توهین آشکار به دفاع مقدس

یک طنز نویس گفت: برخی چهره ها که خود را از نیروهای فوق العاده ارزشی می دانند به راحتی به به ارزش های دفاع مقدس تعرض می کنند و در این میان  فیلم «اخراجی‌ها» را یک توهین آشکار به دفاع مقدس دانست. محمد حسین جعفریان در چهل و ششمین نشست «دگرخند» با موضوع بررسی طنز در ادبیات دفاع مقدس و با عنوان «ورود ترکش ممنوع»ابتدا در درباره فرهنگ جبهه گفت: اوایل پایان جنگ علیرضا کمره‌ای تاملی کرد درباره این که در پشت جبهه فرهنگی داشته ایم که با پشت جبهه خیلی متفاوت است و برای زنده نگه داشتن آن شروع کردند به جمع آوری این فرهنگ و گروهی که این اطلاعات را جمع آوری می کرد، جزو اولین گروه های حرفه ای ادبیات جنگ بود.

جعفریان در پاسخ به این سوال که آیا در شعر نیز می توان طنز دفاع مقدس داشت، گفت: در تمام حوزه ها می‌توان به طنز پرداخت و نمونه های شعر های طنز در دفاع مقدس بسیار است. در ادامه این نشست داوود امیریان با مقایسه تحولات سال‌های اخیر و تغییر نگاه به جنگ و ورود طنزپردازان به این عرصه، گفت: امروز جاده طنز کمی بازتر شده است ولی همچنان باید مراقب بود که از هجو درباره جنگ دوری کنیم.

این طنزنویس با برشمردن مثال‌هایی از طنز موقعیت، افزود: این سوژه‌ها گاهی بسیار ناب هستند ولی متاسفانه چندان به آنها پرداخته نمی‌شود و طنزپردازان ما اساساً توجهی جدی به طنز موقعیت ندارند. نویسنده کتاب‌هایی مانند «مین نخودی» و «جام جهانی در جوادیه» همچنین از این که به گفته او حصاری ممنوع به دور زندگی رزمندگان در دوران دفاع همانند زندگی پیشوایان دینی، کشیده شده است، انتقاد کرد و گفت: برخلاف آنچه ما درباره زندگی پیامبر و ائمه (ع) فکر می‌کنیم، آنها به هیچ وجه چهره‌ای عبوس یا رفتاری خشک نداشته اند.

نویسنده داستان بهنام ادامه داد: متاسفانه همین تصور اشتباه به جنگ هم کشیده شده است ولی رسانه‌ای مثل تلویزیون هر وقت می‌خواهد از جنگ سخن بگوید، فقط صحنه‌های گریه و زاری را نشان می‌دهد. این طنزنویس در عین حال از تعرض به ارزش های دفاع مقدس از سوی برخی چهره‌ها که خود را نیروهایی فوق‌العاده ارزشی می‌دانند، انتقاد کرد و گفت: به عنوان نمونه می‌گویم فیلم «اخراجی‌ها» یک توهین آشکار به دفاع مقدس بود. محمدحسین جعفریان نویسنده، شاعر و مستندساز همچنین با تائید سخنان امیریان درباره باز شدن فضای نوشتن درباره دفاع مقدس به شیوه‌ای طنز در مقایسه با سال های قبل، گفت: زمانی بود که نمی‌شد از نگاه طنز به فرهنگ جبهه و جنگ نگریست در حالی که این اصلاً در فرهنگ جبهه وجود ندارد و جنگ ما سرشار از زندگی بود.

وی بر لزوم جمع‌آوری خاطرات تمامی کسانی که به نحوی با جبهه‌ها ارتباط (خواه مستقیم خواه غیرمستقیم) داشته‌اند، تاکید کرد و افزود: اگر نسلی که جنگ را تجربه کرده، به زیر خاک رود، همه خاطراتش را هم با خود به زیر خاک می‌برد. سازنده فیلم‌های مستندی مانند «شیر دره پنجشیر یا حماسه ناتمام» (درباره زندگی احمدشاه مسعود) و «نسل گمشده» (درباره جنگ بوسنی) همچنین بر لزوم گردآوری خاطرات آن دسته از عراقی‌ها که در جنگ با ایران حضور داشتند، تاکید کرد و گفت: اگر بتوانیم به آن طرف جبهه هم نیم نگاهی داشته باشیم و خاطرات نیروهای عراقی را از نبردشان با ایران بگیریم، می‌توانیم به تکمیل فرآیند جمع‌آوری خاطرات جنگ امیدوار باشیم.

این شاعر همچنین طنزپردازان را از آلوده کردن فضای دفاع مقدس به هجو، بر حذر داشت و در ادامه بار دیگر با انتقاد از مسعود ده‌نمکی (سازنده سه‌گانه «اخراجی‌ها») به سبب رعایت نکردن کپی رایت شعر او (جعفریان) در یکی از این فیلم‌ها، گفت: آقای ده‌نمکی بدون اجازه من، شعرم را در تیتراژ پایانی فیلمش استفاده کرده و حتی حاضر نیست یک بلیت برای من بفرستد چه برسد به رعایت حق مولف!

جعفریان همچنین از این که به گفته او «این نوع فیلم‌ها به الگویی برای برخی دیگر از فیلمسازان تبدیل شده است» اظهار تاسف کرد.