چلچراغ (2)
در میان پیروان ادیان بزرگ، مسلمانان، خاصه شیعیان، همواره این امتیاز ویژه را داشته و دارند که افزون بر کتاب آسمانی قرآن، از آبشخور دریای بی کرانه ی دیگری برخوردارند و این زلال همیشه جاری، هماره در کوران و تاریکنای زندگی، چراغ راه رشد و بالندگیشان بوده است، سخنانی گرانسنگ و انسان ساز از موسس مکتب جاوید اسلام، حضرت ختمی مرتبت (ص) و خاندان گرانمایه اش (ع).
راویان و حدیث پژوهان مسلمان از همان سده های نخستین طلوع اسلام در حفظ و پاسداری از این میراث پر ارج سعی وافر داشته اند. از همین روی یکی از سنت های حسنه ای که از دیرباز تا کنون در میان محدثان و دانشمندان اسلامی جریان داشته سنت نیکوی چهل حدیث نگاری است.
چنین می نماید که دانشمندان اسلامی در پاسداشت این سنت دیرینه ملهم از روایت درربار نبوی بوده اند که فرمود: من حفظ من امتی اربعین حدیثا مما یحتاجون الیه من امر دینهم، بعثه الله یوم القیامه فقیها عالما. (خصال، الصدوق،319-302)
هر کس از امت من چهل حدیث از احادیث دینی مورد نیاز جامعه را حفظ کند خداوند متعال او را در روز قیامت به عنوان فقیه و دانشمند محشور خواهد کرد .»
امروز که دستاوردهای زندگی پیچیده ماشینی، مولود نافرخنده اضطراب را برای بشر جدید به بار آورده است، برای رسیدن به ساحل آرامش و ماندن در مسیر، به این سرمایه جاری و جاودان، محتاجیم بیش از همیشه.
همین بهانه، ما را برآن داشت تا در هر دیدار، چهل حدیثی راهگشا با اولویت موضوعات مبتلا به و کاربردی، به محضر عزیزتان عرضه بداریم.
از امروز، تک نگارههای دنباله دار "چلچراغ"، منتظر شماست.
اینک این شما و این دومین چراغ از چلچراغ:
شکوری - گروه دین و اندیشه تبیان
40حدیث راز طول عمر
پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
یَابْنَ آدَمَ! اِبْرِرْ واِلدَیْكَ وَ صِلْ رَحِمَكَ، یُیَسَّر لَكَ یُسْرُكَ وَ یُمَدَّ لَكَ فى عُمْرِكَ و اَطِع رَبَّكَ تُسَّمى عاقِلاً و لا تَعصَهُ تُسَمّى جاهِلاً ؛1
اى فرزند آدم! به پدر و مادرت نیكى كن و صله رحم داشته باش تا خداوند، كارت را آسان و عمرت را طولانى بگرداند. پروردگارت را فرمان ببر تا خردمند به شمار آیى و از او نافرمانى نكن كه نادان شمرده مىشوى. الفردوس، ج 5، ص 282، ح 8190 .امام على علیهالسلام :
بَرَكَةُ الْعُمْرِ فى حُسْنِ العَمَلِ ؛ بركت عمر در خوب انجام دادنِ كارهاست. غررالحكم ، ح 4434 .
امام صادق علیهالسلام :
لا تَدَع زیارَةَ الحُسَیْنِ بْنِ عَلىّ علیهالسلام و مُر اَصحابَكَ بِذالِكَ، یَمُدُّ اللّهُ فى عُمْرِكَ و یَزیدُ اللّهُ فى رِزقِكَ و یُحییكَ اللّهُ سَعیدا و لاتَموتُ اِلاّ سَعیدا و یَكتُبكَ سَعیدا؛
زیارت امام حسین علیهالسلام را رها نكن و دوستان خود را هم به آن سفارش كن، كه در این صورت، خداوند عمرت را طولانى و روزىات را زیاد مىكند و زندگىات را همراه با سعادت مىكند و جز سعادتمند نمىمیرى و نام تو را در شمار سعادتمندان، ثبت مىكند. كامل الزیارات، ص 286.پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
مَنْ اُلْهِمَ الصِّدْقَ فى كَلامِهِ وَ الاِْنْصافَ مِنْ نَفْسِهِ وَ بِرَّ والِدَیْهِ وَ وَصلَ رَحِمِهِ، اُنْسِىءَ لَهُ فى اَجَلُهُ وَ وُسِّعَ عَلَیْهِ فى رِزْقِهِ وَ مُتِّعَ بِعَقْلِهِ وَ لُـقِّنَ حُجَّتَهُ وَقْتَ مُساءَلَتِهِ ؛
به هر كس، راستگویى در گفتار، انصاف در رفتار، نیكى به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر مىافتد، روزیش زیاد مىگردد، از عقلش بهرهمند مىشود و هنگام سئوال [مأموران الهى] پاسخ لازم به او تلقین مىگردد. اعلام الدین ، ص 265 .پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
اَرْبَعةٌ تَزیدُ فِى الْعُمْرِ: اَلتَّزویجُ بِالاَْبْكارِ، وَ الاِْغْتِسالُ بِالْماءِ الحارِّ وَ النَّوْمُ عَلَى الْیَسارِ وَاَكْلُ التُّفاحِ بِالاَْسْحارِ ؛
چهار چیز، بر عمر مىافزایند: ازدواج با دختران، شستشو با آب گرم، خوابیدن بر شانه چپ و خوردن سیب در سحرگاهان. مواعظ العددیه ، ص 211.امام صادق علیهالسلام :
مَنْ حَسُنَ بِرُّهُ بِاَهْلِهِ زادَ اللّهُ فى عُمُرِهِ ؛
هر كس به شایستگى در حقّ خانوادهاش نیكى كند، خداوند بر عمرش مىافزاید. كافى ، ج 8، ص 219، ح 269 .پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
مَنْ وَلىَ مِنْ اُمورِ الْمُسْلِمینَ شَیْئا فَحَسُنَتْ سیرَتُهُ رُزِقَ الْهَیْبَةَ فى قُلوبِهِمْ... وَ اِذا عَدَلَ فیهِمْ مُدَّ فى عُمُرِهِ ؛
هر كس اداره بخشى از امور مسلمانان را بر عهده بگیرد و رفتارش خوب باشد، در دلهاى آنان هیبت مىیابد... و اگر در میان آنان به عدالت رفتار كند، عمرش افزون مىگردد. ذیل تاریخ بغداد ، ج 2، ص 136، ح 419 .امام صادق علیهالسلام :
اِنْ اَحْبَبْتَ اَنْ یَزیدَ اللّهُ فى عُمُرِكَ فَسُرَّ اَبَـوَیْكَ
اگر دوست دارى كه خداوند عمرت را زیاد كند، پدر و مادرت را شاد كن. بحارالأنوار ، ج 74 ، ص 81 ، ح 84 .امام صادق علیهالسلام :
تَجَنَّـبُوا الْبَوائِقَ یُمَدَّ لَكُمْ فِى الاَْعْمارِ؛ از فتنهها و بدىها كناره بگیرید، تا عمرتان طولانى شود .
عیون أخبار الرضا علیهالسلام ، ج 2، ص 40، ح 90.
امام صادق علیهالسلام :
اِغْسِلُوا اَیْدیَكُمْ قَبْلَ الطَّعامِ وَ بَعْدَهُ فَاِنَّهُ یَنْفِى الْفَقْرَ وَ یَزیدُ فِى الْعُمُرِ؛
دستهایتان را قبل و بعد از غذا خوردن بشویید، كه فقر را مىبَرَد و بر عمر مىافزاید. محاسن ، ج 2، ص 202، ح 1594 .پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
مَنْ اَرادَ الْـبَقاءَ و لا بَقاءَ: فَلْیُباكِرِ الْغَداءَ وَلْیُجَوِّدِ الْحِذاءَ وَلْیُخَفَّفِ الرِّداءَ وَلْیُقِلَّ مُجامَعَةَ النِّساءِ. قیلَ یا رَسولَ اللّهِ وَ ما خِفَّةُ الرِّداءِ؟ قالَ: قِلَّةُ الدَّیْنَ ؛
هر كس ماندگارى مىخواهد ـ و البته ماندگارى [ابدى] وجود ندارد ـ باید صبحانه را زودتر بخورد، كفش مناسب بپوشد، رداى (بالاپوش) خود را سبك كند و كمتر با زنان بیامیزد. پرسیدند: اى پیامبر خدا! سبك بودن رَدا به چیست؟ فرمودند: به كم بودنِ بدهى. من لایحضره الفقیه ، ج 3، ص 555، ح 4902 .پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
كانَ فى ما اَعْطَى اللّهُ تَعالى مُوسى فِى الاَْلْواحِ... اُشْكُرْ لى وَ لِوالِدَیْكَ اَقِكَ الْمَتالِفَ وَ اُنـْسِىءْ لَكَ فى عُمُرِكَ وَ اُحْیِیكَ حَیاةً طَیِّـبَةً وَ اَقْلَبَكَ اِلى خَیْرٍِ مِنْها؛
در آنچه خداى متعال در «الواح» به موسى علیهالسلام داد، از جمله چنین بود:... مرا و پدر و مادرت را سپاسگزارى كن، تا از نابود شدنها حفظت كنم و اجلت را به تأخیر بیندازم و به تو زندگىاى پاك ببخشم و تو را از این زندگى به سوى بهتر از آن، ببرم. تاریخ دمشق ، ج 61، ص 128.پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
طوبى لِمَنْ طالَ عُمْرُهُ وَ حَسُنَ عَمَلُهُ فَحَسُنَ مُنْقَلَبُهُ اِذْ رَضىَ عَنْهُ رَبُّهُ وَ وَیْلٌ لِمَنْ طالَ عُمْرُهُ وَ ساءَ عَمَلُهُ وَ ساءَ مُنْقَلَبُهُ اِذْ سَخِطَ عَلَیْهِ رَبُّهُ؛
خوشا به سعادت كسى كه عمرش طولانى و كردارش خوب باشد. چنین كسى عاقبتش خوب است؛ زیرا پروردگارش از او راضى است. و واى بر كسى كه عمرش طولانى و كردارش بد باشد. چنین كسى عاقبتش بد است؛ چرا كه پروردگارش از او ناراضى است. بحارالأنوار، ج 69، ص 400، ح 95.اگر دوست دارى كه خداوند عمرت را زیاد كند، پدر و مادرت را شاد كن
پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
اِذا غَضِبَ اللّهُ تَعالى عَلى اُمَّةٍ ثُمَّ لَمْ یُنزِل بِهَا العَذابَ غَلَت اَسْعارُها و قَصُرَتْ أعْمارُها و لَم یَربَح تُجّارُها و لَم تَزكُ ثِمارُها و لَم تَغْزُر اَنـْهارُها و حُبِسَ عَنها اَمطارُها و سُلِّطَ عَلَیْها اَشرارُها؛
هرگاه خداوند متعال بر مردمى خشم بگیرد و بر ایشان عذاب نفرستد، اجناس آنها گران و عمرشان كوتاه مىشود، بازرگانان آنها سود نمىبرند، میوههایشان سالم نمىماند، رودخانههاى آنها پر آب نمىگردد، باران از آنها دریغ مىشود و بَدان آنان بر ایشان مسلّط مىگردند. من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 524، ح 1489.امام صادق علیهالسلام :
ثَلاثَةٌ اِنْ یَعْلَمُهنَّ الْمُؤمِنُ كانَتْ زیادَةً فى عُمُرِهِ وَ بَقاءَ النِّعْمَةِ عَلَیْهِ: تَطْویلُهُ فى رُكوعِهِ وَ سجودِهِ فى صلاتِهِ وَ تَطْویلُهُ لِجلوسِهِ عَلى طَعامِهِ اِذا اَطْعَمَ عَلى مائِدَتِهِ وَ اصْطِناعُهُ الْمَعْروفَ اِلى اَهْلِهِ؛
سه چیز است كه اگر مؤمن از آنها مطلع شود، باعث طول عمر و دوام بهرهمندى او از نعمتها مىشود: طول دادن ركوع و سجده، زیاد نشستن بر سر سفرهاى كه در آن دیگران را اطعام مىكند و خوش رفتارىاش با خانواده. كافى، ج 4، ص 49، ح 15.پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
مَوْتُ الاِْنْسانِ بِالذُّنوبِ اَكْثَرُ مِنْ مَوْتِهِ بِالاَْجَلِ وَ حَیاتُهُ بِالبِرِّ اَكْثَرُ مِنْ حَیاتِهِ بِالْعُمُرِ؛
مرگ انسانها در نتیجه گناهان، بیشتر از مرگ آنها در نتیجه فرا رسیدنِ اَجَل است و زنده ماندن انسانها در نتیجه نیكىهایشان، بیشتر از زندگى كردنشان به خاطر باقى بودنِ عمر است. مكارم الاخلاق، ص 362.پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
اِنَّ الْقَوْمَ لَیَكونونَ فَجَرَةً وَ لا یَكونونَ بَرَرَةً فَیَصِلونَ اَرْحامَهُمْ فَتَنْمى اَمْوالُهُمْ وَ تَطولُ اَعْمارُهُمْ فَكَیْفَ اِذا كانوا اَبرارا بَرَرَةً!؟
مردمى كه گناهكارند و نه نیكوكار، با صله رحم، اموالشان زیاد و عمرشان طولانى مىشود. حال اگر نیك و نیكوكار باشند، چه خواهد شد!؟ كافى ، ج 2، ص 155، ح 21 .امام سجّاد علیهالسلام :
اللهُمَّ... وَاجْعَلْنى مِمَّنْ اَطَلْتَ عُمْرَهُ وَ حَسَّنْتَ عَمَلَهُ وَ اَتْمَمْتَ عَلَیْهِ نِعْمَتَكَ وَ رَضَیْتَ عَنْهُ وَ اَحْیَیْتَهُ حَیاةً طَیِّـبَةً فى اَدْوَمِ السُّرورِ وَ اسْبَغِ الْكَرامَةِ وَ اَتـَمِّ الْعَیْشِ ؛
خداوند! مرا از كسانى قرار ده كه عمرشان را دراز و كردارشان را نیكو گردانیدهاى و نعمتت را بر آنان تمام كردهاى و از آنان خُرسندى و به آنان زندگى اى پاك، همراه با پایدارترین شادمانى و سرشارترین كرامت و كاملترین رفاه، عطا نمودهاى. بحارالأنوار ، ج 98، ص 91، ح 2 .پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
یا عَلىُّ، مِنْ كَرامَةِ الْمُؤمِنِ عَلَى اللّهِ اَنـَّهُ لَمْ یَجْعَلْ لاَِجلِهِ وَقتا حَتّى یَهُمَّ بِبائقَةٍ فَاِذا هَمَّ بِبائقَةٍ قَبَضَهُ اِلَیْهِ ؛
اى على! از ارجمندى مؤمن در نزد خدا این است كه برایش وقت مرگ، معیّن نفرموده است، تا زمانى كه قصد شرّى كند. آن گاه خداوند جانش را بستاند. عیون أخبار الرضا علیهالسلام ، ج 2، ص 40، ح 90 .پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
بَشِّروا الْمَحْرورینَ بِطولِ الْعُمْرِ ؛ گرممِزاجان را به طول عمر، مژده دهید. بحارالأنوار، ج 62، ص 290.
امام باقر علیهالسلام :
اَلْبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ یَنْفیانِ الْفَقْرَ وَ یَزیدانِ فِى الْعُمْرِ وَ یَدْفَعانِ عَنْ صاحِبِهِما سَبعینَ میتَةَ سوءٍ ؛
كار خیر و صدقه، فقر را مىبَرند، بر عمر مىافزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مىكنند. ثواب الاعمال ، ص 141 .پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
فِى الزِّنا سِتُّ خِصالٍ: ثَلاثٌ مِنْها فِى الدُّنْیا وَ ثلاثٌ فِى الاْآخِرَةِ، فَاَمّا الَّتى فِى الدُّنْیا فَیَذْهَبُ بِالْبَهاءِ وَ یُعَجِّلُ الْفَناءَ وَ یَقْطَعُ الرِّزْقَ وَ اَمّا الَّتى فِى الاْآخِرَةِ فَسوءُ الْحِسابِ وَ سَخَطُ الرَّحمنِ وَ الْخُلودُ فِى النّارِ ؛
زِنا، شش پیامد دارد: سه در دنیا و سه در آخرت. سه پیامد دنیایىاش این است كه: آبرو را مىبَرد، مرگ را شتاب مىبخشد و روزى را مىبُرد و سه پیامد آخرتىاش: سختى حسابرسى، خشم خداى رحمان و ماندگارى در آتش است. خصال ، ص 321، ح 3 .پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
مَنْ سَرَّهُ اَنْ یُنْسَاَلـَهُ فى عُمُرِهِ وَ یُوَسَّعَ لَهُ فى رِزْقِهِ فَلْیَتَّقِ اللّهَ وَ لْیَصِلْ رَحِمَهُ؛
هر كس دوست دارد كه عمرش طولانى و روزىاش زیاد شود، تقواى الهى پیشه كند و صله رحم نماید. بحارالأنوار ، ج 74، ص 102، ح 56 .پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
اَكْثِرْ مِنْ الطَّهورِ یَزِدِ اللّهُ فى عُمُرِكَ؛
وضو زیاد بگیر تا خداوند، عمرت را زیاد كند. 1 امالى مفید ، ص 60، ح 5 .امام على علیهالسلام :
كَثْرَةُ اصطِناعِ الْمَعْروفِ تَزیدُ فِى الْعُمُرِ وَ تَنْشُرُ الذِّكْرَ ؛
زیاد كار نیك انجام دادن، عمر را مىافزاید و نام را پرآوازه مىسازد. غررالحكم، ح 7113 .امام صادق علیهالسلام :
ما نَعْلَمُ شَیْئا یَزیدُ فِى الْعُمْرِ اِلاّ صِلَةَ الرَّحِمِ، حَتّى اِنَّ الرَّجُلَ یَكونُ اَجَلُهُ ثَلاثَ سِنینَ فَیكونُ وَصولاً لِلرَّحِمِ فَیَزیدُ اللّهُ فى عُمْرِهِ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَجْعَلُها ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً، وَ یَكونُ اَجَلُهُ ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَكونَ قاطِعا لِلرَّحِمِ، فَیَنْقُصُهُ اللّهُ ثَلاثیْنَ سَنَةً وَ یَجْعَلُ اَجَلَهُ اِلى ثَلاثِ سِنینَ؛ ما، غیر از صله رحم، چیزى نمىشناسیم كه بر عمر بیفزاید، تا آنجا كه گاهى عمر كسى سه سال است، و وقتى كه اهل صله رحم مىشود، خداوند هم سى سال بر عمرش مىافزاید و آن را سى و سه سال مىكند و گاهى عمر كسى سى و سه سال است و قطع رحم مىكند و خداوند هم سى سال از عمر او مىكاهد و عمرش را به سه سال، كاهش مىدهد. كافى ، ج 2، ص 152 ، ح 17 .
امام صادق علیهالسلام :
مَنْ رَجَعَ مِنْ مَكَّةَ وَ هُوَ یَنْوِى الْحَجَّ مِنْ قابِلٍ زیدَ فى عُمْرِهِ ؛
هر كس از مكّه بر گردد و تصمیم داشته باشد كه سال بعد هم به حجّ برود، بر عمرش افزوده مىشود. كافى، ج 4، ص 281، ح 3.پیامبر علیهالسلام :
اَلصَّدَقَةُ عَلى وَجْهِها وَ بِرُّ الْوالِدَیْنِ وَ اصْطِناعُ الْمَعْروفِ یُحَوِّلُ الشَّقاءَ سَعادَةً وَ یَزیدُ فِى الْعُمْرِ؛
صدقه دادن با مراعات شرایطش و خوبى كردن به پدر و مادر و انجام دادن كارهاى نیك، بدبختى را به خوشبختى تبدیل مىكند و بر عمر مىافزاید. كنزالعمال ، ح 4444 .امام صادق علیهالسلام :
اَلذُّنوبُ الَّتى تُغَیِّیرُ النِّعَمَ الْبَغْىُ وَ الذُّنوبُ التَّى تورِثُ النَّدَمَ الْقَتْلُ وَ الَّتى تُنْزِلُ النِّقَمَ الظُّلْمُ وَالَّتى تَهْتِكُ السُّتورَ شُرْبُ الْخَمْرِ وَ الَّتى تَحْبِسُ الرِّزْقَ الزِّنا وَ الَّتى تُعَجِّلُ الْفَناءَ قَطیعَةُ الرَّحِمِ وَالَّتى تَرُدُّ الدُّعاءَ وَ تُظْلِمُ الْهَواءَ عُقوقُ الْوالِدَیْنِ؛
گناهى كه نعمتها را تغییر مىدهد، تجاوز به حقوق دیگران است. گناهى كه پشیمانى مىآورد، قتل است. گناهى كه گرفتارى ایجاد مىكند، ظلم است. گناهى كه آبرو مىبَرد، شرابخوارى است. گناهى كه جلوى روزى را مىگیرد، زناست. گناهى كه مرگ را شتاب مىبخشد، قطع رابطه با خویشان است. گناهى كه مانع استجابت دعا مىشود و زندگى را تیره و تار مىكند، نافرمانى از پدر مادر است. علل الشرایع ، ج 2، ص 584 .امام باقر علیهالسلام :
اِنّ الحُسَیْنَ صاحِبَ كَربَلا قُتِلَ مَظْلوما، مَكروبا عَطْشانا، لَهفانا فآلَى اللّهُ عَزَّوَجلّ عَلى نَفْسِهِ اَن لا یاتیَهُ لَهفانٌ و لا مَكروبٌ و لا مُذنِبٌ و لا مَغمومٌ و لا عَطشانٌ و لا مَنْ بِهِ عاهَةٌ ثُمَّ دَعا عِندَهُ و تَقَرَّبَ بِالحُسَیْنِ بنِ عَلىٍّ علیهالسلام اِلَى اللّهِ عَزَّوَجَلَّ إلاّ نَفَّسَ اللّهُ كُرْبَتَهُ وَ اَعطاهُ مَسأَلَتَهُ و غَفَرَ ذَنـْبَهُ وَ مَدَّ فى عُمُرِهِ وَ بَسَطَ فى رِزقِهِ فَاعتَبِروا یا اُولـِى الاَبْصار؛
حسین، بزرگ مرد كربلا، مظلوم و رنجیده خاطر و لب تشنه و مصیبزده به شهادت رسید. پس خداوند، به ذات خود، قسم یاد كرد كه هیچ مصیبتزده و رنجیده خاطر و گنهكار و اندوهناك و تشنهاى و هیچ بَلا دیدهاى به خدا روى نمىآورد و نزد قبر حسین علیهالسلام دعا نمىكند و آن حضرت را به درگاه خدا شفیع نمىسازد، مگر اینكه خداوند، اندوهش را برطرف و حاجاتش را برآورده مىكند و گناهش را مىبخشد و عمرش را طولانى و روزىاش را گسترده مىسازد. پس اى اهل بینش، درس بگیرید! بحارالأنوار ، ج 101، ص 46، ح 5 .پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
مَنْ قَلَّمَ اَظفارَهُ یَوْمَ الجُمُعَةِ یَزیدُ فى عُمُرِهِ و مالِهِ؛
هر كس در روز جمعه ناخنهایش را كوتاه كند، عمر و مالش زیاد مىشود. جامع الأخبار ، ص 333 .امام سجّاد علیهالسلام :
مَنْ صَلّى فى مَسْجِدِ السَّهْلَةِ رَكْعَتَیْنِ زادَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ فى عُمُرِهِ سَنَتَیْنِ؛
هر كس در مسجد سهله دو ركعت نماز بخواند، خداوند، دو سال بر عمر او مىافزاید. المزار للمفید ، ص 14.امام سجاد علیهالسلام :
اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ... و عَمِّرنى ما كانَ عُمُرى بَذلةً فى طاعَتِكَ، فَإِذا كانَ عُمُرى مَرتعا للشَّیطانِ فَاقبِضنى إلیكَ قَبْلَ اَنْ یَسْبِقَ مَقْتُكَ اِلَىَّ، اَوْ یَسْتَحْكِمَ غَضَبُكَ عَلَىَّ؛
خدایا بر محمد و آل او درود فرست... و عمرم را تا زمانى كه صرف طاعت تو مىشود، دراز گردان و هرگاه عمرم چراگاه شیطان گردید، قبل از آن كه نفرتت به من رو كند و یا خشمت بر من قطعى شود، جانم را بستان و به سوى خود ببر.پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
لا تَدَعُوا الْعَشاءَ وَ لَوْ عَلى حَشَفَةٍ اِنّى اَخْشى عَلى اُمَّتى مِنْ تَرْكِ العَشاءِ الْهَرَمَ فَاِنَّ العَشاءَ قُوَّةُ الشَیْخِ وَ الشّابِّ ؛
شام را ترك نكنید، هر چند به خوردن دانه خرماى خشكیدهاى باشد. من بر امّتم از این بیم دارم كه با تركِ خوردن شام، پیرى و شكستگى به سراغشان آید؛ چرا كه خوردنِ شام، مایه نیرومندى پیر و جوان است. محاسن ، ج 2، ص 421، ح 202 .امام صادق علیهالسلام :
اَرْبَعَةٌ تُهْرِمُ قَبْلَ اَوانِ الْهَرَمِ: اَكْلُ الْقَدیدِ وَ الْقُعُودُ عَلَى النَّداوَةِ وَ الصُّعودُ فِى الدَّرَجِ وَ مُجامَعَةُ الْعَجوزِ ؛
چهار چیز، انسان را پیش از فرا رسیدن هنگام پیرى، پیر مىكند: خوردن گوشت خشكیده، نشستن بر جاى مرطوب، بالا رفتن از پلّه و آمیزش با پیر زنان. تحف العقول ، ص 317 .امام صادق علیهالسلام :
اَلْبِرُّ وَ حُسْنُ الْخُلْقِ یَعْمُرانِ الدّیارَ وَ یَزیدانِ فِى الاَْعْمارِ؛
نیكوكارى و خوش اخلاقى، خانهها را آباد و عمرها را طولانى مىكنند. كافى ، ج 2، ص 100، ح 8 .امام على علیهالسلام :
زیادَةُ الشُّكْرِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ تَزیدُ فِى الْعُمْرِ وَ تَفْسَحُ فِى الاَْجَلِ؛
شكرگزارى فراوان و صله رحم، عمر را زیاد مىكنند و بر مُهلت زندگى مىافزایند. عیون الحكم والمواعظ، ص 275، ح 4999.امام على علیهالسلام :
وَیْحُ النّائِمِ ما اَخْسَرَهُ! قَصُرَ عُمْرُهُ وَ قَلَّ اَجْرُهُ؛
واى بر آنكه در خواب (غفلت) است! چه زیانكار است! عمر او كوتاه شده است و پاداش او كم. عیون الحكم والمواعظ ، ص 504، ح 9239 .امام على علیهالسلام :
مَنْ جارَ قَصُرَ عُمْرُهُ؛ هر كس ظلم كند، عمرش كوتاه مىشود. عیون الحكم والمواعظ ، ص 429، ح 7334 .
امام على علیهالسلام :
ایّاكَ وَ طولَ الاَْمَلِ فَكَمُ مِنْ مَغْرورٍ اِفْتَتَنَ بِطولِ اَمَلِهِ فَاَفْسَدَ عَمَلَهُ وَ قَطَعَ اَجَلَهُ فَلا اَمَلَهُ اَدْرَكَ وَ لا مافاتَهُ اسْتَدْرَكَ؛
از آرزوى دور و دراز بپرهیز، چه بسا فریب خوردهاى كه به آرزوى دراز خویش، فریب خورد و كارش را تباه و مرگش را قطعى كرد و در نتیجه، نه به آرزویش رسید و نه آنچه را كه از دست داده بود، جبران كرد.عیون الحكم والمواعظ ، ص 99، ح 2278 .