وقتی مردم به ستوه می آیند!

مدتی است مردم از  پیر و جوان گرفته تا مسیحی و مسلمان؛ از  فقیر و غنی به نشانه اعتراض به خیابان ها ریخته اند و چند روزی است که در میدان التحریر و میادین دیگر تجمع کرده اند تا اینکه صدایشان شنیده شود. اما فریاد آنان برای تغییر گویی بر گوش های کر حسنی مبارک کوبیده می شود.

در این دو هفته گذشته هر بار به سراغ اخبار و خبرگزاری های رسمی و غیر رسمی می رویم سخن از تونس، اردن و مصر است. تحولات این کشورها به حدی همه را مشغول به خود کرده که تا حدی از سایر کشورها غافل شدیم. همه مردم دنیا یا شاید بهتر است بگویم مردم ایران به طور ویژه منتظرند زودتر خبر پیروزی این جریان به راه افتاده در مصر به آنها برسد. همه به نوعی روز شماری می کنند. درست در همین روزها در سال 1357 مردم کشور ما این گونه تحولات را با رهبری بزرگ به نوعی دیگر تجربه کردند و در حال حاضر این اوضاع مصر برای آنها غریبه نیست.

تقریبا دو سوم  جمعیت مصر در زمان حکومت حسنی مبارک  متولد شده اند. بسیاری از آنها  تاکنون حتی چیزی جز قوانین حکومتی وی  در سر نمی پروراندند. اما مدتی است مردم از  پیر و جوان گرفته تا مسیحی و مسلمان؛ از  فقیر و غنی به نشانه اعتراض به خیابان ها ریخته اند و چند روزی است که در میدان التحریر و میادین دیگر تجمع کرده اند تا اینکه صدایشان شنیده شود. اما فریاد آنان برای تغییر گویی بر گوش های کر حسنی مبارک کوبیده می شود.

زمانی که اعتراضات غیر منتظره در جنوب قاهره به وقوع پیوست تلویزیون دولتی مصر به پخش برنامه مستندی درباره اهرام مصر پرداخت! از آشوب بوجود آمده در آخرین ساعات شب هیچ  سخنی به میان نیامد. به علاوه روز بعد اکثر روزنامه ها که در سلطه دولت دیکتاتور این کشور گرفتار هستند در عناوین خبرهای خود به مسائل کشورهای اطراف مانند لبنان پرداختند. اما روزنامه های غیر دولتی تصاویری از مجروح شدن مردم را به تصویر کشیدند و از شعارهایی نظیر «هشدار» استفاده کردند. این روند باز ادامه پیدا کرد، در حالیکه همه شبکه های ماهواره ای و تلویزیونی ناآرامی های مصر را به نمایش در آورده بودند تلویزیون این کشور به پخش صحنه هایی زیبا از رود نیل و کشتی های پهلو گرفته پرداخت.

شاید سکوت دولت مبارک در روزهای نخست اعتراضات رساتر از آنچه که به نظر می رسد باشد. در همان روزها «صفوت الشریف» دبیر کل حزب حاکم و طرفدار مبارک در مصاحبه مطبوعاتی اذعان داشت که نگران جوانان است. به اعتقاد وی آنها گمراه شده اند و دولت هیچ گونه مصالحه ای با صدها تن از مردم مجروح شده در اعتراضات نخواهد داشت. اما این دولت خود گمراه شده بود و یا به نوعی خود را به گمراهی زده بود و فکر می کرد می تواند این بحران را نادیده گرفت. آنها متصور بودند این جرقه ای که به باروت خشم مردم از این نظام دیکتاتوری زده شده یک شبه خفه خواهد شد. محاسبات چگونه از آب در آمد؟ حسنی مبارک این پادشاه در حال سرنگونی در ابتدا به سرکوب اعتراضات پرداخت. اما اعتراضات تا آنجا ادامه یافت که دولت امریکا بزرگترین متحد حسنی مبارک نیز پشت او را خالی کرد و در این شرایط تنهایش گذاشت. پس از آنکه خود را در جبهه متحدان امریکاییش نیز تنها دید خود را برای کناره گیری آماده کرده است اما هنوز نتوانسته از این منصب دل بکند.

در این میان افرادی به فکر صید ماهی از آب گل آلود افتادند. یکی از این افراد «محمدالبرادعی» بود که خود را نامزد رهبر موقت اعلام کرد. او می خواهد از این اوضاع به نحو احسنت برای خود بهره برداری کند و پس از پایان این اغتشاشات جایگاهی محکم برای خود درست کند.

معمولا وقتی در کشوری این اوضاع اتفاق می افتد بازار شایعه هر روز گرم تر و گرم تر می شود. شایعاتی به گوش می رسد وزارت اطلاعات این حکومت دیکتاتور بسیاری از افراد شرور و زندانی را به صورت گروه های کوچکی آزاد کرده که «اخوان الحق» یا «برادران حق» نام دارند، گروهی افراطی که به خیابان ها آمده و با چاقو زدن و اسید پاشی و یا آتش زدن ماشین های پارک شده در بسیاری از مناطق  فقیر نشین قاهره و اسکندریه، تظاهرات کنندگان را از قیام صلح طلبانه با خشونت افراطی گرایی اسلامی پشیمان کنند. (قضاوت و دلیل بر صحت یا عدم صحت این شایعات به مخاطبان عزیز واگذار می گردد.)

در تمام این مدت سرویس پیام کوتاه مردم کشور مصر توسط مخابرات قطع شده و انتظار می رود تلفن ها نیز تحت نظر باشند. به نظر می رسد سرویس اینترنت نیز در روزهای آتی از سرویس خارج شوند.

در این میان چه کسی می داند قرار است چه اتفاقی بیفتد؟ حسنی مبارک در آخرین تلاش های خود چه می کند؟ اگر این انقلاب پیروز شود ساختارهای این کشور در هم نوردیده می شوند و بنایی نو بر پا می شود؟چه نوع حکومتی بر سر این کشور عرب خواهد آمد؟ تنها مسئله ای که روشن است این است : مردم به ستوه آمده اند.

پی نوشت:

• سایت الجزیره

پریسا چیذری

بخش سیاست

*فیلمهای جدید درباره تحولات مصر را اینجا ببنید