تبیان، دستیار زندگی

در هر ركعت بعد از قرائت بايد به اندازه اي خم شود كه بتواند دست را به زانو بگذارد، و اين عمل را ركوع مي گويند.

اگر به اندازه ركوع خم شود ولي دستها را به زانو نگذارد اشكال ندارد.

هرگاه ركوع را بطور غير معمول بجا آورد، مثلا به چپ يا راست خم شود،اگر چه دستهاي او به زانو برسد صحيح نيست .

خم شدن بايد به قصد ركوع باشد، پس اگر به قصد كار ديگري مثلا براي كشتن جانور خم شود، نمي تواند آن را ركوع حساب كند بلكه بايد بايستد و دوباره براي ركوع خم شود، و به واسطه اين عمل ، ركن زياد نشده و نماز باطل نمي شود.

كسي كه دست يا زانوي او با دست و زانوي ديگران فرق دارد، مثلا دستش خيلي بلند است كه اگر كمي خم شود به زانو مي رسد يا زانوي او پايين تر ازمردم ديگراست كه بايد خيلي خم شود تا دستش به زانو برسد بايد به انداره معمول خم شود.

كسي كه نشسته ركوع مي كند بايد به قدري خم شود كه صورتش مقابل زانوها برسد، و بهتر است به قدري خم شود كه صورت نزديك جاي سجده برسد.

آیت الله گلپایگانی: احتياط آن است كه در ركوع ، سه مرتبه "سبحان الله " يا يك مرتبه "سبحان ربي العظيم و بحمده " بگويد و سزاوار است به قدر امكان مراعات اين احتياطبشود اگر چه مطلق ذكر از تحميد و تسبيح و تهليل كافي است به شرط آنكه به قدر سه "سبحان الله " مثلا باشد. ولي در تنگي وقت و در حال ناچاري گفتن يك "سبحان الله "كافي است . انسان هر ذكري در ركوع بگويد كافي است ولي احتياط واجب آن است كه به قدر سه مرتبه "سبحان الله " يا يك مرتبه "سبحان ربي العظيم و بحمده "كمتر نباشد.

ذكر ركوع بايد دنبال هم و به عربي صحيح گفته شود و مستحب است آن را سه يا پنچ يا هفت مرتبه بلكه بيشتر بگويند.

در ركوع بايد به مقدار ذكر واجب ، بدن آرام باشد و در ذكر مستحب هم اگر آن را به قصد ذكري كه براي ركوع دستور داده اند بگويد بنابر احتياطواجب ، آرام بودن بدن لازم است .

اگر موقعي كه ذكر واجب ركوع را مي گويد، بي اختيار به قدري حركت كند كه از حال آرام بودن بدن خارج شود آیت الله گلپایگانی: بايد بعد از آرام گرفتن بدن دوباره ذكر را بگويد، ولي اگر... بايد بعد از آرام گرفتن بدن بنابر احتياطواجب دوباره ذكر را بگويد ولي اگر كمي حركت كند كه از حال آرام بودن بدن خارج نشود، يا انگشتان را حركت دهد اشكال ندارد.

اگر پيش از آن كه به مقدار ركوع خم شود و بدن آرام گيرد عمدا ذكر ركوع را بگويد آیت الله گلپایگانی: بايد بعد از رسيدن به ركوع و آرام گرفتن بدن دوباره ذكر را بگويد وبنابر احتياط لازم نماز را پس از اتمام اعاده نمايد و اگر به همان ذكر اول اكتفاكند، نماز باطل است . نمازش باطل است .