دستور زبان فارسی(مشتقات فعل)
مشتقات فعل همه ساخت هایی است که از بن ماضی و بن مضارع ساخته می شوند. مشتقات فعل بر دو دسته است:
الف) ساخت های فعلی
ب) ساخت های اسمی و صفتی (وصفی)
ساخت های فعلی
ساخت های فعلی که با بن ماضی ساخته می شوند:
ماضی مطلق (ساده) ماضی استمراری ماضی بعید ماضی ابعد ماضی نقلی | ماضی نقلی مستمر ماضی ملموس (ناتمام) ماضی ملموس نقلی ماضی التزامی مستقبل |
ساخت های فعلی که با بن مضارع ساخته می شوند.
مضارع ساده مضارع اخباری مضارع التزامی مضارع ملموس (ناتمام) امر |
ساخت های اسمی و صفتی
ساخت های اسمی و صفتی که با بن ماضی ساخته می شوند. | مثال |
بن ماضی + ار | خرید + ار |
بن ماضی + های بیان حرکت | خورد + ه |
بن ماضی + گار | آفرید + گار |
بن ماضی + گر | ریخت + گر |
بن ماضی + کار | کشت + کار |
بن ماضی + -َن | خوردن |
پیشوند + بن ماضی | بر + آورد |
..... | ....... |
ساخت های اسمی و صفتی که با بن مضارع ساخته می شوند. | مثال |
بن مضارع + -َنده | رو + نده |
بن مضارع + ا | دان + ا |
بن مضارع + گار | آموز + گار |
بن مضارع + گر | توان + گر |
بن مضارع+ -ِش | توان + گر |
بن مضارع + مان | ساز + مان |
بن ماضی + و + بن مضارع | سوخت + و + سوز |
..... | ..... |
منبع: دستور زبان فارسی تالیف گیوی و انوری
گروه مدرسه اینترنتی سایت تبیان - تنظیم: سمیرا بادامستانی