ساختمان هایی برای هدرروی انرژی!!
مقوله مصرف بهینه انرژی مخصوصا در سال های اخیر به شدت در کشور مورد توجه قرار گرفته است. اجرای طرح هدفمندی یارانه ها و اصلاح نرخ حامل های انرژی مهم ترین تلاش در این زمینه است. اما به نظر می رسد هنوز میزان مصرف ما بالاست
به این جملات دقت کنید: مدیر دفتر مطالعات و بهره برداری سازمان انرژی ایران گفت: مصرف انرژی در ساختمان‌های ایران حدود چهار برابر کشورهای اروپایی است.
بد نیست به این بهانه اشاره ای به مقررات ساختمان سازی داشته باشیم.مطابق با مبحث 19 مقررات ملی ساختمان رعایت موارد زیر در ساختمان الزامی است:
1-عایق‌کاری دیوارهای خارجی ساختمان (عایق‌کاری دیوارهایی که با محیط بیرون یا فضاهایی که از نظر دمایی کنترل نمی‌شوند (نظیر پیلوت) الزامی است)
2- نصب پنجره‌های دوجداره با قاب‌های فلزی ترمال‌بریک، چوبی یا PVC استاندارد
3-عایق‌کاری کانال‌های هوا، لوله‌های تاسیسات و سیستم تولید آب گرم
4- نصب سیستم‌های کنترل کننده موضعی نظیر شیرهای ترموستاتیک بر روی رادیاتورها
5- نصب سیستم‌های کنترل مرکزی هوشمند و مجهز به سنسور اندازه‌گیری دمای هوای محیط
شایان ذکر است با وجود اینکه اکثر مردم بر این باورند که اجرای مبحث 19 مقررات ملی ساختمان سبب افزایش هزینه‌های ساختمان می‌شود، اما چنانچه این مبحث در ساختمان به درستی اجرا گردد، علاوه بر اینکه هزینه‌های اولیه ساخت را کاهش می‌دهد، با توجه به صرفه‌جویی انجام شده در هزینه‌های بهره‌برداری و مصرف انرژی ساختمان، برای مصرف‌کننده سودآور نیز خواهد بود.
توقع می رود که ساختمان های دولتی پیشقدم در اجرای درست این قوانین باشند. اما به راستی اتلاف انرژی در این ساختمانها چقدر است؟
به گزارش پایگاه خبری وزارت نیرو، مهندس امیر دودابی نژاد با بیان اینکه نقاط هدررفت گرمایش و سرمایش در ساختمانها به ویژه ساختمان‌های اداری بسیار بالا است، افزود: 21 درصد مصرف انرژی در کف ساختمانها، 26 درصد در دیوارهای خارجی و سه درصد در دیوارهای راه پله‌ها هدر می‌رود.
پیش بینی می شود؛ با اجرای راهکارهای کوتاه مدت، 10 تا 15 درصد بار سرمایشی و با اجرای اقدام‌های بلندمدت 30 تا 40 درصد در مصرف لوازم سرمایشی تعدیل شود.
وی اظهار داشت: فقدان استانداردهای مصرف انرژی در بخش ساختمان و تاسیسات، نبود فرد متولی پیگیری امر بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان (مدیر انرژی)، استفاده ناقص و نادرست از فناوری‌های جدید در بخش ساختمان، عدم رعایت و کنترل مقررات ملی ساختمان در کشور، پایین بودن دانش فنی افراد شاغل در این بخش و عدم آگاهی کافی بهره برداران از ساختمانها دلایل مهم کارایی پایین انرژی در بخش ساختمان است.
مدیر دفتر مطالعات و بهره وری انرژی ایران به راهکارهای کوتاه مدت و بلندمدت مدیریت انرژی در بخش ساختمان پرداخت و گفت: نصب کنترل کننده‌های هوشمند در تاسیسات و ساختمان اداری و عمومی، استفاده از رنگ‌های عایقی روی کولر آبی و سقف بام، توزیع رایگان نوار درزگیر در مناطق گرمسیر، توزیع رایگان لایه‌های بازتابنده، نصب سایه‌بان روی کولرهای گازی و آبی از راهکارهای کوتاه مدت و اجرای گسترده عایق کاری حرارتی ساختمانها، تعویض الکتروموتور و پمپ کولرهای آبی، جایگزینی چیلرهای جذبی در ساختمانها و مجتمع‌ها، نصب پرده‌های هوا، جایگزین کردن کولرهای موجود با کولرهای با بازده بالا از راهکارهای بلند مدت در این بخش است.
وی پیش بینی کرد: با اجرای راهکارهای کوتاه مدت، 10 تا 15 درصد بار سرمایشی و با اجرای اقدام‌های بلندمدت 30 تا 40 درصد در مصرف لوازم سرمایشی تعدیل شود.
وی از اعلام آمادگی سازمان بهره‌وری انرژی ایران جهت ارایه راهکارها و آموزش مسئولان دستگاه‌های اجرایی در راستای سیاست‌های بهینه سازی مصرف خبر داد و گفت: از آنجایی که انرژی به صورت مستقیم و فراگیر در تمام زیر بخش‌های اقتصادی و رفاه اجتماعی، نیاز اولیه و اساسی است، فعالیت‌های بهینه سازی می‌بایست به صورت گسترده و فراگیر صورت گیرد که یکی از زمینه‌های عمومیت بخشیدن و اجرایی نمودن طرح‌های بهینه سازی انرژی، تشکیل شرکت‌های خدمات انرژی و تقویت، حمایت و هدایت آن‌ها از جانب دولت است.
وی افزود: شرکت‌های خدمات انرژی در تمام بخش‌های مصرف کننده انرژی طرح‌های مرتبط با بهبود کارایی انرژی را طراحی، اجرا و تامین مالی می‌کنند و با تضمین حصول سطح مشخصی از کارایی انرژی و بر عهده گرفتن مخاطره‌های پروژه، سهم خود را از محل صرفه جویی انرژی تامین می‌کنند. به گفته وی، خدمات جامع در زمینه مدیریت انرژی، تضمین پیش بینی صرفه جویی و مسئولیت اجرای پروژه، مشخص نبودن مبلغ قرارداد، تحمیل نشدن هزینه‌ها به مشتری، کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری از ویژگی‌های شرکت‌های خدمات انرژی بوده و هزینه‌های آن‌ها از محل صرفه جویی انرژی قابل پرداخت است. اما سوالی که در این بین پیش می آید این است که ما مصرف کنندگان عادی که سهمی در نحوه ساخت و ساز ساختمانها نداریم چگونه می توانیم با مصرف بهینه مانع از هدر روی انرژی شویم؟ در زیر چند راه حل ساده برای مصرف درست انرژی در طول سال آورده شده است. 1ـ خاموش کردن چراغ‌ها هنگام ترک اتاق، یکی از ساده ترین راه‌های صرفه جویی انرژی است 2ـ از رنگ‌های روشن برای دیوار و سقف و پرده‌ها استفاده کنید 3ـ تا حد ممکن در هنگام مطالعه از روشنایی موضعی استفاده کنید 4ـ به جای لامپ‌های رشته‌ای از لامپ‌های مهتابی یا کم مصرف استفاده کنید 5ـ برای جلوگیری از روشن شدن تمام لامپ‌های لوستر از کلید دوپل استفاده نمایید 6ـ تا حد امکان از نور طبیعی استفاده کنید و برای جلوگیری از تابش نور مستقیم خورشید از سایه بان و یا پرده کرکره برای پنجره‌ها استفاده کنید 7ـ پس از استفاده از وسایل برقی خانگی مانند ضبط صوت، تلویزیون، رایانه و ... آن‌ها را خاموش کنید 8ـ در هنگام استفاده از وسایل گرمایشی برای جلوگیری از هدر رفتن گرما، دریچه کولر را در فصل تابستان ببندید و یا با پوشش مناسب بپوشانید
اگر مبحث 19 در ساختمان به درستی اجرا گردد، علاوه بر کاهش هزینه‌های اولیه ساخت، به دلیل صرفه‌جویی انجام شده در هزینه‌های بهره‌برداری و مصرف انرژی، برای مصرف‌کننده سودآور نیز خواهد بود.
9ـ برای جلوگیری از هدر رفتن انرژی از درب‌ها و پنجره‌ها، منافذ آن‌را را با عایق مناسب درزگیری نمایید
10ـ سعی کنید در هنگام استفاده از وسایل سرمایشی در صورت طبخ غذا حتماً درب آشپزخانه را ببندید
درجه حرارت خانه را در فصل زمستان بین 17 تا 22 درجه سانتیگراد و در فصل تابستان 26 درجه سانتیگراد نگهدارید
یازدهـ در هنگام استفاده از وسایل سرمایشی پس از حمام کردن از باز گذاشتن درب حمام خودداری کنید
12ـ در هنگام استفاده از وسایل سرمایشی و یا در فصل تابستان درجه آبگرمکن را بر روی دمای 50 درجه تنظیم کنید
13ـ در هنگام استفاده از وسایل سرمایشی دریچه شومینه را مسدود کنید زیرا در صورت باز گذاشتن دریچه شومینه، 8 درصد از گرمای خانه از راه دودکش به هدر می‌رود
14ـ پرمصرف‌ترین وسیله برای گرم کردن محیط منزل بخاری برقی و برای تهیه آب گرم، آبگرمکن برقی است ، سعی کنید از این وسایل استفاده نکنید
15ـ برای خنک کردن محل زندگی، متناسب با درجه حرارت و شرایط محل از وسایل خنک کننده استفاده کنید
16ـ بجای استفاده از درجات بالای وسایل سرمایشی و گرمایشی از لباس مناسب فصل استفاده کنید
17ـ سعی کنید برای وسایل سرمایشی و گرمایشی خود ترموستات یا دماسنج نصب کنید
18ـ در حد امکان از استفاده هم زمان چند وسیله برقی پرمصرف خانگی خودداری کنید
19ـ تا حد امکان از وسایل برقی در زمان اوج مصرف برق استفاده نکنید (ساعت اوج مصرف برق در کشور ما در تابستان بین 19 تا 23 و در زمستان بین 18 تا 22 است)
20ـ سعی کنید از ظرفیت‌های بالای وسایل برقی خانگی استفاده نکنید. چون استفاده از ظرفیت‌های بالای وسایل خانگی نه تنها مصرف برق را افزایش می‌دهد بلکه عمر وسایل برقی را نیز کاهش می‌دهد
این نوشتار را با این سوال اساسی به پایان می‌بریم که حال که اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها با همراهی مردم نتایج مطلوبی در کاهش مصرف انرژی داشته، مسئولین امر تا چه حد نسبت به انجام وظایف خود در بخش ساخت و ساز حساسند و به عنوان مثال قوانین مبحث 19 تا چه حد در واحدهای مسکن مهر مورد توجه قرار می‌گیرد؟
فراوری:ریحانه حمیدی فر
بخش اقتصاد تبیان
منبع:همشهری
خانه انرژی
مدیریت و بهینه سازی مصرف انرژی
