نیو؛ ربات احساساتی
"نیو" ربات انسان نمایی است که اگر دلش را بشکنید شانه هایش را آویزان کرده و قوز می کند و اگر شادش کنید بازوهایش را از هم باز کرده و شما را در آغوش می کشد.
این ربات با هدف تقلید توانایی های احساسی کودکی یک ساله طراحی و ساخته شده است و می تواند با انسانهایی که با او به مهربانی رفتار می کنند به خوبی ارتباط برقرار کند.
مغز "نیو" به گونه ای مداربندی شده تا به شبکه عصبی مغز انسان شباهت داشته باشد و به این شکل نیو همیشه به یاد خواهد داشت که با چه افرادی تعامل داشته و چهره آنها را به خاطر خواهد سپرد.
با کمک این قدرت درک و قوانین ابتدایی درباره درک خوب بودن و بد بودن رویدادها، نیو می تواند شادی و ناراحتی را درک کند. حرکات بدن وی در برابر هر یک از احساسات برنامه ریزی شده هستند اما این ربات خود تصمیم می گیرد چه احساسی را باید نشان دهد.
برای ساخت "نیو" 25 متخصص از شش کشور دنیا به مدت سه سال کار کرده‌اند؛ ربات احساساتی با کمک دوربین و حسگرهایی که دارد، طوری برنامه ریزی شده که تمام حالات صورت، لرزش و تن صدا، حالت چشم و... را بررسی کرده و تشخیص می دهد که فرد چه حسی دارد. آیا ترسیده است؟ آیا می خندد، یا متعجب است؟
وقتی "نیو" عصبانی می‌شود، دست‌ها را به کمر می‌زند و طلبکارانه به پایین چشم می‌دوزد، هنگام ترس خود را عقب می‌کشد و دست‌ها را به هوا بلند می‌کند، وقتی خوشحال و سرحال است آغوشش را باز می‌کند تا کسی بغلش کند، هنگام هیجان دست‌هایش را در هوا تکان می‌دهد و زمانی که احساس غرور به او دست می‌دهد، چپ چپ نگاه می‌کند و دست‌هایش را به کمر می‌زند، وقتی نیو دلش گرفته و غمگین است سرش را پایین می‌گیرد، پاهایش را جفت می‌کند و دست‌هایش را جلوی صورت می‌گیرد و تا کسی نوازشش نکند، همان‌طور کز می‌کند.
اینها عواطف و احساسات طبیعی انسانی است، با این تفاوت که رباتی به نام نیو از پس آنها بر می‌آید.
نیو اولین ربات جهان است که قادر به نمایش احساسات است. او با توجه به اینکه مردم چگونه با او برخورد می‌کنند، واکنش‌های عاطفی گوناگونی از خود بروز می‌دهد.
نیو هرچه بیشتر با یک نفر تعامل داشته باشد، بیشتر به حالات و احساسات او پی می‌برد و ارتباط عاطفی او با فرد مورد نظر مستحکم‌تر می‌شود.
به این ترتیب این ربات درست مثل یک کودک از روی تجربه می آموزد چه طور به آنچه که از فردی می بیند واکنش نشان دهد. مثلا ً اگر تشخیص داد که فردی ترسیده یا از روی درد گریه می کند، سکوت می کند و رفتار پر خطری نشان نمی دهد. یا اگر دید که فردی از شادی گریه می کند، به جای گریه کردن می تواند رفتار شاد از خود بروز دهد. گفتن کلمات مهرآمیز و کمک کردن به فرد در صورت نیاز از کارهای دیگری است که این ربات انجام می دهد.
لولا کانامرو، یکی از متخصصان کامپیوتر دانشگاه هرتفوردشایر در انگلیس که رهبری پروژه ساخت این ربات احساساتی را برعهده داشته، می‌گوید: ما داریم اشکال ابتدایی زندگی را شبیه‌سازی می‌کنیم. ما روی واکنش‌ها و حرکات بی‌کلام کار می‌کنیم و احساسات نیو را به جای عبارات شفاهی یا ژست صورت، از طریق حرکات دست و پا بیان می‌کنیم.
دانشمندان بر این باورند که ربات‌ها در آینده به احتمال فراوان به قدری رشد خواهند کرد که به همدم انسان‌ها تبدیل خواهند شد یا خواهند توانست اموری مثل خرید اینترنتی را انجام دهند.
به گفته کانامرو، ربات‌ها همچنین قادر خواهند بود کمک دست افراد سالخورده باشند. در این نوع کاربری خاص، بیان احساسات طبیعی و باورپذیر در تعامل با سالخوردگان از اهمیت بالایی برخوردار است.
در حالی که دانشمندان ژاپنی در مهندسی رباتیک پیشگام هستند، بسیاری از مهندسان اروپایی مطالعات خود را روی نحوه تعامل ربات با انسان متمرکز کرده‌اند.
کرستین داوتنهان، پروفسور هوش مصنوعی دانشگاه هرتفوردشایر رباتی به نام "کاسپر" طراحی کرده که در قد و قواره یک کودک دو ساله است و احساسات مختلفی را در چهره خود به نمایش می‌گذارد. کاسپر همچنین می‌تواند با انسان‌ها قایم باشک بازی کند.
داوتنهان مرکزی را در شهر هتفیلد در بخش هرتفوردشایر تاسیس کرده است که در آن، یک ربات دستیار با داوطلبان تعامل برقرار می‌کند. هدف داوتنهان از ایجاد این مرکز، مطالعه روابط بلند مدت بین انسان‌ها و ماشین‌هاست.
نیو می‌تواند به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود تا شخصیت‌های مختلفی از خود بروز دهد. او ممکن است به ربات مستقلی تبدیل شود که برای گشت و گذار در اتاق‌ها به کمک کسی نیاز ندارد و از سوی دیگر اگر چیزی در اتاق بیابد که احساس کند برای او خطرناک یا ناشناخته است، وابستگی و اضطراب زیادی از خود نشان خواهد داد.
کانامرو بخش عمده اطلاعات خود برای طراحی نیو را از روی الگوهای رفتاری میمون‌ها استخراج کرده است. او می‌گوید: بسیاری از شامپانزه‌ها در مراکز تحقیقاتی و سربسته نگهداری می‌شوند و اصلا حال و روز خوشی ندارند. از این رو واکنش‌های غیر طبیعی از خود بروز می‌دهند. آنها شیفته بازی کردن با ربات‌ها هستند. یک بار رباتی را در فضایی سربسته قرار دادیم و تعدادی از میمون‌ها، میمون‌های دیگر را هم خبر کردند تا دوست جدیدشان را ببینند.
آنها پس از مدت کوتاهی حسابی به جنب و جوش افتادند و هیجان زیادی از خود نشان دادند.
برنامه‌ریزی نیو بخشی از یک پروژه به نام Feelix Growing است که کمیسیون اروپا آن را حمایت مالی می‌کند. در این پروژه هشت دانشگاه و شرکت توسعه‌دهنده علوم رباتیک در کشورهای انگلیس، فرانسه، سوییس، یونان و هلند با یکدیگر به همکاری می‌پردازند.
سایر اعضای این پروژه، ربات‌هایی با شخصیت‌ها و واکنش‌های مختلف را همبازی کودکان درخودمانده قرار می‌دهند تا بهترین شریک و همبازی این کودکان به منظور توسعه مهارت‌های اجتماعی در آنها را شناسایی کنند.
گروه تحقیقاتی کانامرو یافته‌های خود را در برنامه‌های پزشکی به کار می‌گیرد. هدف این پروژه استفاده از ربات‌هایی چون نیو در بیمارستان‌هاست تا به پزشکان، پرستاران و پدر و مادرها کمک کنند.
به گفته کانامرو، یک ربات کوچک با ظاهر مهربان که نشان دهد احساسات کودکان را درک می‌کند، در آماده کردن بچه‌ها برای معالجات پزشکی و کاهش اضطراب آنها بسیار موثر است.
کانامرو می‌گوید: ربات‌ها می‌توانند در درک بهتر معالجه به کودکان کمک کنند و برای آنها چیزهای مختلف را توضیح دهند. ما می‌خواهیم به کودکان کمک کنیم بر ترس و اضطراب شان فایق آیند.
منابع:
گاردین
خبرگزاری مهر
روزنامه همشهری
روزنامه فناوران
تنظیم برای تبیان: فاطمه مجدآبادی
