تبیان، دستیار زندگی
آیا می انید افراد مبتلا به تالاسمی باید چه ورزش هایی انجام دهند؟
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : رزا خاموشی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تاثیر ورزش بر تالاسمی


آیا می دانید افراد مبتلا به تالاسمی باید چه ورزش هایی انجام دهند؟

نقص یا کاهش در سنتز یک یا چند زنجیره هموگلوبین

دو نوع عمده تالاسمی شامل آلفا تالاسمی و بتا تالاسمی است. تالاسمی شایع در ایران، بتا تالاسمی است که خود دو نوع دارد

ورزش

* تالاسمی مینور (خفیف) :تالاسمی مینور حالتی است که در آن شخص ناقل ژن تالاسمی است و میتواند آن را به نسلهای بعد انتقال دهد. در این حالت تغییری جزئی در خون فرد پدید می آید بدین صورت که گلبولهای قرمز کمی کوچکتر از حالت عادی هستند اما به مقدار کافی وجود دارند و به طور طبیعی کار می کنند

معمولاً افراد با تالاسمی مینور کم خون نیستند اما ممکن است زنان مبتلا، در زمان حاملگی دچار کم خونی شوند. به طور کلی افراد با تالاسمی مینور بیمار نیستند و بسیاری از آنها از اینکه خونشان با افراد عادی تفاوت دارد بی اطلاعند. افراد با تالاسمی مینور را ناقل نیز می نامند. این حالت زمانی خطرناک است که دو فرد مبتلا به تالاسمی مینور (ناقل) با یکدیگر ازدواج نمایند. در این صورت احتمال دارد که فرزندان آینده آنها، به تالاسمی ماژور مبتلا باشد.

* تالاسمی ماژور (شدید) : تالاسمی ماژور یک بیماری جدی است که فرزند مبتلا دو ژن معیوب را از پدر و مادر به ارث برده است. در این نوع تالاسمی، اختلال خونی شدید است به طوری که کودکان مبتلا قادر به ساختن هموگلوبین به مقدار کافی نیستند لذا نیازمند تزریق خون و سایر درمانهای طبی خواهند بود.بچه های مبتلا به تالاسمی ماژور در هنگام تولد سالم هستند اما بین 3 تا 18 ماهگی ممکن است دچار کم خونی شوند.

تنها نکته‌ای که در تالاسمی خفیف یا مینور جالب توجه است، این است که این افراد موقع ازدواج نباید با یک فرد شبیه خود (تالاسمی مینور) ازدواج کنند.

بیماران تالاسمی به علت نقص در تولید هموگلوبین خون دچار کم خونی می شوند و از همان اوایل زندگی برای جبران کم خونی احتیاج به تزریق خون پیدا می کنند .در این بیماران افزایش تزریق خون باعث ازدیاد بار آهن خواهد شد آهن اضافی مشکلات مختلفی را در کودکان در بر داشته و عوارض سمی آهن در اندام های مختلف موجب بوجود آمدن سندرم های متعددی مخصوصأ در غدد درون ریز و کبد وقلب خواهد داشت .

تنها نکته‌ای که در تالاسمی خفیف یا مینور جالب توجه است، این است که این افراد موقع ازدواج نباید با یک فرد شبیه خود (تالاسمی مینور) ازدواج کنند.

مهمترین وشدیدترین عوارض انباشتگی آهن در قلب به صورت ناهماهنگی ضربان قلب ونارسایی احتقانی قلب ظاهر می شود که سرانجام به مرگ منجر می شود. همچنین آهن زیاد خاصیت الاستیسیته قلب و قدرت تلمبه ای را کاهش می دهد .از دیگر عوارض ازدیاد بار آهن رشد ونمو ناقص –بلوغ دیررس – ابتلا به دیابت –تشنج وکلسیم خون پایین است .

یکی از راههای دفع آهن اضافی بدن استفاده از داروی دفع کننده آهن به نام دسفریوکسامین یا DFO است.

ورزش و تالاسمی

بیماران تالاسمی می توانند با انجام فعالیت های هوازی منظم و زیر بیشینه مقدار جذب آهن از طریق روده را کاهش دهند واز این طریق به کاهش بار آهن بدن کمک نمایند .DFO فقط قادر به دفع آهن خون است و نمی تواند آهن موجود در بافت ها و سلولها را دفع کند. آهن وفریتین در دوره برگشت به حالت اولیه ورزش بطور غیر منتظره افزایش می یابد. تجزیه و آزاد شدن آهن ذخیره در سلولها و ورود به خون افزایش می یابد که داروی DFO می تواند تاثیر بیولوژیکی خود را بطور کامل بگذارد.

مهمترین وشدیدترین عوارض انباشتگی آهن در قلب به صورت ناهماهنگی ضربان قلب ونارسایی احتقانی قلب ظاهر می شود که سرانجام به مرگ منجر می شود

صادقیان (1378) در تحقیقی تحت عنوان :

”تاثیر یک برنامه تمرین هوازی زیر بیشینه بر تغییرات احتمالی فریتین وآهن خون بیماران تالاسمی ”

به این نتیجه دست یافت که انجام فعالیت های هوازی زیر بیشینه قابل کنترل تا 65% ضربان قلب ذخیره دو مزیت عمده برای بیماران تالاسمی به همراه دارد:

1.  در هنگام ورزش مقدار فریتین خون بیمار بر اثر عوامل گوناگون فیزیومتابولیکی کاهش می یابد.

2.  در دوره برگشت به حالت اولیه تمرین مقدار آزاد شدن فریتین از بافتها افزایش یافته و به جریان خون وارد می شود و در نتیجه تاثیر داروی دسفرال برای دفع آن از بدن بیشتر می گردد.همچنین این سطح از شدت تمرین هیچ گونه نارسایی قلبی تنفسی برای بیماران تالاسمی ایجاد نمی کند.

رزا خاموشی

بخش ورزشی تبیان