نفرین تیم لیدز یونایتد

شاید خیلی‌ها علاقه‌ای به فوتبال و ماجراهای آن نداشته باشند اما رمان «یونایتد نفرین‌شده» با استفاده از موضوع فوتبال یک فضای ادبی ساخته که ربطی به رمان‌های زندگی نامه‌ای ورزشی ندارند.

به گزارش خبرآنلاین، کتاب «یونایتد نفرین شده» نوشته دیوید پیس در سال 2006 یکی از نامتعارف‌ترین کتاب‌هایی است که در بستر فوتبال نوشته شده و جنبه ادبی آن هم در بریتانیا برایش توفیق بزرگی به ارمغان آورده است. پیس، از زبان شخصیت اول کتاب یعنی برایان کلاف، مربی جنجالی انگلیسی که در سراسر کتاب با خود حرف می‌زند به توصیف ورود او به باشگاه لیدز یونایتد می پردازد.

کتاب «یونایتد نفرین‌شده» که با ترجمه حمیدرضا صدر از سوی نشر چشمه منتشر شده است، پس از چاپ بلافاصله در سیاهه کتاب‌های پرفروش بریتانیا جای گرفت و فرم روایی دیوید پیس با استقبال فراوان منتقدان ادبی انگلیس رو‌به‌رو شد. پیس، متولد ۱۹۶۷، پیش از آن پنج رمان دیگر نوشته بود که رمان "GB84"، قصه‌ای در بستر اعتصابات دهه هشتاد میلادی معدنچیان انگلیس، جایزه معتبر «جیمز تایت بلک مموریال پرایز» را به ‌دست آورده بود، همان جایزه‌ای که در صف برندگانش نام دی اچ ال لاورنس، جان لوکاره و جان بوکان هم خودنمایی می‌کرد. ولی «یونایتد نفرین‌شده» با ترکیب واقعیت و تخیل او را بدل به نویسنده نام‌آشنای بریتانیا کرد.

«یونایتد نفرین‌شده» رمانی درباره‌ حضور 44روزه‌ پرتنش و نافرجام برایان کلاف، مربی نام‌آشنا و جنجالی انگلیسی در باشگاه لیدز یونایتد است اما هر چند قصه با اشاره به رخدادها و شخصیت‌های واقعی فوتبال انگلیس دهه‌ شصت و هفتاد میلادی جلو می‌رود ولی استادیوم‌های فوتبال برای پیس زندان‌های تنگی هستند و طرفداران نشسته بر سکوها نقش جلادان را ایفا می‌کنند. او تصویر سیاه و تلخی از فوتبال ارائه می‌دهد و کلاف را مردی سرگردان در مرز نبوغ و جنون توصیف می‌کند.

برایان کلاف، برای نویسنده، مرد بلندپروازی است که همیشه و همه‌‌جا به منافع و آرزوهایش می‌اندیشد. پیس رخدادهای واقعی را با حوادث و گفت‌و‌گوهایی زاییده‌ خیال خود ترکیب کرده است.

مترجم کتاب درباره آن اینگونه می گوید: برایان کلاف، راوی رخدادها،‌ در سراسر اثر با خودش حرف می‌زند. خودش را گاهی من خطاب می‌کند و گاهی تو و زمان توصیف وقایع گاهی گذشته است و گاهی حال. کلاف پس از رهبری داربی‌کانتی در وصف مربیان برجسته‌ بریتانیایی جای گرفت. اما ورودش به لیدز جدل‌آفرین و غیرمنتظره بود. او پا به جایی گذاشت که از ته دل از همه‌چیز آن نفرت داشت: از منطقه‌ یورکشایر، از شهر لیدز، از باشگاه لیدز یونایتد، از مردمانش، از مربی سابقش دن روی. کینه‌ کلاف به دن روی در تاروپود «یونایتد نفرین‌شده» تنیده شده و حسادت وصف‌ناشدنی او نسبت به دن روی بی‌بهانه شعله‌ور می‌شود.

در بخشی از این کتاب می خوانیم: «از بزرگراه خارج می‌شوی، بسوی ساوت وست اربان موتور ویز. از چند مسیر می‌گذری، از چند پیچ. بسوی تقاطع لوفیلدز رود. به طرف استادیوم الند رود. دست راست، بسوی ورودی‌های استادیوم. به طرف زمین. پارکینگ بخش وست استند. پسرها روی صندلی عقب بالا و پایین می‌پرند. جایی برای پارک اتومبیل نمی‌یابی. جایی برای توقف اتومبیلت در نظر نگرفته‌اند.

خبرنگارها. دوربین‌ها و برق فلاش‌ها. طرفداران. دفترچه امضابگیرها و قلم‌هایشان. در را باز می‌کنم. سر آستینم را صاف می‌کنم. باران بر موهایمان. بارانی‌ام را از صندلی عقب برمی‌دارم. آن را می‌پوشم. پسر بزرگ و کوچکم پشتم پنهان شده‌اند. باران بر صورت ما. تپه‌ها پشت سر ما. خانه‌ها و آپارتمان‌ها. زمین بازی برابرمان است. سکوها و نورافکن‌ها. آن سوی پارکینگ. آب جمع شده درون فرورفتگی‌های زمین. مرد گردن کلفتی راه خود را از دل خبرنگارها باز می‌کند. دوربین‌ها و برق فلاش‌ها. طرفداران...»

تام هوپر سال ۲۰۰۹ فیلمی با همین عنوان بر مبنای کتاب پیس با بازی مایکل شین به نقش برایان کلاف ساخت که نتوانست به روح پرتب‌و‌تاب نیش‌دار کتاب رسوخ کند.

گروه کتاب تبیان - محمد بیگدلی