جنس زن در تلویزیون /1
پارادوکس حضور مادران در فعالیت‌های اجتماعی
القائات و پیام‌های این سریال به گونه‌ای است که سیره زن موفق و مدبر در امور خانواده و سیمای زن تاثیرگذار در جامعه به عنوان امتناع جمع دو نقیض مطرح می‌شود.
اگر در گذشته نه چندان دور نقش زنان در داستان‌های تلویزیونی، بیشتر به شخصیت‌های فرعی و منفعل ختم می‌شد و در قالب مادر و همسری فداکار در محدوده خانه تجلی می‌یافت، امروزه به دلیل حضور رو به تزاید زنان در جامعه، سیمای زن ایرانی در آثار نمایشی به عنوان کاراکتری فعال و صاحب مشاغل و مناصب مختلف اجتماعی تصویر می‌شود.
در این میان کاراکترهای زن گاه در قامت انسان‌هایی نادر و دست نیافتنی ظاهر می‌شوند که بالطبع باورپذیر نبوده و همانندسازی و همذات‌پنداری مخاطب را به همراه ندارند و گاه تصویری از زن فعال در جامعه ترسیم می‌شود که با وجود احراز مناصب اجتماعی و موفقیت در فعالیت‌های اجتماعی از پایبندی به حقوق و تکالیفی که واضع شریعت برای او تعیین کرده بی‌بهره است. بنابراین این مسئله به مخاطب القاء می‌شود که زنانی که فعالیت اجتماعی دارند توفیق و توانایی اداره و سامان بخشیدن به امور خانواده را ندارند و یا نسبت به آن بی‌توجه‌اند.
نمونه تازه این دست آثار مجموعه تلویزیونی "گمشده" به کارگردانی راما قویدل است که دوشنبه شب هر هفته از شبکه یک سیما به روی آنتن می‌رود.
القائات و پیام‌های این سریال به گونه‌ای است که سیره زن موفق و مدبر در امور خانواده و سیمای زن تاثیرگذار در جامعه به عنوان امتناع جمع دو نقیض مطرح می‌شود.
مریم سلیمانی با بازی میترا حجار که قرار است با پوشش چادر به عنوان الگوی مناسب و اسلامی زن فعال در اجتماع مطرح شود، صاحب دو پسر بچه شلوغ و مهار نشدنی است که همه آشنایان را عاصی کرده‌اند.
مریم سلیمانی با بازی میترا حجار که قرار است با پوشش چادر به عنوان الگوی مناسب و اسلامی زن فعال در اجتماع مطرح شود، صاحب دو پسر بچه شلوغ و مهار نشدنی است که همه آشنایان را عاصی کرده‌اند. این شخصیت که علاقه وصف ناشدنی به حرفه‌اش دارد هر بار با هزار خواهش و تمنا و در مقابل نگاه سرشار از عدم تمایل آشنایان و گاهی با تطمیع و پول دادن به زن مادی‌گرا و منفعت طلب همسایه بچه‌ها را سربار دیگران می‌کند تا هم به علاقه خود جامعه عمل پوشانده و هم به عنوان امدادگر موثر سازمان هلال احمر انجام وظیفه کند (بدون اهمیت به وظایف‌اش به عنوان مادر و همسر).
اولویت و اهمیت گره‌گشایی پرونده‌های موجود در این سازمان ( که با وجود حضور دیگر کارمندان با تجربه، بدون درایت و پیگیری او بی‌نتیجه می‌ماند) برای این زن به اصطلاح فعال در جامعه به اندازه‌ای است که اهمیت تربیت و چگونگی شکل‌گیری شخصیت فرزندانش در سایه آن قرار می‌گیرد و حتی گاهی دقت به امور فرزندان از جمله اهمیت تغذیه سالم، پاکیزگی و...به عنوان ضد ارزش مطرح می‌شود. حتی در صحنه‌ای برای آنکه ساعاتی از مزاحمت فرزندانش در امان باشد آنها را با لباس‌های تنگ روانه میهمانی می‌کند تا این‌گونه مانع فعالیت بچه‌هایش در مهمانی شده و آبروداری کرده باشد!
در سال‌های اخیر تعداد قابل توجهی از سریال‌های تلویزیونی داخلی با محور قرار دادن کاراکترهای زن تولید و پخش شده‌اند اما اغلب آنها در بازتاب واقعی شخصیت زنان جامعه موفق عمل نکرده‌اند.
در عصری که رسانه‌های خارجی به راحتی جایگاه زن و ارزش‌های آن را زیر سوال برده‌اند؛ تلویزیون ما به عنوان یک رسانه اسلامی و ایرانی باید به شکلی جذاب و با تکیه بر معیارهای اخلاقی، عرفی و حتی ایده‌آل‌های حضور زن در جامعه ، سیمای حقیقی و الگوساز ترسیم کند.
مساله حضور زن در جامعه همواره مطرح بوده اما اصل مهم در این زمینه توجه به ریشه‌های دینی، جامعه‌شناختی و روانشناسی شخصیت زن است که لزوم مشورت برنامه‌سازان سیما را با صاحب‌نظران این حوزه‌ها تبیین می‌کند.
بر همین اساس در گفت‌وگو با کارشناسان به بررسی هماهنگی و تطبیق "سیمای زن در رسانه ملی" با واقعیت‌های موجود در جامعه پردا‌خته‌ایم که به مرور منتشر خواهد شد.
سینما و تلویزیون تبیان
شبکه ایران
