تبیان، دستیار زندگی
رشد هیجانی برای همه‏ی انسان‏ها یک چالش به‏شمار می‏رود. کودک درزمانی کمتر از یک دهه، از حالت درک هیجانی محدود، به فردی تبدیل می‏شود که از لحاظ هیجانی پیچیده است....
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

راهبردهایی رویارویی با مشکلات رفتاری و عاطفی دانش‏آموزان

آشنایی با اختلالات اضطرابی دانش‏آموزان و راه‏های مقابله با آن در مدرسه

مدرسه

مقدمه:

رشد هیجانی برای همه‏ی انسان‏ها یک چالش به‏شمار می‏رود. کودک درزمانی کمتر از یک دهه، از حالت درک هیجانی محدود، به فردی تبدیل می‏شود که از لحاظ هیجانی پیچیده است. با افزایش سن، تعداد و پیچیدگی تجارب هیجانی و نیز مطالبات برای تعدیل تظاهرات هیجانی افزایش می‏یابد.

تعجب‏آور نیست که بعضی از کودکان درگیر این چالش‏ها می‏شوند و اختلالات هیجانی را تجربه می‏کنند. یکی از انواع اختلالات هیجانی اختلال اضطرابی است که می‏تواند در صورت مزمن شدن موجب بروز مشکلاتی در زندگی بزرگسالی شود (کندال، 2003). اضطراب امتحان یکی از شایع‏ترین اختلالات اضطرابی است که دانش‏آموزان به آن مبتلا هستند به‏طور کلی کمتر کسی است که در طول دوران تحصیل خود حالت‏های اضطرابی را تجربه نکرده باشد و یا با آن آشنا نباشد. دانش‏آموزان کم‏وبیش با این حالت‏ها دست به گریبان هستند جهت آشنایی بیشتر با علائم_ سبب‏شناسی و راهبردهای مقابله‏ای با آن به این موضوع خواهیم پرداخت.

نشانه‏شناسی:

به‏طورکلی بروز اضطراب دارای 3 مؤلفه اصلی است: (مانیس و اولندیک، 2005)

1.‏ مؤلفه‏ی جسمی ( آن‏چه فرد در بدن خود احساس می‏کند ) مانند: ضربان سریع قلب، تنگی نفس، گیجی، خشکی دهان، تهوع یا اسهال.

2. مؤلفه‏ی شناختی ( آن‏چه فرد راجع به آن فکر می‏کند ) مانند: اگر از عهده‏ی امتحان برنیایم، اگر سؤالات سخت باشد، اگر سر امتحان حالم بد شود و...

3. مؤلفه‏ی رفتاری ( آن‏چه‏که فرد انجام می‏دهد ) مانند: نداشتن تمرکز در جلسه‏ی امتحان، عدم توانایی در پاسخ دادن به سؤالات امتحان، ترک جلسه‏ی امتحان.

هریک از این مؤلفه‏ها نقش مهمی در شروع و تداوم دوران اضطراب ایفا می‏کنند. و دانش‏آموزان این مؤلفه‏ها را بسته به ماهیت اضطرابشان به‏صورت تصادفی تجربه می‏کنند.

سبب‏شناسی:

*‏ نداشتن آمادگی کافی برای امتحان

مدرسه

* وجود رقابت درسی زیاد بین دانش‏آموزان

* سخت‏گیری بیش از حد خانواده

* ترساندن کودک از امتحان به‏وسیله‏ی خانواده و یا اولیاء مدرسه

* بعضی مسایل و مشکلات روانی مثل وسواس

* فشار وارده از دیگران بر دانش‏آموز یا از فرد به خود

* چگونگی ارزیابی خود

* نحوه‏ی زندگی در گذشته و آینده

* چگونگی روبه‏رو شدن با شکست یا موفقیت

* تفکر و تصور بدبینانه

* نداشتن نحوه‏ی یادگیری مؤثر و مفید مطالب موردنظر

* روحیه‏ی رقابتی سالم یا ناسالم

* افکار، احساسات، تصورات، نظرات و حالات شخصی درباره‏ی خود و انتخاب محل تحصیل

* ترس از شکست

* قبول این نظریه که «من آدم لایق و شایسته‏ای نیستم». (علیخانی، 1383)

* صفات مزاجی کودک: کودکانی که مزاج «شورا» دارند یا در «گرم‏شدن‏کند هستند» برای ابتلا به حالات اضطرابی‏  مستعدترند.

امتناع از مدرسه

*رفتار و نگرش پدر و مادر: نگرانی مفرط و درگیر شدن افراطی والدین با کودک، ایجاد اضطراب ووابستگی شدید درکودک‏ کرده و سطح اضطراب را در بسیاری از موقعیت‏ها بالا می‏برد (هور، 1996)

منبع: مجله ی مشاور مدرسه - پاییز88

مریم صیاد شیرازی ( کارشناسی ارشد مشاوره)