تبیان، دستیار زندگی
زلزله ژاپن پرقدرت‌ترین زلزله دنیا از زمانی که دستگاه‌های لرزه نگاری وجود دارند معرفی شده است. زلزله حدود ۹ریشتری ژاپن علاوه بر تغییرات روی پوسته زمین، باعث کاهش زمان ۲۴ ساعته شبانه‌روز به میزان ۱/۸ میکرو ثانیه در ۲۴ ساعت شده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تأثیر مواد رادیواکتیو بر سلامت انسان


زلزله ژاپن پرقدرت‌ترین زلزله دنیا از زمانی که دستگاه‌های لرزه نگاری وجود دارند معرفی شده است.

زلزله حدود 9 ریشتری ژاپن علاوه بر تغییرات روی پوسته زمین، باعث کاهش زمان 24ساعته شبانه‌روز به میزان 8/1 میکرو ثانیه در 24ساعت شده است.


به گزارش سایت پزشکان بدون مرز، جزیره ژاپن حدود 8فوت جابه‌جا شده است و همچنین محور زمین نیز بیش از 10سانتی‌متر جابه‌جا شده است. پس از آنکه زلزله ژاپن به سیستم‌های خنک‌کننده نیروگاه هسته‌ای آسیب زد مقام‌های ژاپنی در تمام واحدهای نیروگاه‌ها حالت فوق‌العاده اعلام کردند. این زلزله شدیدترین زلزله‌ای است که تا‌کنون در ژاپن ثبت شده و گفته می‌شود دولت ژاپن هزاران نیروی نظامی، صدها هواپیما و ده‌ها کشتی را روانه مناطق زلزله زده کرده است.

تأثیر مواد رادیواکتیو بر سلامت انسان

انفجار یک بمب موجب آزاد شدن مقادیر زیادی مواد رادیواکتیو می‌شود. این عناصر در حال تشعشع همیشگی هستند و از خود اشعه گاما، ذره بتا و نوترون‌ها را خارج می‌سازند که قادرند زیان‌های جبران‌ناپذیری را سبب شوند.

در ژاپن کسانی که در فاصله 500تا 1200متری مرکز انفجار بمب‌های آمریکایی در خانه‌های چوبی به‌سر می‌بردند و از سوختگی و زخم‌های شدید و مرگ در امان مانده بودند پس از 2هفته مبتلا به ریزش موی سر، تب، اسهال، خونریزی زیرجلدی و مخاط، خونریزی لثه‌ها و اعضای درونی و کم شدن تعداد گلبول‌های سفید خون شده و در ظرف یک هفته جان سپردند.

مواد رادیواکتیو به‌طور کلی سمی هستند. این مواد برای حیات ضرر دارند. یعنی به انحای مختلف در سطح بسیار بسیار بالا ایجاد مسمومیت می‌کنند و در نهایت وارد بدن انسان که می‌شوند، حتی اگر شخص مسموم زنده بماند، باعث تغییرات ژنتیک در فرد می‌شوند. یعنی اینکه مولکول‌ها را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند و باعث جهش یا تغییرات ژنتیک می‌شوند.

هم‌ترین مسئله‌ای که مواد رادیواکتیو ایجاد می‌کنند، تغییرات ژنتیک است. در اطراف رآکتورهای اتمی اگر دقت و احتیاط نشود، مثلا می‌بینیم که مارمولک‌هایی با 2 پا، با 3سر یا مارمولک‌های بی‌دست و پا و انواع قورباغه‌هایی که به‌اصطلاح دفورمه شده و تغییر شکل داده‌اند، پیدا می‌شود. این تغییرات یعنی تغییر در ژنتیک ،ممکن است باعث مسمومیت و مرگ فرد، گیاه و جانور ‌شود. وقتی که در چرنوبیل، در اتحاد شوروی سابق، در رآکتورهای اتمی اختلال ایجاد شد، ما دیدیم که در غرب انگلستان یعنی حدود 5 هزار کیلومتر آن‌طرف‌تر به طرف غرب، دولت انگلستان مجبور شد که گوسفندهای بی‌شماری را کشته و دفن کند، چون علف‌های آن منطقه به مواد رادیواکتیو آغشته شده بودند.

تأثیر مواد رادیواکتیو بر سلامت انسان

مواد رادیواکتیو با حیات روی زمین سازگاری ندارد. تشعشع رادیو اکتیو روی جنین تأثیر می‌گذارد، سلول‌های تناسلی را نابود می‌کند و سبب تغییرات در نسل‌های آینده و تولد نوزادان ناقص الخلقه می‌شود.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، در سال 1950از 250کودک 4 تا 5 ساله و مادران آنها که هنگام بارداری در معرض تشعشع بمب اتمی قرار گرفته بودند آزمایش به‌عمل آمد، 27 کودک دارای نواقص شدید جسمی (نقص قلب، بسته بودن سوراخ مقعد، انواع بیماری‌های ریوی و مری) و 6کودک سر بسیار بزرگ داشتند و درک عقلانی آنها کم بود. مادران این کودکان هنگام انفجار بمب در داخل مدار 1200 متری بودند. کودکانی که در معرض تشعشع قرارداشتند در رشد جسمی و عقلی آنها نیز اختلالات به‌وجود آمد و هر قدر سن کودک هنگام انفجار کمتر بود اختلال بیشتر در او ظاهر می‌شد.

اثرات جسمی اشعه رادیو اکتیو

اثرات بدنی باعث صدمه به سلول‌ها و تغییر آنها می‌شود. پرتو ی رادیو اکتیو روی تقسیم سلول نیز تأثیر می‌گذارد. تسریع یا کند‌سازی‌ تقسیم سلول بر بافت‌های ابتدایی و جنینی اثر می‌گذارد. صدمه به پوسته سلول، میتوکندری و هسته سلول باعث عملکرد غیرطبیعی سلول می‌شود که موجب رشد بیش از حد و مرگ سلول می‌شود.

در معرض اشعه‌های شدید رادیو اکتیو بودن به‌سرعت، بافت و سلول را تقسیم و تجزیه می‌کند.

برخی از این تأثیر‌ها روی بافت عبارتند از:

پوست بیماری‌های پوستی و سرطان پوست.

دیواره معده و روده جذب از دستگاه گوارش و ورود به مغز استخوان و در نهایت کم خونی(آنمی)

رشد جنینی  اثرات پیری زود رس را موجب می‌شود.

تأثیر مواد رادیواکتیو بر سلامت انسان

آزمایش بمب هیدروژنی در جزایر ژاپن

آزمایش بمب هیدروژنی در جزیره بی‌کی نی در تاریخ اول مارس 1954و تأثیر تشعشع مواد رادیو‌اکتیو حاصل از انفجار روی ماهیگیران ژاپنی که در فاصله 80 مایلی آن جزیره مشغول صید ماهی بودند، بهترین نمونه است.

عوارض تشعشع ممکن است چند ماه تا چندین سال پس از انفجار بمب ظاهر شود.

این عوارض عبارتند از:

کلوئید (Cheloide)، آب مروارید (Cataract)، لوسمی (Lusemie)، سرطان، اختلال در رشد جنین، نابودی سلول نسل و... .

که  این عوارض به 3 دوره تقسیم می‌شوند:

دوره اول از هنگامی که انفجار صورت می‌گیرد تا آخر هفته دوم. در این دوره نیروهای حاصل از انفجار به اشکال متفاوت در یک زمان روی بدن انسان تأثیر می‌گذارند (ضربه، سوختگی، تشعشع) که 90 درصد کشته‌ها در این مرحله صورت می‌گیرد.

دوره دوم از ابتدای هفته سوم تا آخر هفته هشتم. در این دوره بیماری تشعشعی با تمام علائم مخصوص خود ظاهر می‌شود و بیماری‌های مرسوم حاصل از تشعشع هسته‌ای از ماه سوم، چهارم و پنجم شروع می‌شود.

دوره سوم تشعشع رادیو اکتیو روی جنین تأثیر می‌گذارد، سلول‌های تناسلی را نابود می‌کند و سبب تغییرات در نسل‌های آینده و تولد نوزادان ناقص‌الخلقه می‌شود.

علت مرگ تمام کسانی که در روزهای اول پس از انفجار تلف شدند سوختگی و زخم‌های عمیق همراه با بیماری تشعشعی بوده است. گلبول‌های سفید خون آنها کم می‌شود، گلبول‌های قرمز و ترومبویست‌ها یا پلاکت‌های خون نیز روبه نقصان می‌گذارند و به همین علت، انعقاد خون و خونریزی‌های مختلف عارض می‌شود. ریزش موهای تن افراد در دوره دوم صورت می‌گیرد و در بیماران خونریزی معده و روده، خونریزی مغز، ریه و مثانه مشهود بوده است.

فرآوری: محسن مرادی

بخش دانش و زندگی تبیان


منابع:

rocketnews  خبرنامه گویا،فلیکر