İBNİ ŞEHRAŞUB (ra) 1
Ebu Abdullah Muhammed B. Ali B. Şehraşub
Ö. H/588, M/1167
Şia'nın iftiharlarından ve büyük âlimlerinden olan İbni Şehraşub (r.a) hakikaten övgüye değer bir âlimdi. Hayat hikâyesi baştan sona ibret ve maneviyatla doludur. Bereketli ömrünü Ehlibeyt (a.s) mektebine hizmet etmek ve ilim havzalarında öğrenci yetiştirmekle geçirdi.
Burada o büyük zatın maneviyat dolu yaşamından damlalar aktarmaya çalışacağız.
DOĞUM YERİ
Beşinci asrın sonları altıncı asrın başlarında büyük fakih Ebu Abdullah Muhammed b. Ali b. Şehraşub Sarevi Mazenderani Cemadiu'lahir hicri 489 yılında dünyaya geldi.[1]
Baba ve dedesinin Sâri ahalisinden olması itibarıyla ona Sarevi denilmiştir. Fakat İbni Şehraşub'un (r.a) doğum yeri hakkında kesin bir kaynak yoktur. Kimileri Bağdat'ta dünyaya geldiğini nakletmişlerdir.[2]Dedesi Şeyh Şehraşub b. Kiyaki, Sâri'nin önde gelen büyük âlimlerinden ve Şeyh Tusi'nin has talebelerindendi. Babası Şeyh Ali kendi döneminin erdem sahibi ve mümin muhaddislerindendi. Canla başla oğlunun eğitimini üslenmişti.
Muhammed diğer çocuklar gibi büyüyordu. Fakat onu diğer çocuklardan ayıran temel bir özellik vardı. Oda Muhammed'in âlim bir aileden olmasıydı. Sekiz yaşlarında Kuran hafızı oldu.
Kuran ve mukaddime ilimlerini öğrendikten sonra fıkıh, usul, hadis, rical ve kelam ilimlerine başladı. Tahsile başladığı tarih net olarak belli olmasa da babası, dedesi, Şeyh Tabersi ve Kutbuddin Ravendi gibi büyük âlimlerin öğrenciliğini yaptığı kesindir.
Bir taraftan büyük âlim ve muhaddislerin çeşitli şehirlerde yaşamaları, diğer taraftan da ve Ehlibeyt (a.s) ilim ve marifetine duyduğu alaka onu o diyarlara yolculuk ve hicretlere sevk etmiştir.
İBNİ ŞEHRAŞUB'UN (R.A) ÜSTATLARI
İbni Şehraşub (r.a) birçok âlim ve muhaddisin huzurundan istifade etmiştir. Huzurundan yararlandığı üstatlardan bazıları:
1--Şeyh Şehraşub (r.a), dedesi.[3]
2--Şeyh Ali (r.a), babası.
3--Vaizi Nişaburi (r.a), (ö.h.508)
4--Şeyh Ebu Ali Fazl b. Hasan Taberisi (r.a), (ö.h.548)
5--Ebu Mansur Tabersi (r.a)
6--Gazi Seyyid Nasihuddin Amuli (r.a), (ö.h.550)
7--Ebu Futuh Razi (r.a), (ö.h.552)
8--Abdülcelil Razi Kazvini (r.a), (ö.h.560)[4]
9--Seyyid Ziyauddin Fazlullah Ravendi Kaşani (r.a), (ö.h.562)
10--Kutbuddin Ravendi (r.a), (ö.h. 573)
11--Ebu'l Hasan Ali b. Ebulkasım Beyhaki (r.a), (ö.h.565)
İbni Şehraşub (r.a) Ehlisünnet âlim ve muhaddislerinden de istifade etmiştir.
Bazı Ehlisünnet üstatları şunlardır:
1-Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed Netnezi
2-Carullah Zamahşeri Mutezili (ö.h. 537)
İbni Şehraşub hadis ilmi üstatlarındandı. Kendi üstatları olan Şeyh Ebu Mansur Tabersi, muhaddis Şeyh Ali b. Şehraşub, Şeyh Şehraşub, Şeyh Ebu Ali Fazl b. Hasan Tabersi ve Kutbuddin Ravendi'den hadis nakletme iznine sahipti.
Uzun yıllar ilim havzalarında ikamet ettikten sonra ilim öğrenmek amacıyla Mazenderan, Meşhed, Nişabur, Sebzivar, Rey, Kaşan, İsfahan ve Hemedan gibi çeşitli şehirlere yolculuklar etmiştir. Oralardan almış olduğu ilim ve maneviyatla hicri 548'de Hemedan'dan Bağdat'a hicret etti. O zamanlarda Abbasilerin başkenti olan Bağdat'ta büyük âlim ve muhaddisler ikamet etmekteydi. İbni Şehraşub (r.a) orada da eğitim ve telife ara vermedi. Öğrencilik yıllarında İran ve Irak'ta aldığı derslerin öğretmenliğini de yapıyordu. Kendi döneminde halk arasında büyük ve saygın âlimler bulunmasına rağmen halk arasında özel bir yere sahipti. Gittiği her şehirde eğitim kürsüsüne oturtuluyordu.
[1]--Luletu'l Bahreyn, s.340 "Şeyh Yusuf Behrani."
[2]--Dairetu'l Teşeyyü, c.1, s.337.
[3]--Dairetu'l Maarifi Buzurg-i İslam, c.4, s.90.
[4]--Ma'alimu'l Ulema, s.145.
İbn-i Arabi (4)
Seyyit Kadı Nurullah Şuşterî
