وب‌های اینترنتی از کجا آمده اند؟

اینترنت یکی از مهمترین و پیچیده ترین اختراعات در تاریخ بشر است و از زمان ظهور اینترنت و امکانات متنوع آن ، روز به روز شاهد تسریع ارتباطات میان جوامع مختلف می‌باشیم . اینترنت پدیده ی شگفت انگیز عصر حاضر ، لحظه به لحظه در حال گسترش است و هر روز شگفتی تازه ای خلق می‌کند و با معرفی رسانه ای جدید راه را برای اطلاع رسانی هر چه سریع تر هموار می‌سازد ، از جمله امکانات اینترنت که باعث سرعت بخشیدن به ارتباطات بشری و تبادل افکار گردیده ، شبکه ی جهانی "وب 1" است.  وب جهانی با تاریخ تقریبا 20 ساله ی خود در فضای اطلاعاتی جهان بیش از یک میلیارد استفاده کننده دارد و هم اکنون پس از پست الکترونیکی پر طرفدارترین سرویس شبکه ی اینترنت است.

خلاف پیچیدگی و شگفت انگیز بودن اینترنت ، ماهیت وب نسبتاُ ساده است زیرا وب فقط بخشی از اینترنت با تمام عظمتش می‌باشد و از طرف دیگر وب یک برنامه ی در حال تغییر و تکامل است و از نقش اولیه ی خود در ارتباطات دانشگاهی پا را فراتر نهاده و برای نشر انواع اطلاعات به شکل جالب توجه برای مخاطبان اینترنت در نظر گرفته شده است ، اکنون به تعریف علمی وب و انواع آن می‌پردازیم :

تعریف وب

وب با تاریخ حدودا بیست ساله ی خود در میان یکی از مهمترین و موثرترین فن آوری های قرن بیست و یکم قرار دارد و در واقع مجموعه ای بسیار پیچیده از انواع منابع اطلاعاتی است که بوسیله افراد متفاوت تولید می‌شود و توسط کاربران مختلف مورد جستجو قرار می‌گیرد ، به عبارت دیگر وب عبارت است از پیوند و اتصال فرامتنی صفحات با یکدیگر ، این صفحات شامل منابع اطلاعاتی گوناگون در شبکه‌ها و سایت‌های مختلف در اقصی نقاط دنیا با نشانی‌های واحد موسوم به مکان یاب جهانی منابع است . وب انواعی دارد که روز به روز بر آن افزوده می‌شود لیکن در حال حاضر سه نوع وب 1 ، وب 2 و وب 3 پدید آمده‌ اند.

وب 1 چیست؟

"وب 1" یا تور جهان گستر ، یکی از مهمترین و کاربردی ترین ابزار و خدمات موجود در اینترنت می‌باشد ، وب مانند دیگر خدمات شبکه ای بر اساس معماری سرویس دهنده و سرویس گیرنده است و از طریق آن می‌توان به گستره ی وسیعی از منابع اینترنتی دسترسی پیدا کرد . وب بر اساس نظام فرا رسانه ای کار می‌کند ، فرا رسانه ترکیبی از فرا متن و چند رسانه ای است.  فرا متن عبارت از متنی است که از سایر متون در صفحه وب متمایز شده و به منابع اطلاعاتی یا صفحات دیگر که توسط کاربر قابل دسترسی می‌باشد اشاره می‌کند ، یعنی اگر کاربر بخواهد به صفحات دیگر دسترسی پیدا کند کافیست توسط اشاره گر" ماوس" خود بر روی متن متمایز شده کلیک کند تا صفحات دیگر وب برای وی قابل دسترس شوند.  چند رسانه ای نیز ترکیبی از رسانه‌های مختلف مانند صدا ، تصویر ، فیلم ، تصاویر متحرک و متن می‌باشد .

وب 1متشکل از سایت‌هایی می‌باشد که محتوای آن توسط افرادی خاص و یا از منابعی خاص ارائه می‌شود و کاربران وب فقط مصرف کننده هستند و این اطلاعات تنها توسط انسان قابل خواندن است.

وب 2چیست؟

در حقیقت" وب 2" مفهومی است که بر اساس آن تعامل با محتوای وب به مثابه ی تعامل با محتوای موجود در کامپیوترهای شخصی است.  کاربر احساس می‌کند در حال استفاده از یک نرم افزار نصب شده برسیستم خود است.  در وب 2 کاربر صرفاً مصرف کننده ی محتوا نیست بلکه خود او هم در فرآیند جمعی و غیر متمرکز به تولید محتوا می‌پردازد و به طور کلی در چرخه ی حیات وب جدید نقشی مستقیم و موثری را ایفا می‌کند ، نقشی که کانون ، به اشکال مختلف قابل مشاهده است.

باید توجه داشت که وب 2 اصطلاحی تقریباُ جدید است که به وسیله ی شرکت رسانه ای اوریلی در سال 2003 ایجاد شد اما هنوز هم در برخی محافل درباره ی تعریف آن اختلاف نظر وجود دارد

مفاهیم و فناور یهایی آه ظاهراً بر وب 2 مؤثر هستند عبارتند از : "وبلاگ‌ها" ، "ویکی‌ها" و "آر اس اس ها" که گوگل و ویکی پدیا بهترین نمادهای وب 2هستند.

مشهودترین پیشرفت وب 2 نسبت به وب 1 ساختار و کاربرد وب 2 می‌باشد بدان معنا که وب 2 ، متشکل از سایت‌هایی است که محتوای آن توسط کاربران آن تولید می‌شود و هر کاربر می‌تواند هم مصرف کننده و هم تولید کننده محتوا باشد مانند : وبلاگ‌ها، ویکی‌ها، اجتماعات اینترنتی و ….

وب 3 چیست؟

"وب 3" اصطلاحی است که برای اشاره به وب آینده به کار می‌رود . پس از آنکه اصطلاح وب 2 برای تکامل اخیر وب رواج یافت ، بسیاری از متخصصین ، روزنامه نگاران و رهبران فن ، اصطلاح وب 3 را بکار بردند تا فرضیاتی درباره ی موج آینده تغییرات اینترنت مطرح کنند . نظرات پیرامون مرحله ی بعدی سیر تکاملی وب ، بسیار متفاوت است ، برخی معتقدند  پدیدار شدن تکنولوژی وب مفهومی ، راه وب را تغییر خواهد داد و آن را به سوی هوش مصنوعی خواهد برد ؛ دیگر نظریه پردازان اظهار می‌کنند که وب 3 با افزایش سرعت اینترنت ، اپلیکیشن های تحت وب  یا پیشرفت گرافیکی رایانه ، نقش کلیدی را در سیر تکاملی وب بازی خواهد کرد.

همان طور که اشاره شد وب 3 مسیر تکاملی وب را که به هوش مصنوعی منتهی می‌شود توصیف می‌کند ، مسیری که وب را به شکل یک شبه انسان تبدیل می‌کند . برخی شکاکان معتقدند که این تصوری دست نیافتنی است لیکن کمپانی‌هایی همچون "آی بی ام" و "گوگل" در حال تکمیل تکنولوژی‌های جدیدی هستند که اطلاعات شگفت انگیزی بدست می‌آورد مانند : پیش بینی موسیقی از طریق اطلاعاتی که روی وب سایت‌های موزیک موجود است.

از آنچه که گفته شد چنین بر می‌آید که اینترنت با تمامی محتوای خود (شبکه‌های اجتماعی ، انواع وب‌ها و ...) در حال پیشرفتی روزافزون می‌باشد که خواسته و ناخواسته تمامی ابعاد زندگی شخصی افراد را تحت الشعاع خود قرار می‌دهد و تغیرات عمیقی را در زندگی بشر ایجاد خواهد کرد چه خوش آیند انسان باشد و چه نباشد زیرا این روند به جریانی ناگزیر مبدل شده است.

منابع: انجمن علمی دانشگاه اصفهان / سایت رسانه‌های اجتماعی / تالار گفتگوی علمی