مقام علمي - شیوه های تبلیغی حضرت زینب (س) نسخه متنی

مقام علمي

يكي از فضايل و خصايص حضرت زينب(س) مقام علمي اوست، او زني دانشمند، سخن‏ور، فصيح و بليغ بود و نايب خاص امام حسين عليه‏السلام در بيان حلال و حرام الهي بود و روايت است كه در اسارت هنگامي كه امام سجاد عليه‏السلام بيمار بودند مردم در حلال و حرام به زينب(س) مراجعه مي‏كردند و او هم پاسخ آنان را مي‏داد5.

امام صادق عليه‏السلام براي جواز چاك دادن گريبان در مصيبت فقدان پدر و برادر و... به فعل و عمل زينب عليها‏السلام در جريان كربلا استناد مي‏كند6.

و از اين سخن امام سجاد عليه‏السلام كه در خطاب به عقيله‏ي بني هاشم مي‏فرمايد:

«يا عمه انت بحمد اللّه عالمه غير معلمه وفهمه غير مفهّمه»7.

«عمه جان تو بحمد اللّه عالمه‏اي هستي بدون اين كه معلم داشته باشي و تو فهميده‏اي هستي بي‏آن كه كسي مطالب را به تو ياد داده باشد». پي مي‏بريم كه زينب كبري(س) علم و دانش خود را از طريق ديدن استاد و معلم به دست نياورده، بلكه از جانب خداي تعالي به آن حضرت اعطاء شده است.

درباره‏ي پايان زندگي آن شيرزن كربلا اختلاف است و روشن نيست كه در كجا به جوار حق رفته است در مدينه؟ دمشق؟ يا قاهره؟ ولي آنچه مسلم است اين است كه پس از بازگشت از شام مدت زيادي زنده نبود و در غروب روز پانزدهم رجب سال 62 هجري به جوار حق شتافته است.8

شيوه‏ها و سياست‏هاي تبليغي زينب عليه‏السلام

چنانچه عاشورا را پديده‏اي بدانيم كه به وجود آورنده آن حسين بن علي عليهما‏السلام باشد پرورش دهنده اين پديده زينب دختر علي عليهما‏السلام خواهد بود.

وظيفه‏ي مهم او پس از عصر عاشورا، پاسداري از نهضت خونين امام حسين عليه‏السلام و رساندن پيام «هيهات منّا الذله» او براي جهانيان است.

او راه سخت و دشواري را در پيش دارد. او بايد در بين جمعيتي سخن بگويد كه گويي گوششان ناشنوا و چشمانشان نابيناست و در حماقت و ناداني كامل به سر مي‏برند.

او بايد از اين پس آگاهانه بيانديشد و تصميم بگيرد و بايد از هر حال و شرايط و از هر وضعيت و موقعيت خوب استفاده كند و با زبان حال و قال آنان را از غفلت بيدار كند و به آنان آگاهي و شناخت بدهد تا احساس مسئوليت كنند و آنگاه خواه ناخواه شورش و انقلاب پديد آيد.

خطبه‏هاي آتشين و بلند پايه‏ي حضرت زينب(س) همه نقشه‏هاي شوم يزيديان را بر آب كرد و همچون رعد و برق، روشنگر و كوبنده بود كه تمامي بافته‏هاي سي و چند ساله‏ي بني‏اميه را از بين برد و شورشي بنيادين عليه بني‏اميه برنامه‏ريزي كرد و كاخ اُمويان را براي هميشه لرزاند و واژگون كرد.

سياست‏ها و شيوه‏هاي تبليغي آن بانوي بزرگوار:

1 ـ گريه و فغان و برپايي مجالس عزاداري و سوگواري:

پس از اين‏كه امام عليه‏السلام و اصحاب باوفايش به شهادت رسيدند زينب(س) به سرعت به طرف ميدان حركت كرد و وقتي كه بدن خونين و پاره پاره برادر را ديد شيوه كنان گفت:

«وا اخاه وا سيداه وا اهل بيتاه و سپس گفت: ليست السماء اطبقت علي الارض وليت الجبال تدكدكت علي السّهل»9.

«اي كاش آسمان بر زمين ويران مي‏شد و اي كاش كوه‏ها از هم مي‏پاشيدند و به بيانان‏ها مي‏ريختند.»

و زماني كه به پيشنهاد شمر لعين كاروان اسيران را از كنار بدن‏هاي قطعه قطعه شده‏ي شهيدان عبور مي‏دادند و زينب(س) پيكر شهدا و بدن پاره پاره شده برادرش را ديد خم شد و بدن پاره پاره برادر را در آغوش گرفت و دهانش را روي حلقوم بريده برادر نهاد و مي‏بوسيد و مي‏گفت:

«يا اخي لو خيرت بين الرحيل والمقام عندك لاخترتُ المُقام عندك وَلَوْ اَنَّ السُّباعَ تأكُلُ من لَحْمي»10.

«برادرم، اگر مرا بين سكونت در كنار تو ـ كربلا ـ و بين رفتن به سوي مدينه مخيّر مي‏نمودند، سكونت در نزد تو را برمي‏گزيدم، گرچه درندگان بيابان گوشت بدنم را بخورند.