افلاکیان خاک نشین

پیش درآمد:

ای صنم دلنواز، ای دو جهان عز و ناز               گشته به  پیشت دراز، دست سلمان عشق

ستاره اول

میرزا احمد آشتیانی

او جامع‏ترین استاد در علوم نقلی و عقلی بود و در فنون ریاضی متبحر و در طب قدیم، یگانه استاد عصر خویش به شمار می‏رفت. روحی لطیف داشت، خط را بسیار زیبا می‏نوشت و بسیاری از مضامین عرفانی و فلسفی را به صورت سروده‏هایی تنظیم کرده بود. گاهی ارادت قلبی خویش را به ساحت مقدس اهل‏بیت عصمت و طهارت (ع) به صورت شعر آشکار می‏ساخت و با تخلص «واله»  شعر می‏سرود.

فرزند ایشان، آیت‏الله میرزا محمد باقر آشتیانی می‏گوید: «مرحوم والد پیوسته به قرآن کریم و عترت عشق می‏ورزید و ابراز علاقه می‏فرمود، تا حدی که در اعیاد هم دستور می‏داد یک نفر از سخنوران، از مناقب و مصائب اهل‏بیت نبوت علیهم السلام بگوید. همواره به ما توصیه می‏کرد از قرائت قرآن همه روزه ولو چند آیه غفلت نکنید که موجب سعادت دنیا و نجات آخرت است، این حکیم الهی هفته‏ای یک شب از جلسات شبانه را به تفسیر قرآن کریم اختصاص می‏داد.

حکایاتی از حیات طیبه این حکیم فرزانه نقل شده است که نشان از عنایات خاص الهی به ایشان دارد. زمانی که در فکر نام‏گذاری جزوه احمدیه بود، سیدی ناشناس وارد منزل شد. پس از احوال‏پرسی فرمود: «شنیدم کتاب دعایی مرقوم داشته‏اید!، آن را گرفت و پس از ملاحظه، فرمود: نام آن را هدیه احمدیه بگذارید.» و بعد از اتاق خارج شد. از آنجا که کسی از تدوین آن کتاب اطلاعی نداشت، بسیار متعجب شد. از مستخدمین منزل پرسید: «این آقا کجا رفت؟» گفتند: «ما کسی را ندیدیم وارد شود که حالا بدانیم کی خارج شده است!».

آیت‏الله سید جلال‏الدین آشتیانی فضایل استاد را چنین می‏ستاید: «آن مرد بی‏نظیر آن‏چنان از تظاهر و ریا و خودنمایی مبرا بود که حقیر احتمال می‏دهد، بر شمردن حقوق فراوان او، چه بسا موجب رنجش آن روح پر فتوح شود. چنان جهات کثرت و خلقی در جنبه حقّی اوقاتی شده بود که واقعاً تبدیل شده بود به ملکی در لباس انسانی.»