تبیان، دستیار زندگی
در كشور ایران، حقوق سیاسی ـ‌ اجتماعی زنان در جریان نهضت مشروطه و پس از آن مورد توجه قرار گرفت و در دوران پهلوی اول و دوم در سطح گسترده‌ای وارد مباحثات سیاسی، حقوقی و اجتماعی گردید
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حقوق زنان، قبل و بعد از انقلاب

حقوق زنان

کتاب "حقوق سیاسی ـ اجتماعی زنان قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران" نوشته ی حسن طغرانگار و به همت مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ دوم رسید.

به گزارش تبیان، به نقل از سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، این کتاب که اولین بار در سال 1383 به چاپ رسید، این روزها به همت این مرکز، تجدید چاپ شده است.

در كشور ايران، حقوق سياسي ـ‌ اجتماعي زنان در جريان نهضت مشروطه و پس از آن مورد توجه قرار گرفت و در دوران پهلوي اول و دوم در سطح گسترده‌اي وارد مباحثات سياسي، حقوقي و اجتماعي گرديد. آن‌ چه در فاصله‌ي بين دو انقلاب (انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامي)‌ درباره‌ي حقوق زن ايراني اتفاق افتاد، خالي از مناقشه نبود.

وجوه فرهنگ و ارزش‌هاي اسلامي، ملي و بومي از سويي و طرح ديدگاه‌هاي فمينيستي و متعارض طرف‌دار تساوي حقوق زن و مرد و رهايي زنان از سوي ديگر، عرصه‌اي براي بروز ديدگاه‌هاي مختلف و متعارض فراهم كرد. پس از وقوع انقلاب اسلامي و استقرار نظام جمهوري اسلامي، حقوق زنان در چارچوب ارزش‌هاي ديني و انقلابي طرح شد و متون قانوني بويژه قانون اساسي در همين چارچوب،‌ حقوقي براي زنان شناسايي و تضمين نمود.

شناسایی‌ و تحلیل‌ حقوق زنان‌ در یكی‌ دو سده‌ی‌ اخیر اهمیت‌ زیادی‌ پیدا كرده‌ است‌؛ زیرا بر اثر تحولات‌ فكری‌، سیاسی‌، اجتماعی‌ و فرهنگی،‌ زنان‌ در پی‌ نقش‌ مؤثرتر و آشكارتری‌ در جامعه‌ بوده‌ و به‌ این‌ منظور حقوق سیاسی‌ و اجتماعی‌ متعددی‌ را مطالبه‌ كرده‌اند

امروزه جایگاه‌ و نقش‌ زنان‌ با توجه‌ به‌ محدودیت‌های‌ مختلفی‌ كه‌ با آنها دست‌ به‌ گریبان‌اند، موضوعی‌ قابل‌ تحقیق‌ در تمام‌ جوامع‌ و برهه‌های‌ تاریخی است‌. شناسایی‌ و تحلیل‌ حقوق زنان‌ در یكی‌ دو سده‌ی‌ اخیر اهمیت‌ زیادی‌ پیدا كرده‌ است‌؛ زیرا بر اثر تحولات‌ فكری‌، سیاسی‌، اجتماعی‌ و فرهنگی،‌ زنان‌ در پی‌ نقش‌ مؤثرتر و آشكارتری‌ در جامعه‌ بوده‌ و به‌ این‌ منظور حقوق سیاسی‌ و اجتماعی‌ متعددی‌ را مطالبه‌ كرده‌اند.

این‌ مطالبات‌ و تلاش‌ها كه‌ گاه‌، به‌ صورت‌ حركت‌های‌ فكری‌، سیاسی‌ و اجتماعی‌ گسترده‌ و گاه‌ با ابعاد جهانی‌ ظاهر گردیده‌، دستاوردهای‌ فراوانی‌ داشته‌ است‌. به‌خصوص‌، از نیمه‌ی‌ دوم‌ قرن‌ نوزدهم‌ به‌ بعد با شكل‌گیری‌ میثاق‌ها، كنوانسیون‌ها، تشكیل‌ كنفرانس‌ها و صدور بیانیه‌ها و تنظیم‌ اسناد بین‌المللی‌، حقوق زنان‌ در عرصه‌های‌ مختلف‌، نظمی‌ حقوقی‌ یافت‌.

در نامه‌های‌ بین‌المللی‌ مصوب‌ 1904، 1921 و 1933، اعلامیه‌ی‌ جهانی‌ حقوق بشر مصوب‌ 1948، میثاقِ بین‌المللی‌ حقوق مدنی‌ و سیاسی‌ مصوب‌ 1966، میثاِق بین‌المللی‌ حقوق اقتصادی‌، اجتماعی‌ و فرهنگی‌ مصوب‌ 1966، كنفرانس‌های‌ جهانی‌ در سال‌ 1975 در مكزیكو، سال‌ 1980 در كپنهاگ‌، سال‌ 1985 در نایروبی‌ و بالاخره‌ سال‌ 1995 در پكن‌ به‌ صورت‌ غیرمستقیم‌ و كلی‌ و یا به‌ صورت‌ خاص‌ به‌ حقوق زنان‌ اشاره‌ شده‌ و در آنها برای‌ شناسایی‌ و تضمین‌ حقوق سیاسی‌‌ـ اجتماعی‌ زنان‌ تلاش‌ شده‌ است‌. با وجود این‌ توفیق‌ها، حقوق سیاسی‌‌ـ اجتماعی‌ زنان‌ در هر كشور متناسب‌ با نوع‌ نظام‌ سیاسی‌، فرهنگ‌ و ارزش‌ها و آداب‌ و رسوم‌ اجتماعی‌ آن‌ كشور محقق‌ شده‌ است‌.

نگرش كلي بويژه نگرش دولت‌مردان نسبت به وضعيت سياسي اجتماعي زنان،

حقوق سياسي آنان شامل: حضور زنان در انتخابات و مديريت سياسي،

حقوق اجتماعي آنان شامل: اشتغال، تأمين اجتماعي، بهداشت و درمان،

و حقوق فرهنگي شامل: آموزش رسمي و غيررسمي و فعاليت‌هاي هنري و مطبوعاتي، موضوعاتي هستند كه در دو مقطع قبل و بعد از انقلاب اسلامي تبيين و تحليل خاص خود را مي‌طلبد و مقايسه‌ي اين دو موضوعي است كه در اين كتاب به آن پرداخته شده است.


تهیه و تنظیم: گروه کتاب تبیان - محمد بیگدلی