تبیان، دستیار زندگی
كتاب «برنامه كمینه‌گرا» نوشته «نوآم چامسكی به فارسی ترجمه می‌شود. این كتاب متعلق به انقلاب شناختی سوم نظریه‌های زبان‌شناسی است
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

برنامه كمینه‌گرای چامسكی به فارسی

نوام چامسکی

كتاب «برنامه كمینه‌گرا» نوشته «نوآم چامسكی به فارسی ترجمه می‌شود. این كتاب متعلق به انقلاب شناختی سوم نظریه‌های زبان‌شناسی است.

محمد فرخی‌یكتا، مترجم این كتاب، در گفت‌وگو با ایبنا، از ترجمه این كتاب به فارسی خبر داد و گفت: این اثر كتابی كلاسیك به شمار می‌آید كه در سال 1995 منتشر شده است.

وی افزود: «ساختار نحوی و جنبه‌های نظری نحو» تأثیرگذارترین كتاب در انقلاب نخست زبان‌شناسی زایشی است كه از دهه پنجاه میلادی آغاز شده بود. انقلاب دوم در زبان‌شناسی زایشی با كتاب «خطابه‌هایی در حاكمیت و مرجع گزینی» شناخته می‌شود.

فرخی یكتا «برنامه كمینه‌گرا» را معرف انقلاب سوم این مكتب نظری برشمرد و گفت: همین موضوع اهمیت این كتاب كه تاكنون به فارسی ترجمه نشده است را آشكار می‌كند.

این مترجم درباره پرآوازه و یكه‌تاز بودن چامسكی در حوزه نظریه‌های زبان‌شناسی گفت: دو نظر در این باره وجود دارد كه یكی از آنها متعلق به چامسكی و دیگری متعلق به شرح‌نویسان و تاریخ‌نگاران است.

به اعتقاد چامسكی، امكانی برای شخصی كردن هیچ رشته‌ای وجود ندارد، چرا كه در شرایط امروزی فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها انبوه نظریه‌های قدیمی را به چالش می‌كشند و نظریه‌های تازه را جایگزین آنها می‌كنند

وی افزود: به اعتقاد چامسكی، امكانی برای شخصی كردن هیچ رشته‌ای وجود ندارد، چرا كه در شرایط امروزی فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها انبوه نظریه‌های قدیمی را به چالش می‌كشند و نظریه‌های تازه را جایگزین آنها می‌كنند. او رشته‌ای كه با نام یك شخص خاص شناخته شود را معتبر نمی‌داند.

فرخی‌یكتا ادامه داد: البته تاریخ‌نویسان نظر دیگری دارند. آنان سه انقلاب شناختی زبان‌شناسی نظری را حاصل نظریه‌پردازی‌های چامسكی می‌دانند. البته وی انقلاب شناختی دوم كه رنسانس اندیشه‌های دكارتی در عرصه ذهن و زبان بود را با همكاری چند زبان‌شناس دیگر صورت داد.

وی این كتاب را بسیار فنی و مخاطبان آن را متخصصان دستور زایشی برشمرد و گفت: در این اثر خبری از انتقادهای چامسكی به عنوان یك فیلسوف سوسیالیست به سیاست خارجی آمریكا نیست.


تهیه و تنظیم: گروه کتاب تبیان - محمد بیگدلی