تبیان، دستیار زندگی
انجام هر فعالیتی تابع آداب و مقرراتی است. سرمایه ‌گذاری در بورس نیز تابع مقررات و آداب خاص خود است....
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

خرید و فروش و معاوضه سهام

بورس


در قسمت های پیشین درباره تاریخچه بورس و همینطور چرایی سرمایه گذاری در بورس صحبت شد. در این مطلب راجع به خرید و فروش سهام و معاوضه آن مختصری بیان می شود.

انجام هر فعالیتی تابع آداب و مقرراتی است. سرمایه ‌گذاری در بورس نیز تابع مقررات و آداب خاص خود است. اولین کاری که برای سرمایه ‌گذاری در بورس باید انجام داد گرفتن "کد معاملاتی" است. این کد به منظور راحت‌ تر شدن و سرعت یافتن بیشتر کار به افراد داده می ‌شود


همان طور که بانک به مشتری خود شماره حسابی می ‌دهد که مشتری با آن شماره شناخته می ‌شود. بنابراین، سیستم معاملاتی بورس افراد را به وسیله ‌ی کد معاملاتی آنها شناسایی می ‌کند. برای گرفتن کد معاملاتی، فرد می‌ تواند با مراجعه به یکی از کارگزاری‌ ها و ارایه ‌ی فتوکپی شناسنامه یا کارت ملی خود کد مربوط به خود را دریافت دارد. کد معاملاتی شامل سه حرف اول نام ‌خانوادگی به همراه یک عدد ثابت می‌ باشد. به عنوان مثال، کد معاملاتی کسی که نام ‌خانوادگی او فخرآبادی است می ‌تواند "فخر 00101" باشد.

خرید سهام

خریدار سهام برای خرید باید به یکی از کارگزاری‌ های بورس مراجعه و از کارگزار تقاضای فرم درخواست خرید کند. کارگزار فرمی را در اختیار او قرار می‌ دهد و او علاوه بر تکمیل فرم باید مبلغی را که می ‌خواهد سرمایه ‌گذاری کند به حساب کارگزار واریز و فیش آن را به همراه فرم تکمیل شده تحویل کارگزار نماید و رسید بگیرد. طی زمان معینی، پس از آماده شدن اوراق سهام، مشتری با تحویل رسید قبلی به کارگزار اوراق سهام خود را دریافت می ‌دارد. علاوه بر خرید حضوری، اشخاص می‌ توانند از طریق اینترنت نیز اقدام به خرید کنند و پس از انجام هر عملیات پرینت آن را به عنوان رسید دریافت نمایند. در فرم درخواست خرید، مواردی از قبیل مشخصات خریدار، تعداد سهام مورد تقاضا، مبلغ سرمایه‌ گذاری و ....... گنجانده شده است. از جمله مواردی که خریدار در فرم درخواست خرید باید مشخص کند قیمت و نوع سهم مورد نظر خود می ‌باشد. برای این کار، خریدار چند راه در پیش ‌رو دارد:

راه اول این که خریدار، چون اطلاع چندانی از سهام و اوراق موجود در بورس ندارد، مبلغی را که می‌ خواهد در بورس سرمایه ‌گذاری کند در اختیار کارگزار می ‌گذارد و از او می‌ خواهد که به انتخاب خودش بهترین سهام را برای او خریداری کند، ضمن آن که می‌ تواند اولویت‌ های مورد نظر خود را به کارگزار اطلاع دهد.

راه دوم این است که خریدار، اگر خرید سهام خاصی را در نظر دارد آن را به کارگزار می ‌گوید، مثلاً می ‌گوید "اگر سهام فلان کارخانه عرضه شد برای من خریداری کنید." در این حالت، چون قیمت سهم وسط خریدار اعلام نشده است کارگزار اختیار دارد که به هر قیمتی که سهم مورد نظر مشتری عرضه شد آن را خریداری نماید.

بورس

لازم به ذکر است که کارگزاران غالباً مسئولیت‌ پذیری و تعهد اخلاقی لازم را دارند و سعی می ‌کنند به بهترین قیمت ممکن سهام مورد نظر مشتری را برای او خریداری نمایند. در هر صورت کارگزار اطلاعات مشورتی خود را در اختیار خریدار قرار می ‌دهد و در تصمیم ‌گیری و انتخاب به او کمک می‌ کند.

و بالاخره راه سوم خرید سهام این است که خریدار از کارگزار تقاضای خرید سهم معینی را با قیمت معین می ‌کند و کارگزار نیز مطابق درخواست مشتری اقدام به خرید می‌ نماید.

فروش سهام

برای فروش سهام نیز، همچون خرید، فروشنده باید به کارگزار مراجعه و فرم درخواست فروش را تکمیل کند. برای این کار فروشنده دو راه در پیش رو دارد:

راه اول این که به کارگزار اختیار می‌ دهد تا سهامش را به قیمت بازار بفروشد؛ در این حالت کارگزار موظف است تا سهام مشتری را به بالاترین قیمت پیشنهادی روز بفروشد.

راه دوم این که فروشنده در فرم فروش قید می‌ کند چنانچه قیمت سهام او در بورس تا حد معینی افزایش یافت اقدام به فروش کند. به عنوان مثال به کارگزار می ‌گوید که هر سهم او را زیر قیمت 200 تومان نفروشد. در این صورت کارگزار منتظر می ‌ماند تا قیمت سهم به حد مورد نظر برسد و سپس اقدام به فروش می‌ کند. بدیهی است که در این صورت نیز کارگزار مشاوره‌ ی لازم را به فروشنده می ‌دهد. به عنوان مثال اگر قیمت پیشنهادی فروشنده پایین ‌تر از قیمت روز بازار باشد ولی خودش نداند، کارگزار او را راهنمایی می ‌کند و به وی یادآور می ‌شود که می ‌توان سهم را به قیمت بالاتر نیز فروخت، بر عکس هم، و اگر قیمت پیشنهادی مشتری بالا باشد به او یادآور می‌ شود که در این قیمت امکان فروش سهم وجود ندارد.

معاوضه‌ ی سهام

علاوه بر خرید و فروش سهام راه دیگری برای معامله ‌ی سهام وجود دارد و آن معاوضه‌ ی سهام است. معاوضه‌ ی سهام به این صورت است که صاحب سهام، نحوه ‌ی فروش سهام خود و نیز نحوه ‌ی خرید سهام مورد نظر را به اطلاع کارگزار می ‌رساند، و کارگزار نیز مطابق این درخواست اقدام به معاوضه می ‌کند. شایان ذکر است که کارگزاران بورس، در قبال خدمتی که برای مشتریان انجام می ‌دهند، درصدی از مبلغ هر معامله را به عنوان اجرت یا حق کارگزاری خود برداشت می ‌کنند. این مبلغ مطابق قانون مشخص شده است و در همه‌ ی کارگزاری‌ ها یکسان و ثابت است.

حتما بخوانید:

بورس در بیست دقیقه

چرا بورس.....؟


سازمان اطلاع رسانی بورس

بخش اقتصاد