تبیان، دستیار زندگی

اگر بفهمد نماز را پيش از وقت خوانده آیت الله گلپایگانی: يا از روي جهل و غفلت يا فراموشي ، پشت به قبله يا به طرف راست يابه طرف چپ قبله ، بجا آورده ، بايد دوباره بخواند و اگر وقت گذشته ، قضا نمايد.ولي اگر تفحص از قبله كرده و در تشخيص قبله اشتباه نموده ، اگر در وقت ملتفت شود بايد دوباره نماز را بخواند و اگر در خارج وقت باشد قضا ندارد، بلي احتياطمستحب قضاي آن است .، يا پشت به قبله يا به طرف راست يا به طرف چپ قبله بجا آورده ، بايد دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نمايد.

كسي كه رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است آیت الله گلپایگانی: چنانچه هيچ يك از رفتن و برگشتن كمتر از چهار فرسخ نباشد، بايد نمازرا شكسته بخواند، بنابر اين اگر رفتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ ، يا رفتن پنج فرسخ و برگشتن سه فرسخ باشد، بايد نماز را تمام - يعني چهار ركعت - بخواند. اگر رفتن او كمتر از چهارفرسخ نباشد بايد نماز را شكسته بخواند بنابر اين اگر رفتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ باشد بايد نماز را تمام كند.

اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد بايد نماز را شكسته بخواند چه همان روز و شب بخواهد برگردد يا غير آن روز و شب . آیت الله گلپایگانی: اگر چه بهتر اين است كه اگر همان روز، يا شب آن برنمي گردد، تمام نيز بخواند.

اگر سفر، مختصري از هشت فرسخ كمتر باشد يا انسان نداند كه سفر اوهشت فرسخ است يا نه ، نبايد نماز را شكسته بخواند و چنانچه شك كند كه سفر اوهشت فرسخ است يا نه ، در صورتي كه تحقيق كردن برايش مشقت دارد بايد نمازش را تمام بخواند و اگر مشقت ندارد بنابر احتياط واجب بايد تحقيق كند كه اگر دوعادل بگويند، يا بين مردم معروف باشد كه سفر او هشت فرسخ است نماز را شكسته بخواند.

اگر يك عادل خبر دهد كه سفر انسان هشت فرسخ است بنابر احتياطواجب بايد نماز را هم شكسته بخواند و هم تمام بخواند و روزه بگيرد و قضاي آن راهم بجا آورد.

كسي كه يقين دارد سفر او هشت فرسخ است اگر نماز را شكسته بخواند و بعدبفهمد كه هشت فرسخ نبوده بايد آن را چهار ركعتي بجا آورد و اگر وقت گذشته قضا نمايد.

آیت الله گلپایگانی: كسي كه قصد مسافرت به محل معيني نموده و يقين دارد سفرش هشت فرسخ نيست يا شك دارد كه هشت فرسخ هست يا نه ، چنانچه در بين راه يا بعد از رسيدن به مقصد بفهمد كه سفر او هشت فرسخ بوده ، بايد نماز را شكسته بخواند و اگر تمام خوانده ، دوباره شكسته بجا آورد. كسي كه يقين دارد سفرش هشت فرسخ نيست يا شك دارد كه هشت فرسخ هست يا نه ، چنانچه در بين راه بفهمد كه سفر او هشت فرسخ بوده اگر چه كمي از راه باقي باشد بايد نماز را شكسته بخواند، و اگر بعد از تمام خواندن نمازفهميد سفرش هشت فرسخ بوده بنابر اقوي بايد نماز را دوباره شكسته اعاده نمايد و در صورتي كه وقت گذشته باشد بايد بنابر احتياط واجب نماز رادوباره قضا نمايد.

اگر بين دو محلي كه فاصله آنها كمتر از چهار فرسخ است چند مرتبه رفت و آمد كند اگر چه روي هم رفته هشت فرسخ شود بايد نماز را تمام بخواند.

اگر محلي دو راه داشته باشد يك راه آن كمتر از هشت فرسخ و راه ديگر آن هشت فرسخ يا بيشتر باشد چنانچه انسان از راهي كه هشت فرسخ است به آنجا برودبايد نماز را شكسته بخواند و اگر از راهي كه هشت فرسخ نيست ، برود بايد تمام بخواند.

آیت الله گلپایگانی: بايد ابتداي هشت فرسخ را از خانه هاي آخر شهر حساب كند حتي اگرخانه ها بيرون از ديوار باشد. (توضيح : نظر آيةالله گلپايگاني طبق رساله هدايةالعباد، مسأله 1109 نوشته شده است .) اگر شهر ديوار دارد بايد ابتداي هشت فرسخ را از ديوار شهرحساب كند، و اگر ديوار ندارد بايد از خانه هاي آخر شهر حساب نمايد.

كسي كه نمي داند سفرش چند فرسخ است مثلا براي پيدا كردن گمشده اي مسافرت مي كند و نمي داند كه چه مقدار بايد برود تا آن را پيدا كند بايد نماز را تمام بخواند ولي در برگشتن چنانچه تا وطنش يا جايي كه مي خواهد ده روز در آن جا بماندهشت فرسخ يا بيشتر باشد بايد نماز را شكسته بخواند و نيز اگر در بين رفتن قصدكند كه چهار فرسخ برود و برگردد چنانچه رفتن و برگشتن هشت فرسخ شود بايد نمازرا شكسته بخواند.