چرا  سنن اسلامی در جامعه اجرا نمی شود؟!

فضایی حاکم بر همه!

با آنکه محیطهای 4گانه فوق همگی تأثیر جدّی در شخصیت فرد دارند امّا محیطی وجود دارد که حاکم بر همه آن فضاها به شمار می رود. این محیط که فضای حاکم بر کل جامعه است چه بسا می تواند نقش محیطهای 4گانه را به طور کلی خنثی نماید. به طوری که اگر این 4 محیط فاسد باشند و فضای حاکم بر جامعه صلاح باشد می تواند فرد را نیکو و شایسته نماید و اگر آن 4 محیط صلاح باشند و فضای حاکم بر جامعه فاسد باشد می تواند شخصیت فرد را مفسد بار بیاورد. پیامبر اکرم (ص) در روایتی می فرمایند: صنفان مِن أمتی إذا صَلُحا صَلُحت اُمّتی، الفقهاء و الاُمَراء؛ دو گروه از امّت من هستند که اگر صالح باشند امّت صالح می شود، فقها و حاکمان.

تأثیر جدّی جامعه بر شخصیت های فردی

از این رو جامعه و فضای غالب در آن که توسط حاکمان و مدیران اجتماعی حاصل شده است تأثیری جدّی بر شخصیت فردی انسان ها دارد به طوری که صلاح حاکم اصلاح کل جامعه و مردم و برعکس فساد آن فساد کل را به دنبال دارد. از این مشاهده می شود که مصلحان در هر جامعه ای به دنبال تغییر ساختارهای کلی اجتماع هستند و می کوشد با ایجاد تغییر در فضای حاکم بر جامعه شخصیت های فردی را تحت الشعاع قرار دهند.

بدعت و سنّت

بدعت ها اموری هستند که در دین جایگاهی ندارند و اساساً جزء دین به شمار نمی روند امّا فرد بدعت گذار آن را وارد در دین می کند. حال جامعه ای را تصوّر کنید –با توجه به همان نقش گسترده جامعه در شخصیت افراد- که بدعت ها در آن رایج شده اند و دین مردم با اموری که خارج از دین هستند در حال نابودی است. در چنین فضایی باتوجه به آنکه هیچ موضوعی در اسلام وجود ندارد که برای آن حکمی داده نشده باشد، به تدریج بدعت های جای احکام و سنّت های اسلامی را پر می کنند. این تعبیر در کلام معصومین نیز دیده می شود که «ما اُحدثِت بدعَهٌ تُرک بها سُنَّهٌ؛ با پدید آمدن هر بدعتی سنّتی از میان می رود و ترک می شود.

به راستی چه اتفاقی می افتد که سنّت های حسنه اسلامی از جامعه رخت بر می بندد و دیگر به آنها عمل نمی شود؟!

بنابراین به صراحت می توان گفت در هر موضوعی که سنّت های اسلامی اجرا نمی شود مبتلا به بدعت هایی هستیم که در دین وارد شده اند!

حال سؤال اوّل این نوشتار را دوباره مُرور کنید: چرا برخی از احکام و سنت های اسلامی در جامعه اجرا نمی شوند؟! پاسخ واضح است چون آن سنت ها با وجود بدعت هایی ترک شده اند. پس برای اجرای احکام و سنت اسلامی اولاً باید بدعت ها را شناخت ثانیاً در جهت از میان بردن آنها کوشید و عوامل ایجاد بدعت را نابود کرد! در این صورت حتماً طبق همان ملازمه عقلی آن سنّت متروک احیا می گردد!