تبیان، دستیار زندگی
عبیدالله مردم را در مسجد كوفه جمع كرد، بر منبر رفت و پس از حمد و ثناى الهى گفت : اى مردم ! خاندان ‏ابوسفیان را آزموده اید و آنان را چنان یافته اید كه دوست دارید. این امیر المؤ منین یزید است كه مى ‏شناسیدش ؛ خوش رفتار و نیكوكردار و پاك طینت و مردم دوست و ن
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

عباس "سقا" لقب گرفت

حضرت ابوالفضل

آمدن شمر به كربلا و قطع كردن آب

عبیدالله مردم را در مسجد كوفه جمع كرد، بر منبر رفت و پس از حمد و ثناى الهى گفت : اى مردم ! خاندان ‏ابوسفیان را آزموده اید و آنان را چنان یافته اید كه دوست دارید. این امیر المؤ منین یزید است كه مى ‏شناسیدش ؛ خوش رفتار و نیكوكردار و پاك طینت و مردم دوست و نگهبان مرزها و پردازنده حقوق به اهلش . در ‏دوران او راهها امن و فتنه ها خاموش شده است . مثل دوران معاویه ، پسرش یزید نیز بندگان را اكرام مى كند و ‏با اموال بى نیازشان مى سازد و بر كرامت و روزى شما صد در صد مى افزاید. به من دستور داده تا به شما ‏بیشتر عطا دهم و فرمانتان دهم كه به جنگ دشمنش ‍حسین به على بیرون شوید. بشنوید و فرمان برید.

از منبر فرود آمد و به ریاست طلبان بخششهایى بیشتر كرد و ندا داد همه آماده رفتن و پیوستن به عمر سعد و ‏یارى او در كشتن حسین باشند. اولین كسى كه عزیمت كرد، شمر بن ذل الجوشن با چهار هزار نفر بود. ‏نیروهاى عمر سعد به نه هزار نفر رسید. در پى او یزید بن ركاب با دو هزار نفر و حصین بن نمیر با چهار هزار نفر ‏و فلان مازنى با سه هزار نفر و نصر بن فلان با دو هزار نفر عزیمت كردند. در پى شبث بن ربعى فرستاد. او خود ‏را به مریضى زد و پیغام داد كه اى امیر من بیمارم ، اگر مى شود مرا معاف دار. ابن زیاد پیغام فرستاد كه پیك من ‏خبر داده كه خود را به بیمارى مى زنى . مى ترسم از آنان باشى كه (وقتى با مومنان برخورد مى كنند، مى ‏گویند ما با شماییم ...1. بنگر! اگر در فرمان مایى ، شتابان نزد ما بیا. شبث بن ربعى آخر شب نزد او رفت تا ‏چهره اش دیده نشود و نشان بیمارى مشاهده نگردد. چون وارد شد، ابن زیاد خوشامد گفت و نزدیك خود نشاند ‏و گفت : دوست دارم فردا با هزار سوار از یارانت به عمر سعد بپیوندى . گفت : باشد. هزار سوار عزیمت كرد. در ‏پى او حجار بن ابجر با هزار سوار رفت . سپاه عمر سعد به 13 هزار رسید. آنگاه ابن زیاد به او نوشت : اما بعد، ‏براى تو هیچ كم و كاستى از نظر سپاه سواره و پیاده نگذاشتم . هر صبح و شام هم خبرها را با هر كه مى آید و ‏مى رود به من برسان . ابن زیاد عمر سعد را به كشتن حسین علیه السلام و شتاب در آن تشویق مى كرد. ‏عمر سعد هم نمى خواست كه كشته شدن حسین به دست او باشد.

یارى خواهى حبیب بن مظاهر از بنى اسد

تا شش روز از محرم گذشته ، لشكرها نزد عمر سعد گرد آمدند. حبیب بن مظاهر چون چنین دید، نزد امام ‏حسین آمد و گفت : اى پسر پیامبر! در این نزدیكى ما طایفه اى از بنى اسدند، آیا اجازه مى دهد امشب نزد ‏آنان بروم و ایشان را به یارى تو فراخوانم ؟ باشد كه خداوند به وسیله آنان بخشى از ناملایمات را از تو دور سازد. ‏امام فرمود: اجازه دادم . حبیب شبانه و ناشناس از لشكرگاه امام نزد آنان رفت . به آنان درود گفت : آنان او را ‏شناخته درودش گفتند و پرسیدند كه چه كار دارد؟ گفت : بهترین چیزى را كه كسى مى تواند براى طایفه خود ‏ببرد برایتان آورده ام . آمده ام تا شما را به یارى پسر دختر پیامبرتان دعوت كنم كه در جمع گروهى از مومنانى ‏است كه یك نفرشان بهتر از هزار نفر است ، او را وا نخواهند گذاشت و تا چشمى از آنان پلك مى زند، تسلیم ‏دشمنش نخواهند ساخت . عمر سعد هم با 22 هزار سپاه او را محاصره كرده است ، شما هم قوم و قبیله ‏منید. این خیر خواهى را نزد شما آورده ام . امروز از من اطاعت كنید تا به شرافت دنیا و پاداش ‍شایسته آخرت ‏برسید. به خدا سوگند هیچ كدام از شما در ركاب او براى خدا كشته نمى شود مگر اینكه در بالاترین درجات ‏بهشتى همراه محمد صلى الله علیه و آله و سلم خواهد بود. مردى از بنى اسد به نام عبدالله بن بشیر (یا ‏بشیر بن عبدالله ) برخاست و گفت : من نخستین پذیراى این دعوتم و در حمایت امام و پایدارى در رزم رجزى ‏خواند.

مردان طایفه گرد حبیب جمع شدند و دعوتش را پاسخ مثبت دادند. 90 نفر گرد آمدند و همراه حبیب براى ‏پیوستن به حسین علیه السلام بیرون آمدند. مردى از طایفه به نام فلان بن عمرو، شبانه نزد عمر سعد آمد و ‏خبر داد. وى ازرق بن حارث را با 400 سوار، همراه آنكه خبر آورده بود، به سوى بنى اسد فرستاد. آن گروه كه ‏همراه حبیب مى آمدند، با این سواران در كنار فرات به هم رسیدند، تا اردوگاه امام حسین علیه السلام فاصله ‏اندكى بود. بین آن دو گروه درگیرى پیش آمد. حبیب بر سر ازرق بن حارث فریاد زد: تو با ما چه كار دارى ؟ ما را ‏رها كن و با دیگرى دربیفت . ازرق نپذیرفت . مردان بنى اسد چون دیدند توان مقابله با سپاه عمر سعد را ندارند، ‏پراكنده شده به قبیله خود برگشتند، از بیم آنكه ابن سعد آنان را تحت فشار قرار دهد و شبیخون بزند، شبانه ‏كوچ كردند. حبیب نزد امام آمد و خبر داد. امام فرمود: لاحول ولا قوه الا بالله العلى العظیم. 2

تشنگى بر امام حسین علیه السلام و همراهانش صدمه زد. امام حسین علیه السلام بیلچه اى برداشت و ‏پشت خیمه بانوان آمد. نوزده قدم به طرف قبله گاه برداشت . آنجا زمین را كند و چشمه اى شیرین جوشید. ‏امام حسین و همه همراهانش آب نوشیدند و ظرفها و مشكها را پر كردند. آنگاه چشمه خشكید و اثرى از آن ‏دیده نشد

دست یافتن به چشمه آب

حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام

آن سپاه برگشتند تا در كنار فرات فرود آمدند و بین امام و یارانش با آب فاصله انداختند.

تشنگى بر امام حسین علیه السلام و همراهانش صدمه زد. امام حسین علیه السلام بیلچه اى برداشت و ‏پشت خیمه بانوان آمد. نوزده قدم به طرف قبله گاه برداشت . آنجا زمین را كند و چشمه اى شیرین جوشید. ‏امام حسین و همه همراهانش آب نوشیدند و ظرفها و مشكها را پر كردند. آنگاه چشمه خشكید و اثرى از آن ‏دیده نشد.

این خبر به ابن زیاد رسید، به عمر سعد نامه نوشت كه شنیده ام حسین چاهها مى كند و به آب مى رسد و ‏خود و یارانش آب مى نوشند. همین كه نامه ام رسید، تا مى توانى از حفر چاه حسین و اصحابش جلوگیرى كن ‏و بر آنان تنگ بگیر و نگذار حتى قطره اى آب بنوشند و با آنان چنان كن كه با عثمان كردند.

ابن سعد بشدت سخت گرفت و عمرو بن حجاج زبیدى را با سپاهى انبوه مامور حفاظت از قسمت از شریعه ‏فرات كرد كه مقابل اردوگاه حسین علیه السلام بود. آن سپاه وارد شریعه آب شدند. 3

طبرى گوید:  عمر سعد، عمرو بن حجاج را با 500 سوار فرستاد. آنان كنار فرات فرود آمدند و نگذاشتند حسین علیه السلام و ‏اصحابش قطره اى آب بردارند. این سه روز قبل از شهادت حسین علیه السلام بود. عبدالله بن ابى حصین به ‏امام مى گفت : اى حسین ! این آب را نمى بینى كه مثل دل آسمان است . به خدا قطره اى از آن نخواهى ‏نوشید تا از تشنگى بمیرى . امام حسین علیه السلام فرمود: خدایا! او را تشنه بكش و هرگز او را نیامرز.

حمید بن مسلم گوید: به خدا او را در بیماریش عیادت كردم . به خداى یكتا قسم آن قدر آب مى خورد تا ‏شكمش بر مى آمد و قى مى كرد؛ باز هم آب مى نوشید؛ دوباره شكمش باد مى كرد اما سیراب نمى شد. ‏چنین بود تا آنكه مرد. 4

جنگ بر سر آب

چون تشنگى بر حسین علیه السلام و اصحابش شدت یافت ، شبانه برادرش عباس را با سى سوار و بیست ‏پیاده و بیست مشك فرستاد تا آنكه نزدیك آب رسیدند. عمرو بن حجاج گفت : كیستى ؟ نافع بن هلال گفت : ‏من پسر عموى تو هستم ، از یاران حسین علیه السلام . آمده ام از این آبى بنوشم كه شما مانع شده اید. ‏گفت : بنوش ! گوارا! نافع گفت : واى بر تو! چگونه آب بنوشم در حالى كه حسین و همراهانش از تشنگى مى ‏میرند؟ گفت : راست مى گویى ، ولى ما ماموریم و چاره اى جز اطاعت فرمان نداریم . نافع همراهانش را صدا ‏زد، وارد فرات شدند. عمرو هم سربازانش را صدا كرد تا نگذارند. بین آن دو گروه بر سر آب پیكار سختى در گرفت ‏‏. عده اى مى جنگیدند و گروه دیگر مشكها را پر مى كردند. مشكها پر شد و تعدادى از سربازان عمرو بن حجاج ‏كشته شدند، اما از یاران امام كسى كشته نشد. این گروه با آب به اردوگاه خود برگشتند. حسین علیه السلام ‏و همراهانش آب نوشیدند. عباس را آن روز لقب (سقا )دادند.5

تهیه و تنظیم: گروه دین و اندیشه تبیان


پی نوشت ها:

‏1. سوره بقره ، آیه 14.

‏2. همان ، ص 242.

‏3. همان .

‏4. تاریخ طبرى ، ج 3، ص 311.

‏5. مقتل الحسین خوارزمى ، ج 1، ص 244.

منبع:مقتل امام حسین (علیه السلام‎(‎،گردآورنده : گروه حدیث پژوهشكده‎ ‎باقرالعلوم‎ ‎،ترجمه : جواد محدثى

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.