مستقیم ترین راه خوشبختى

همه دغدغه بشر از آغازین روزهای آفرینش تا کنون رسیدن به خوشبختی و سعادت بوده است . انسان به دنبال رسیدن به این حس زحمات زیادی متحمل میشود و همین دغدغه است که او را به تلاش وا میدارد و به دنبال کسانی که ادعای راهنمایی دارند میکشاند . خود را به ورطه ها می افکند در جستجوی خوشبختی در حالی حتی تعریف درست آنرا نمیداند به خاطر همین هم به هرآنچه در ذهن به عنوان خوشبختی و سعادت دارد میرسد نه تنها راضی نمیشود بلکه احساس سرخوردگی میکند چون باز میبیند یک جای کار میلنگد و حس خوبی را که باید داشته باشد ندارد .

بله البته که ما انسان ها بدون استمداد از آفریدگارمان هرگز نخواهیم فهمید خوشبختی چیست ؟

چرا که او ما را آفریده و نیازها و به تبع آن  توانایی های خاصی در وجودمان گذاشته و ما در برنامه ریزی هایمان چون به درستی نمیدانیم چه میخواهیم و آیا توان رسیدن به آن را داریم یا نه به بن بستی یأس آور میرسیم . البته خداوند متعال راه سعادت و خوشبختی را به وضوح به ما نشان داده است و نتیجه اش را هم تضمین کرده است. و میگوید اگر به این راه بروید البته که رستگار میشوید.(بدین راه و روش میرو که با دلدار پیوندی)

خداوند بلند مرتبه میفرماید : «إِنَّ هَـذَا الْقُرْآنَ یِهْدِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَمُ وَیُبَشِّرُ الْمُؤْمِنِینَ الَّذِینَ یَعْمَلُونَ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا كَبِیرًا»¹ ؛ همانا این قرآن به آیینى درست‏تر و استوارتر راه مى‏نماید، و مؤمنانى را كه كارهاى نیک و شایسته مى‏كنند مژده مى‏دهد كه ایشان راست مزدى بزرگ.

از آنجا که "اقوم " صیغه "افعل تفضیل " است به معنى صافتر و مستقیم تر و پابرجاتر مى آید و به این ترتیب ، مفهوم آیه فوق چنین است که : قرآن به طریقه اى که مستقیم ترین و صافترین و پابرجاترین طرق است دعوت مى کند.

صاف و مستقیم از نظر عقائدى که عرضه مى کند، عقائدى روشن ، قابل درک خالى از هر گونه ابهام و خرافات ، عقائدى که دعوت به عمل دارد، نیروهاى انسانى را بسیج مى کند و میان انسان و قوانین عالم طبیعت هماهنگى برقرار مى سازد.

صافتر و مستقیم تر از این نظر که میان ظاهر و باطن ، عقیده و عمل ، تفکر و برنامه ، همگونى ایجاد کرده و همه را به سوى "الله " دعوت مى کند.

صافتر و مستقیمتر از نظر قوانین اجتماعى و اقتصادى و نظامات سیاسى که بر جامعه انسانى حکم فرما است که هم جنبه هاى معنوى را پرورش ‍ مى دهد و هم از نظر مادى ، تکامل آفرین است .

به افراط و تفریط عبادت و همچنین برنامه هاى اخلاقى که انسان را از هر گونه تمایل به افراط و تفریط و آز و حرص و طمع و اسراف و تبذیر و بخل و حسد و ضعف و استکبار رهائى مى بخشد.

و بالاخره صافتر و مستقیم تر از نظر نظام حکومتى که برپا دارنده عدل است و درهم کوبنده ستم و ستمگران .

آرى قرآن هدایت به طریقه و روشى مى کند که در تمام زمینه ها صافترین و مستقیم ترین و ثابت ترین طریقه است .

چرا قرآن مستقیم ترین راه است؟

البته در مذاهب و ادیان موجود اقوام دیگر، این استقامت و عدالت وجود دارد ولى در قرآن بیشتر است اما با توجه به چند نکته پاسخ این سؤ ال روشن مى شود، زیرا:

اولا : اگر طرف مقایسه ادیان آسمانى دیگر باشد، بدون شک آنها نیز هر کدام در زمان و عصر خود آئینى مستقیم و صاف و پابرجا بودند، ولى طبق قانون تکامل ، هنگامى که به مرحله نهائى یعنى مرحله خاتمیت برسیم ، آئینى وجود خواهد داشت که صافترین و پابرجاترین است .

ثانیا : اگر طرف مقایسه غیر مذاهب آسمانى باشد باز هم افعل تفضیل در اینجا مفهوم دارد زیرا مکتب هاى دیگر مى کوشند که سهمى از استقامت و صافى را داشته باشند ولى در مقایسه اشتباهاتشان و در مقایسه مجموع آنها با قرآن روشن مى شود که این آئین از همه مستقیم تر و صافتر و با ساختمان روح و جسم و جان انسان هماهنگتر است  و به همین دلیل پابرجاتر است

ثالثا همانگونه که سابقا هم اشاره کرده ایم ، "افعل تفضیل "، همیشه دلیل بر این نیست که طرف مقایسه ، حتما سهمى از آن مفهوم را دارا است ، چنانکه در قرآن مجید مى خوانیم : «أَفَمَن یَهْدِی إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَن یُتَّبَعَ أَمَّن لاَّ یَهِدِّیَ إِلاَّ أَن یُهْدَى فَمَا لَكُمْ كَیْفَ تَحْكُمُونَ»² ؛  پس، آیا كسى كه به سوى حقّ رهبرى مى‏كند سزاوارتر است مورد پیروى قرار گیرد یا كسى كه راه نمى‏یابد مگر آنكه هدایت شود؟ شما را چه شده، چگونه داورى مى‏كنید.

از آنجا که موضع گیری هاى مردم در برابر این نامه مستقیم الهى مختلف است ، به دو نوع موضعگیرى مشخص و نتائج آن اشاره کرده مى فرماید: این قرآن به مؤ منانى که عمل صالح انجام مى دهند مژده مى دهد که براى آنان پاداش بزرگى است .

و به آنها که ایمان به آخرت و دادگاه بزرگش ندارند (و طبعا عمل صالحى نیز انجام نمى دهند) نیز بشارت مى دهد که عذاب دردناکى براى آنها آماده کرده ایم ؛ «وأَنَّ الَّذِینَ لاَ یُؤْمِنُونَ بِالآخِرَةِ أَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابًا أَلِیمًا»³ تعبیر به بشارت در مورد مومنان دلیلش روشن است ، ولى در مورد افراد بى ایمان و طغیانگر در حقیقت یکنوع استهزاء است ، و یا بشارتى است براى مومنان که دشمنانشان به چنین سرنوشتى گرفتار مى شوند.

1- سوره اسراء آیه 9.

2- سوره یونس آیه 35.

3- سوره اسراء آیه 10.