خود بوده اند و اكران پرسر و صدایى داشته اند. فیلم هایى مانند مارمولك، دوئل و مكس در سال هاى اخیر و كلاه قرمزى و پسرخاله، عقاب ها و... در سال هاى قبل تر به عنوان آثارى پرفروش مطرح بوده اند و در زمان ساخت یا اكران به نوعى جریان سازى كرده اند. اما آتش بس از این قاعده مستثنى بوده است. فیلم در سكوت خبرى ساخته شده است. اكرانش هم آرام و بدون سر و صداى لازم براى فیلمى كه قرار است عنوان پرفروش ترین فیلم تاریخ سینماى ایران را یدك بكشد، بوده است.آتش بس به همان علت همیشگى فیلم هاى تهمینه میلانى، كمى بحث انگیز شده است. باز هم او و فیلمش به جانبدارى یك طرفه، غیرمنطقى و مضر از زنان محكوم شده اند. همین و فقط همین.اما آتش بس با توجه به فروش خوبش، طى یكى دو سال آینده به الگوى ساخت تعداد قابل توجهى فیلم تبدیل خواهد شد. پس اگر در آینده با موجى از فیلم هاى زن و شوهرى به سبك آتش بس برخوردید، زیاد تعجب نكنید. فقط خدا كند سازندگان این نوع فیلم ها بى خیال قسمت هاى مربوط به فمینیست و فمینیست بازى قصه شوند.

«مهدى طاهباز»

لینک:

آلبوم تصاویر فیلم آتش بس

فیلم آتش بس

آتش بس به مرز یک میلیارد نزدیک میشود