تبیان، دستیار زندگی
به رغم اینکه در معنای واژه سیاست نوعی اشتراک نظر بین متفکران سیاسی وجود دارد، ولی در مفهوم اصطلاحی آن هر اندیشمندی از زاویه نگرش خویش بدان نگریسته است
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سیاست در اندیشه‌ی متفکران اسلامی

سیاست در اندیشه‌ی متفکران اسلامی

گروه کتاب تبیان: کتاب "اندیشه سیاسی متفکران اسلامی" توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد.

به گزارش تبیان، این کتاب که در سه جلد منتشر شده است به بررسی دیدگاه‌ها و نظرات متفکران و اندیشمندان اسلامی در دوره‌های مختلف پرداخته و آن ها را مورد بحث قرار می دهد.

به رغم اینکه در معنای واژه سیاست نوعی اشتراک نظر بین متفکران سیاسی وجود دارد و همگان آن را در معنای تدبیر، اداره کردن امور مملکت، مراقبت، اصلاح امور خلق، رعیت داری و مردم داری به کار برده اند؛ ولی در مفهوم اصطلاحی آن هر اندیشمندی از زاویه نگرش خویش و از منظر دغدغه های حیات سیاسی خود بدان نگریسته است.

دین داران از منظر رابطه انسان با خدا سیاست را تعریف کرده اند. برخی از فیلسوفان از مفهوم سیاست، اصلاح و از بین بردن خلل و فساد را اراده کرده اند. مادی گرایان آن را با قطع نظر از هرگونه اندیشه ماورایی و کشف و شهودی، انعکاس مبارزه طبقاتی تلقی کرده اند. گروهی با نگاه علمی می دانند که به انسان می آموزد؛ برخی دیگر سیاست را علم دولت و علم قدرت تفسیر کرده اند.

از دیدگاه فیلسوفان مسلمان، سیاست، اسم مشترک است که بر چند نوع متباین اطلاق می شود.در واقع جنس کلی (مشترک معنوی) برای انواع خود نیست، تا بتوان با یک مفهوم واحد همه انواع آن را اراده و تعریف کرد؛ بلکه هر نوع آن با نوع دیگر در ذات و طبیعت متفاوت است و هرکدام را جداگانه باید تعریف کرد

از دیدگاه فیلسوفان مسلمان، سیاست، اسم مشترک است که بر چند نوع متباین اطلاق می شود.در واقع جنس کلی (مشترک معنوی) برای انواع خود نیست، تا بتوان با یک مفهوم واحد همه انواع آن را اراده و تعریف کرد؛ بلکه هر نوع آن با نوع دیگر در ذات و طبیعت متفاوت است و هرکدام را جداگانه باید تعریف کرد.

این نوشتار در سه جلد نگاشته شده است. جلد اول بیشتر صبغه فلسفه سیاسی (و به عبارتی صبغه غیر فقه سیاسی) دارد و جلد دوم و سوم با غلبه «فقه سیاسی» (و به عبارت دیگر غیر فلسفه سیاسی) سامان یافته است.

در جلد اول که صبغه فلسفه سیاسی دارد، اندیشه سیاسی هفت اندیشمند در هفت گفتار جداگانه به شرح زیر ارائه شده است:

گفتار اول؛ اندیشه سیاسی معلم ثانی ابونصر فارابی.

گفتار دوم؛ اندیشه سیاسی اخوان الصفا.

گفتار سوم؛ اندیشه سیاسی خواجه نصیرالدین طوسی.

گفتار چهارم؛ اندیشه سیاسی شیخ اشراق سهروردی.

گفتار پنجم؛ اندیشه سیاسی سید جمال اسدآبادی.

گفتار ششم؛ اندیشه سیاسی شهید مرتضی مطهری.

گفتار هفتم؛ اندیشه سیاسی شهید سید محمدحسین حسینی بهشتی.

در جلد دوم که بیشتر صبغه فقه سیاسی دارد، اندیشه سیاسی هشت متفکر، در کنار هم ارائه شده است:

گفتار اول؛ اندیشه سیاسی شیخ مفید.

گفتار دوم؛ اندیشه سیاسی شهید ثانی

گفتار سوم؛ اندیشه سیاسی محقق کرکی.

گفتار چهارم؛ اندیشه سیاسی محقق اردبیلی.

گفتار پنجم؛ اندیشه سیاسی محقق نراقی.

گفتار ششم؛ اندیشه سیاسی صاحب جواهر.

گفتار هقتم؛ اندیشه سیاسی شیخ انصاری.

گفتار هشتم؛ اندیشه سیاسی محقق نائینی.

در آخرین جلد از این دوره نیز اندیشه سیاسی هفت فقیه دوره معاصر، عرضه می شود:

گفتار اول؛ اندیشه سیاسی سید عبدالحسین لاری.

گفتار دوم؛ اندیشه سیاسی شیخ محمدحسین کاشف الغطاء.

گفتار سوم؛ اندیشه سیاسی سید حسن مدرس.

گفتار چهارم؛ اندیشه سیاسی سید محمدباقر صدر.

گفتار پنجم؛ اندیشه سیاسی امام خمینی.

گفتار ششم؛ اندیشه سیاسی آیت الله خامنه ای.


تهیه و تنظیم: گروه کتاب تبیان - امیر مقیمی