خوب و بد دانشگاههای تكجنسیتی
دفتر آموزشهای آزاد وزارت علوم از توسعه مراكز آموزش عالی تكجنسیتی خبر داده . این درحالی است كه برخی دانشجویان از توسعه این دانشگاهها ابراز نگرانی میكنند و دیواركشیهای جنسیتی را در فضای دانشگاهی مناسب نمیدانند.
روند توسعه دانشگاههای تكجنسیتی در سالهای اخیر به بروز نگرانیهایی در برخی دانشجویان و كارشناسان آموزش عالی منجر شده است، چرا كه بهزعم آنان، این حركت میتواند به افت كیفیت علمی دانشگاهها، نبود ارتباط منطقی بین دانشجویان، شبیهمدرسه شدن فضای كلاسها و ضعف تربیت اجتماعی دانشجویان در فضای واقعی جامعه و كاهش همكاری گروهی دختران و پسران دانشجو بینجامد.
گفتوگو با برخی دانشجویان نشان میدهد كه بسیاری از آنان از دانشگاهها انتظار دارند كه فضای روحی و روانی لازم را برای داشتن یك ارتباط منطقی و سالم با جنس مخالف را فراهم كنند، یكی از دانشجویان مهندسی برق در میگوید: هر چند پیشرفت علمی یك محیط آموزشی ربطی به دخترانه یا پسرانه بودن آن ندارد، اما آنچه در ذهن ما به كلیشه تبدیل شده، این است كه فضای دانشگاه باید مختلط باشد، چون كلاسهای تكجنسیتی مخصوص مدارس است.
یكی دیگر از دانشجویان در مقطع كارشناسی ارشد نیز میگوید: اگر یكی از كاركردهای دانشگاه را ایجاد زمینه برای ورود فرد متخصص به دانشگاه بدانیم، در كنار مهارتآموزی، دانشگاهها باید از نظر روانی فرد را برای ورود به بازار كار آماده كنند، از آنجا كه در این بازار ، جداسازی جنسیتی بیمعنی است ؛ به نظر من در دانشگاه نیز این جدایی معنی ندارد.
اما فارغ از این پیشداوریها عدهای نیز تفكیك جنسیتی كلاسهای دانشگاهی و حتی تاسیس دانشگاههای تكجنسیتی را مفید میدانند و معتقدند، به خاطر دخترانه بودن دانشگاه خیلی راحتتر در فضای دانشگاه درس میخوانیم و این فضا در كلاسهای عملی بسیار راحتتر است.
دانشگاه تكجنسیتی، چرا؟
چندی پیش كامران دانشجو، وزیر علوم اعلام كرد: وقتی در جامعه تقاضا و نیاز برای دانشگاههای تكجنسیتی وجود داشته باشد، چه اشكالی دارد كه دانشگاههای بیشتری مانند دانشگاه الزهرا(س)، حضرت معصومه(س)، امام صادق(ع) و امام حسین(ع) كه عملكرد خوبی هم ارائهدادهاند، داشته باشیم.به هر حال وزیر علوم میزان استقبال از دانشگاههای تكجنسیتی را ملاك توسعه آنها دانسته كه گویا بنا بر اقرار دفتر آموزشهای این وزارتخانه تا به حال استقبال از این فضا بد نبوده است. چرا كه تاكنون تقاضای تاسیس دانشگاه دخترانه در بیش از 8 استان و درخواست راهاندازی دانشگاه پسرانه در 2 استان به این دفتر رسیده است و بیشتر در شهرهای مذهبی خواستار این جداسازی هستند.
وی با بیان این كه متاسفانه تا سخن از اسلامی شدن دانشگاهها میشود، عدهای به فضاسازی منفی میپردازند، افزوده است: این افراد مباحثی نظیر تاسیس دانشگاههای تكجنسیتی یا بحث تفكیك جنسیتی در دانشگاهها را مطرح میكنند، در حالی كه اسلامی كردن دانشگاهها صرفا به معنای ساخت مسجد و نمازخانه در دانشگاه، برگزاری دعای كمیل یا جداسازی جنسیتی در كلاسهای درس نخواهد بود، بلكه دانش و علوم باید اسلامی شود.
وزیر علوم طرح اینگونه مسائل را برای انحراف اهداف اصلی شعار «دانشگاه اسلامی»خوانده و تصریح میكند: این حق خانوادهها و ملت شریف ایران اسلامی است كه انتخاب كنند فرزندانشان در كدام دانشگاه و در چه فضایی تربیت شوند.
ترغیب دانشگاههای غیرانتفاعی به تكجنسیتی شدن
دانشجو همچنین در پاسخ به این سوال كه آیا پژوهشی درخصوص تاثیر تكجنسیتی بودن دانشگاهها بر ارتقای كیفیت آموزشی دانشجویان انجام شده است، میافزاید: این مساله اساسا مطرح نیست و تاثیر این كار بر روند مسائل آموزشی دانشجویان اهمیت چندانی ندارد، بلكه حضور دانشجویان در این دانشگاهها یا حتی جدا نشستن دانشجویان در كلاسهای درس، میتواند در مسائل فرهنگی، اعتقادی، شرعی و حلال و حرامها تاثیرگذار باشد.به گفته وزیر علوم، وزارت علوم به دنبال ترغیب دانشگاههای غیرانتفاعی به سمت راهاندازی دانشگاههای پسرانه یا دخترانه است، البته برای ایجاد دانشگاههای دولتی تكجنسیتی نیز مانعی وجود ندارد و فكر نمیكنیم افزایش دانشگاههای تكجنسیتی اشكالی به وجود آورد.وزیر علوم میگوید: وزارت علوم برنامهای برای تفكیك جنسیتی دانشگاههای موجود ندارد و نمیخواهیم این دانشگاهها را تكجنسیتی كنیم.
به هر حال وزیر علوم میزان استقبال از دانشگاههای تكجنسیتی را ملاك توسعه آنها دانسته كه گویا بنا بر اقرار دفتر آموزشهای این وزارتخانه تا به حال استقبال از این فضا بد نبوده است. چرا كه تاكنون تقاضای تاسیس دانشگاه دخترانه در بیش از 8 استان و درخواست راهاندازی دانشگاه پسرانه در 2 استان به این دفتر رسیده است و بیشتر در شهرهای مذهبی خواستار این جداسازی هستند. سال گذشته نیز دانشگاههای دخترانه ابرار و رفاه به طور رسمی آغاز به كار كرد.
دانشگاه تكجنسیتی و اصرار دولت؟
سعدالله نصیری، نماینده مجلس ، با تایید فضایی كه وزارت علوم برای ایجاد دانشگاههای تكجنسیتی ایجاد كرده است، میگوید: تفكیك جنسیتی در دانشگاهها نه در مجلس و نه در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح نشده است و طرحی نیز در این مورد از وزارت علوم ارائه نمیشود، اكثر بحثها درباره تفكیك جنسیتی در دانشگاهها تنها در حد حرف است.نصیری با اشاره به این كه بانوان در چند سال اخیر درصد بالایی از قشر دانشجو را تشكیل میدهند، میافزاید: اكنون انعكاس بینالمللی این مساله در فضاهای فرهنگی دنیا امتیاز خوبی برای كشور ما محسوب میشود، اجرای چنین كاری چه در داخل به لحاظ علمی و چه در خارج به لحاظ فضای فرهنگی به ما آسیب خواهد زد.
به گفته برنا بلداچی تجربه كشورهای پیشرفته اعم از كشورهای اسلامی و غیراسلامی نشان داده است مساله جنسیت بخصوص در فضای دانشگاهی، موضوع كاملا حل شده و كماهمیتی است. برنا بلداچی با بیان این كه در حال حاضر به اندازه كافی مساله مهمتر در حوزههای مختلف وجود دارد كه باید حل شود، تصریح میكند: طرح مساله دانشگاه تكجنسیتی از جانب وزیر علوم و تحقیقات و فناوری ایجاد مساله جدیدی برای كشور است كه با توجه به تجربههای تكرار شده از كارایی لازم برخوردار نیست.
به هرحال توسعه این دانشگاهها در شهرهای مذهبی جزو برنامههای وزارت علوم است، اما پیش از سرمایهگذاری كلان بر این طرح، ضرورت انجام پژوهشهای كیفی و پیامدسنجی توسعه این دانشگاهها كاملا احساس میشود.
بخش اجتماعی تبیان
منبع:تابناک