زندگی با اسانس هدف!!

مقدمه :

همه ما در زندگی دوست داریم طعم آن را با اهداف خوب و متعالی بچشیم اما متاسفانه  گاه  حقوق بشر بگونه ای تفسی می شود که انسان را بی هدف و  کاملاً بدون رسالت  همچون حیوانی  قرار می دهد.روز جهانی حقوق بشر که با 19 آذر ماه سال کنونی، مصادف گردیده است و زمینه پرداختن به موضوع حقوق بشر را در گستره‏های مختلف علمی و فرهنگی فراهم گردانید.، حقیقتاً از چنان تنوع و گونه‏گونی بهره مند است که پرداختن به هر یک از آن موضوعات اگر چه همگی تحت عنوان به ظاهر جذاب حقوق بشر قرارمی‏گیرد لکن نمی‏توان بدون اولویت نبوی و ترتیب منطقی به این موضوعات پرداخت و هر فرهیخته و اهل توجهّی ارزش این اولویت بندی بحث از مباحث زیر بنایی را در مقایسه‏ی با مباحث روبنایی در می‏یابد؛ به عبارت دیگر شاخه‏های متعدد حقوق بشر مانع از آن نیست که پژوهشگران با ذکاوت و هوشیار در پرداختن به مباحث اصلی قبل از مطالعات متفرع به آن پیش گیرند؛

بر این پایه به نظر می‏رسد برای تبیین هر یک از گستره‏های متفرع به حقوق بشر بیش و پیش از هر چیز و هر مقوله باید محور اصلی این حقوق که بشر است به دقت و شفافیت و کارشناسانه و حتی با مقایسه سایر مقولات تبیین گردد؛ به عبارت روشن‏تر سوالات ذیل درباره بشر باید قبل از حکم دادن به وجود یا عدم هر یک از حقوق وی پاسخ داده شود؛ چرا که تا موضوع روشن نشود، احکام آن موضوع مناسب و شایسته نخواهد بود؛ سوالاتی  مهمی همچون:

- حقوق بشر برای موجودی دوپاست که فاقد رسالت است؟! یا برای موجودی با رسالت و هدف؟

- اگر موضوع حقوق بشر و البته فاقد رسالت بشمار آوریم چه آثاری دارد؟

- آیا حقوق بشری که برای انسان ذی‏شعورو آرمان مقرر می‏شود با حقوق بشری که برای موجودی که فاقد هدف و رسالت وضع می‏شود یکسان است؟!

- موضوع حقوق بشری را که بشر با رسالت انسانی قرار می‏دهیم چطور می‏توان اثبات کرد؟!

- آیا می‏توان بشر را و رسالت داشتن وی را از ابتدای تاریخ قابل بررسی انسان اثبات کرد؟ یا در هاله‏ای از ابهام و تردید خواهد بود؟

- آیا علامت و آثاری از اینکه بشر موضوع حقوق بشر دارای رسالتی بوده ، قابل دسترسی و با زکاوی می‏باشد؟

انسانی که گرگ شد!

بشر موضوع حقوق بشر رسالت مدار است؟!

نظریات متعددی پیرامون رسالت داشتن یا نداشتن بشر موضوع حقوق بشر وجود دارد که ما در این مقاله ضمن ارایه ادله متقن و عقلانی در پی اثبات نظریه برگزیده هستیم؛ البته نظرات دیگر نیز قابل بررسی که طی مقالات آتی دیگری تقدیم می‏گردد؛

عباراتی همچون:

دلایل رسالت مدار بودن بشر موضوع حقوق بشر

در گذرگاه تاریخ بالاترین محرک و انگیزه بخش‏ترین مساله برای انسان درک این است که رسالتی و هدفی برای بشر به عنوان موضوع اصلی و قلب مباحث حقوق بشر، وجود دارد و بر اساس نحوه تحلیل ما از این ویژگی‏ بشر یعنی هدف‏دار بودن و دارای رسالت بودن انسان، حقوق‏ وی طبیعتاً شکل می‏گیرد و منطقی جلوه می‏نماید.

دلیل اول «رسالت مدار بودن» بشرموضوع حقوق بشر

بشر، انسان، آدمی و هر آنچه از واژگان دیگر که مترادف چنین واژه‏ای تلقی شوند به عنوان محور وضع حقوق بشر قطعاً دارای رسالت و آرمان بوده است؛ آرمانی که باید در وضع هر حقی برای او که آرمان مدار بودن که جلوه‏‏ای از رسالت مدار بودن وی تلقی می‏شود، مدنظر قرار گیرد، اولین دلیل آن وجود آثار و علایم مختلف و گونه‏گون در نوشته‏های باقی مانده از تاریخ بشر است.

علامه جعفری این دلیل را این‏گونه تقریر و بیان نموده‏اند:

آثار و علامت‏های گوناگون و نوشته‏های صریح و قاطعانه فراوانی که نشان می‏دهد نوع بشر از آغاز زندگی رسمی قابل بررسی‏اش تا به امروز، عقاید و اعمال و اندیشه‏ها و آرزوهای روشنی را درباره آرمان‏هایی که بایستی آنها را به دست بیاورد، دارا بوده است. این فعالیت‏های عقیدتی، فکری و عملی، به عنوان یک بعد اساسی در مقابل بعد طبیعی محض انسان که کوشش‏های متنوع درباره به دست آوردن و تنظیم زندگی معمولی است بشمار می‏رود، هر مورخ و انسان‏شناسی که انسان را بدون در نظر گرفتن بعد آرمانی می‏‏شناسد، مانند آن است که انسان را بدون بعد دوم شناخته است» (ص 4 و 5 انسان و رسالت انسانی، گردآوری تنظیم و تلخیص محمدرضا جوادی).

و در یک عبارت ساده بنابراین دلیل هر چیزی که بدون در نظر گرفتن بعد آرمانی انسان باشد، در واقع ظاهراً حقوق بشر است اما حقیقتاً ممکن است جزء حقوق حیوان باشد یا اساساً مخالف حقوق بشر تلقی شود و نه جز آن!!!

دلیل دوم «آرمان مدار بودن» آدمی (محور حقوق بشر)

اگر نگاهی هر چند سریع و مختصر به قدیمی‏ترین اساطیر ملل جهان بیندازیم ویژگی رسالت مدار بودن وی به سادگی اثبات می‏شود و نشان می‏دهد حقوق بشر چطور و چه اندازه باید در وضع و تبیین حقوق بشر به این ویژگی انسان عنایت داشته باشد؛

در واقع با نگاهی عمیق و اغماض از جنبه‏های ظاهری افسانه‏ها و ابعاد لالایی گونه آنها و جنبه‏های تفریحی و سرگرمی مدارشان، رگه‏های اولی آرمان طلبی و رسالت مدار بودن انسان به طور قطعی دیده می‏شود.

هر مورخ و انسان‏شناسی که انسان را بدون در نظر گرفتن بعد آرمانی می‏‏شناسد، مانند آن است که انسان را بدون بعد دوم شناخته است»

به عبارت ساده‏تر عبارات ذیل که نشانده ویژگی آرمان مدار و رسالت محور بودن انسان است، بیان‏گر این است که حقوق بشر برای چه موجودی باید وضع شود و خصوصیات موضوع حقوق بشر چگونه ویژگی‏هایی را مد نظر قرار دهد؛

جملاتی همچون: