تبیان، دستیار زندگی
نمره منفی ای که بار دیگر جنجال‌ها در مورد «اسفندیار رحیم مشایی» را احیا كرد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اسفندیار رحیم مشایی؛ باز هم در مظان اتهام

بخش سیاسی - نمره منفی مجلس به وزیر امور خارجه درباره سوال الیاس نادران نماینده اصولگرای تهران در خصوص شورای عالی ایرانیان خارج از كشور و برخی اتهامات مطروحه علیه یكی از نزدیكان رییس‌جمهور – البته بدون ذكر اسم – بار دیگر جنجال‌ها در مورد «اسفندیار رحیم مشایی» را احیا كرد.

مقدمه:

مشایی

در روزهای میانی هفته گذشته روابط مجلس و دولت با طرح سوال از وزیر امور خارجه درباره شورای ایرانیان خارج از کشور وارد مرحله جدیدی شد.همانگونه که در این مطلب مطالعه خواهید کرد الیاس نادران از نمایندگان اصولگرای مجلس اتهاماتی را علیه رییس دفتر رییس جمهور مطرح کرد که بسیار سنگین به نظر می رسد.گروه جامعه و ارتباطات با توجه به تقارن این خبر با هفته دولت و لزوم تجلیل از خدمات دولت خدمتگزار و لیالی قدر، تحلیل و تفسیر آنرا با قدری درنگ انجام داد.

اتهامات مطرح شده علیه مشایی از سوی نادران این‌بار نه به اظهارات وی بلكه به اصل همایش ایرانیان خارج از كشور مربوط بود؛ او در مورد هزینه 50میلیاردی همایش، دعوت از افراد ضد انقلاب و دلال رابطه ایران و آمریكا، سرو مشروب و رقص در هتل محل استقرار میهمانان، دیدار مشایی با سفیر اسبق امریكا در رژیم صهیونیستی و ... سوال كرد. گرچه برخی از این اتهامات تكذیب شد، اما به هر حال اسفندیار رحیم مشایی باید پاسخ‌گوی بسیاری از آن‌ها باشد.

سابقه آشنایی احمدی‌نژاد با مشایی به دوره ‏فرمانداری احمدی نژاد در خوی بر‌می‌گردد كه در آن زمان مشایی عضو شورای تامین استان آذربایجان غربی بوده است. همین آشنایی بود كه سالها بعد ‏موجبات دعوت  احمدی‌نژاد از مشایی به سازمان فرهنگی- هنری شهرداری در كسوت شهردار تهران را فراهم كرد.

با آغاز به كار دولت نهم  این آشنایی چندین ساله باعث شد اسفندیار رحیم مشایی در بدنه دولت جذب ‏شود و معاونت رییس جمهور و ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را عهده دار شود.

در نوروز سال 87 هم این ارتباطات با ازدواج پسر ‏آقای محمود احمدی نژاد با دختر آقای مشایی بیشتر تقویت شد.

سابقه آشنایی احمدی‌نژاد با مشایی به دوره ‏فرمانداری احمدی نژاد در خوی بر‌می‌گردد كه در آن زمان مشایی عضو شورای تامین استان آذربایجان غربی بوده است

تیر1389 مشایی معاون اول رئیس‌جمهور شد اما با گذشت یک هفته از حکم حکومتی مقام معظم رهبری مبنی بر برکناری مشایی از این سمت، رحیم مشایی از پست خود استعفا داد و ساعتی بعد از سوی احمدی‌نژاد به عنوان رئیس دفتر ریاست جمهوری منصوب شد.

*شاید نقطه اوج انتقادات علیه مشایی را بتوان به اظهار نظر او در رابطه با دوستی با مردم اسراییل در كسوت رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مربوط دانست، زمانی كه او در ‎ ‏29 تیر سال 1387  در همایش نوآوری و شكوفایی در صنعت گردشگری در مركز ‏همایش‌های صدا و سیما بر دوستی ایران با مردم آمریكا و اسرائیل تاكید كرد و با بالا گرفتن انتقادات از مراجع تا روزنامه‌های اصولگرا به نوعی آن را تكذیب كرد اما مجددا به فاصله كمی در اواسط مرداد ماه در یك ‏کنفرانس خبری به حرف‌های خود افتخار كرد و تاكید كرد كه ما با همه مردم دنیا دوست هستیم حتی مردم آمریكا و اسرائیل‎!

مشایی

علیرغم اعتراض و انتقادات شدید برخی چهره‌های مطرح اصولگرا، بیانیه نمایندگان مجلس، مقاله‌های كیهان و حتی تجمع دانشجویان عدالت‌خواه در مقابل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، رییس‌جمهور با قدرت از معاون خود دفاع كرد و ضمن تاكید بر این‌كه مشایی واژه "ملت اسرائیل" را به کار نبرده، حتی گفت كه او مظلوم واقع شده است.

اما انتقادات علیه مشایی به این‌جا ختم نشد و كار بالا گرفت تا جایی كه مقام معظم رهبری در خطبه های نماز جمعه تهران در  29 شهریور در این خصوص اظهار نظر کرد و برای پایان ‏دادن به این غائله گفت: «یک نفر پیدا می‌شود درباره مردمی که در اسرائیل زندگی می‌کنند یک اظهار نظری می‌کند، ‏البته این اظهار نظر، اظهار نظر غلطی است. اینکه گفته شود ما با مردم اسرائیل هم مثل مردم دیگرنقاط دنیا دوستیم این ‏حرف درستی نیست، حرف غیرمنطقی است‏‎.‎‏ مردم اسرائیل مگر چه کسانی هستند؟ همان کسانی هستند که غصب خانه، ‏غصب سرزمین، غصب مزرعه و غصب تجارت به وسیله همین‌ها دارد انجام می‌گیرد.‏‎ ‎سیاهی لشکر عناصر ‏صهیونیست همین‌ها هستند‎.‎‏ حالا کسی حرفی می‌زند اشتباه، عکس العملی‌هایی هم در مقابل آن نشان داده می‌شود. خوب ‏مساله را باید تمام کرد. اینکه یک روز یک نفر از این طرف بگوید، یکی از آن طرف بگوید، یکی اینجور استدلال کند، ‏یکی از آن طرف حرف بزند، این درست نیست، این التهاب آفرینی است؛ حرفی بود گفته شد و اشتباه بود و تمام. ‏موضع جمهوری اسلامی و موضع دولت جمهوری اسلامی هم این نیست‏‎.‎‏»

مشایی هم كه تا این‌جا از موضع خود كوتاه نیامده بود نامه ای خطاب به حضرت آیت الله خامنه ای نوشت و ضمن فصل‌الخطاب دانستن سخنان رهبری از دیدگاه ایشان در موضوع مردم سرزمین‌های اشغالی اعلام تبعیت كرد و گفت كه به نابودی صهیونیسم جهانی یقین دارد و آن را در دسترس می‌داند.

شاید نقطه اوج انتقادات علیه مشایی را بتوان به اظهار نظر او در رابطه با دوستی با مردم اسراییل در كسوت رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مربوط دانست

*البته جنجال‌آفرینی معاون رییس‌جمهور پیش از این هم سابقه داشت. زمانی كه در سال 85 فیلمی بر روی سایت‌های اینترنتی منتشر شد كه از حضور رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در افتتاحیه نمایشگاه گردشگری کشورهای عضو سازمان کنفرانس ‏اسلامی در استانبول در چهارم آذر سال 1384 حكایت می‌كرد اما اصل حضور در این افتتاحیه مورد بحث نبود بلكه صحنه‌ای از این فیلم مبنی بر حضور مشایی در سالن هنگام رقص و آواز زنان حاشیه‌ساز شد.

سعید ابوطالب و عماد افروغ، دو تن از نمایندگان تهران در مجلس هفتم در واكنش به این ویدیو، رحیم مشائی را مورد انتقاد قرار دادند اما او در واکنش به این انتقادات به اتهام نشر اکاذیب به دادستان تهران شکایت کرد. چرا كه او می‌گفت با گذشت لحظاتی از آغاز رقص و آواز جلسه را ترك كرده است.

*اسفندیار رحیم مشایی در تیر ماه 1385هم در گفت و گویی با روزنامه "صباح" ترکیه گفت که در ایران استفاده از حجاب بدون ‏اجبار است و هیچ فشاری از طرف حکومت در استفاده از حجاب اعمال نمی‌شود.

این روزنامه به نقل از مشایی هم‌چنین عنوان كرده بود كه دوره اسلامگرایی به پایان رسیده است، بشر ‏سرعتش بالا رفته است، فهمش تیز شده و به یک حقایقی می رسد که آن را لازم نیست دیگر از دور پوسته اسلام طی ‏کند. این اظهارات هم انتقادات شدیدی را به دنبال داشت.

مشایی

*شاید حاشیه‌ساز بودن مشایی باعث می‌شد كه حركات او زیر ذره‌بین قرار گیرد اما به‌هرحال در دومین همایش فرصت‌های سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری ایران در 18 آبان ‏1387، هنگام ‏شروع مراسم و قبل از تلاوت قرآن، 12 خانم، با لباس محلی، دف زنان به همراه یکی از خوانندگان کرد کشور، روی ‏سن آمده و در حالی که قرآن را در سینی گذاشته بودند با حالات ریتمیک، آن را به قاری تحویل داده و سن را ترک ‏کردند. پس از پایان تلاوت قرآن هم، دوباره این افراد به ‏همان صورت روی سن آمدند و در حالی که دف می‌زدند قرآن را تحویل گرفته و سن را ترک کردند.

بدعتی كه در حضور مشایی رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری انجام شد و به گفته منتقدان موجب وهن قران بود. در واكنش به انتقادات ناشی از این اقدام در 25 آبان، معاون سرمایه‌ گذاری ‏سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به عنوان برگزارکننده همایش، استعفا کرد. ‏

*‎‎سخنان مشایی در پانزدهمین جشنواره تحقیقاتی علوم پزشکی رازی هم از جمله مواردی بود كه با واکنش‌های شدیدی مواجه شد اما او این‌بار رییس‌دفتر رییس‌جمهور بود. او در این همایش گفت: اگر امروز به افرادی مانند رازی و ابوعلی‌سینا افتخار می‌کنیم به طوری که قد آنها از اعماق تاریخ بیرون است برای بلندی قد آنها نیست بلکه کوتاهی قد نسل‌های بعدی آن را نمایان کرده‌است. شاید بوعلی‌سینا در عصر خود قامتی برجسته داشته اما قرار نیست افتخار هزار سال بعد آدمیان نیز باشد و این نشانه فقر انسان‌ها در دهه‌های بعدی است چرا که نشان می‌دهد فرصت شکوفایی در دوره‌های متعدد پدید نیامده‌است. اگر قرار باشد طی چند هزار سال فقط چند صد ابوعلی‌سینا به وجود آید افتخارآمیز نیست. حضرت نوح با 999سال عمر نتوانست مدیریت جامع کند چرا که عدالت را ایجاد نکرده‌است. آمدن پیامبران در طول تاریخ برای تمام شدن دوره‌های قبلی پیامبری بوده‌است، اگر هر پیامبر، مدیریت درستی می‌کرد عدالت برقرار می‌شد.

این اظهارات هم واکنش‌های تندی را از سوی آیت الله یزدی، سید احمد خاتمی، احمد توکلی، علی مطهری و بسیاری دیگر از اصولگرایان سرشناس برانگیخت.

*مشایی در مراسم اختتامیه همایش ایرانیان خارج از کشور نیز، از مكتب ایران گفت: برخی‌ از من خرده می‌گیرند كه چرا نمی‌گویی مكتب اسلام و می‌گویی مكتب ایران. از مكتب اسلام دریافت‌های متنوعی وجود دارد اما دریافت ما از حقیقت ایران و حقیقت اسلام، مكتب ایران است و ما باید از این به بعد مكتب ایران را به دنیا معرفی كنیم. این اظهارات هم واکنش‌های تندی را از سوی آیت الله یزدی، سید احمد خاتمی، احمد توکلی، علی مطهری و بسیاری دیگر از اصولگرایان سرشناس برانگیخت.

در كنار این‌ها، شایعاتی هم درباره مشایی در كوچه و بازار و گاه رسانه‌ها منتشر شده، شایعاتی كه دامنه آن، از گرایش برخی افکار خاص و تلاش برای برقراری رابطه ایران و آمریكا، تا دعوت از خوانندگان لس‌آنجلسی و تامین اعتبار برای گالری هدیه تهرانی گسترده شده است.

به نظر می‌رسد اكنون مشایی، گوی سبقت را از مرد چند شغله دولت نهم (غلام‌حسین الهام) ربوده است چه این‌كه او علاوه بر ریاست‌ دفتر رئیس‌جمهور و سرپرستی نهاد ریاست جمهوری، ریاست شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، دبیری کمیسیون فرهنگی دولت، ریاست گروه مشاوران جوان ریاست جمهوری، ریاست کمیته ‏عالی در مورد طرح خط لوله گاز ایران – پاکستان – هند، نمایندگی رییس‌جمهور در شورای نظارت بر صدا و سیما، جانشینی رییس جمهور در شورای عالی ایرانیان خارج از کشور، ریاست مرکز مطالعات جهانی شدن و اخیرا هم نمایندگی ویژه رییس جمهور در امور خاور میانه را نیز بر عهده دارد.

سخن آخر:

به نظر می رسد درباره اتهامات اخیر، دستگاه قضایی بسیار حساس باشد.اگر این اتهامات صحیح نباشد ،فرد مفتری و اتهام زننده مورد پیگرد قانونی قرار می گیرد و از آقای مشائی عذر خواهی و اعاده حیثیت شود و اگر خدای نکرده این اتهامات صحیح بود ،رییس جمهور انقلابی،خدوم و محبوب در روابط و اعتماد خود به آقای مشائی لاجرم باید، تجدید نظر نماید.

سارا كیان

گروه جامعه و ارتباطات

تنظیم برای تبیان: عطاالله باباپور