مزایای ربات‌های جراح

استفاده از ربات‌ها هنگام جراحی موجب افزایش دقت جراح حین عمل می‌شود. ربات‌ها قادرند بدون لرزش و با دقت بالا برش‌های مورد نظر جراح را ایجاد كنند، از جهتی دیگر استفاده از این ربات‌ها موجب صرفه‌جویی در وقت می‌شود. از مزایای این روش برای بیمار می‌توان به كاهش دردهای بعد از عمل، اسكار كمتر، خونریزی كمتر و خطر كمتر عفونت و همچنین كوتاهی دوره بستری در بیمارستان و تسریع دوره بهبودی و بازگشت سریع‌تر به فعالیت روزمره اشاره كرد.

كه از 3 قسمت اصلی تشكیل شده است:

1. ربات اصلی كه دركنار بیمار قرار می‌گیرد و 4‌‌بازو و یك دوربین اندوسكوپ با قدرت بزرگنمایی بالا دارد كه در خدمت دست و چشم جراح هستند.

2. محلی برای نشستن و كنترل ربات توسط جراح.

3. یك رایانه كه آنچه دوربین می‌بیند را به تصاویر سه بعدی تبدیل می‌كند.

یكی از مزایای این دستگاه این است كه جراح در وضعیت نشسته و با راحتی بیشتر جراحی را دنبال می‌كند.

مهندسان دانشگاه دوكا نیز در حال كار روی ربات‌های جراحی هستند كه قادرند به دور از اتاق عمل و با كمك یا بدون كمك انسان كار خود را انجام دهند. از این ربات‌های مجهز به هوش مصنوعی می‌توان برای درمان فضانوردان استفاده كرد. همچنین این ربات‌ها قادر خواهند بود در میدان‌های جنگ جابه‌جا شوند و هر جا سربازی زخمی یافتند، وی را مداوا كنند. ربات آزمایشی گروه دوكا از فناوری سونوگرافی سه بعدی به همراه یك نرم‌افزار هوش مصنوعی استفاده می‌كند. سرپرست این گروه كه استفان اسمیت نام دارد، می‌گوید: «این ربات می‌تواند داخل بافت ارگان‌ها را مشاهده كند، در حالی كه تاكنون فقط ظاهر ارگان‌هایی كه در مقابل دوربین قرار می‌گیرند، قابل مشاهده بودند.»

این ربات دوربینی دارد كه قادر است 30‌‌تصویر سه بعدی را در ثانیه به پردازنده رایانه ارسال كند. به عنوان مثال هنگام جراحی پروستات، رایانه با كمك تصاویر جمع‌آوری شده، تصاویری سه‌بعدی از پروستات می‌سازد. سپس این تصاویر را برای ربات و جراح ارسال می‌كند. پس از پردازش تصاویر رایانه دستورات لازم را به مغز ربات می‌فرستد.

دكتر اسمیت می‌گوید: «نكته حائز اهمیت این است كه این ربات می‌تواند جراحی را در یك دهم زمان و با دقت 10 برابر نسبت به انسان جراح به پایان برساند.»

بحث جراحی رباتیك به كمك رایانه، پدیده نسبتا جدیدی در دنیاست، اما در عین حال رشد قابل توجهی داشته است و تحقیقات دانشكده‌های مهندسی پزشكی دانشگاه‌های معتبر دنیا به این سمت جهت گرفته است. در ایران نیز پروژه‌ای از طرف وزارت صنایع با مضمون هدف‌گذاری و تدوین استراتژی برای حوزه تجهیزات پزشكی در بخش ابزارهای جراحی توسط دكتر فرزام فرهمند انجام شد. در آ‌ن پروژه، طی مطالعه جامعی درباره ابزار جراحی، حوزه ابزارهای جراحی و كاربرد رباتیك و سیستم‌های رایانه‌ای به عنوان زمینه‌ای برای سوق دادن تحقیقات آتی به آن برگزیده شد. در همین خصوص آزمایشگاهی با عنوان جراحی رباتیك به صورت مشترك بین دانشكده مهندسی مكانیك دانشگاه صنعتی شریف و مركز تحقیقات علوم و فناوری در پزشكی، در محل مركز تحقیقات تاسیس شد. هدف اولیه این آزمایشگاه بررسی فناوری‌های جدید و كاربرد آنها در لوازم و تجهیزات جراحی و معرفی آنها به پزشكان است. البته قدم بعدی طراحی و پیاده‌سازی ابزارهای منتخب خواهد بود.

«روبولنز» یك نگهدارنده دوربین جراحی لاپاراسكوپیك است كه به عنوان اولین محصول كامل این آزمایشگاه، وارد بخش بالینی شده است. چیزی كه اهمیت دارد، این است كه تولید ایده و فكر نباید متوقف شود و این افكار باید عملی شده و مورد آزمایش قرار گیرند تا دستگاهی جدید ساخته و به كار گرفته شود. با توجه به پیشرفت‌هایی كه تاكنون صورت گرفته است، استفاده از ربات‌های پیشرفته جراح در اتاق‌های عمل داخلی در آینده‌ای نزدیك دور از انتظار نخواهد بود.

منبع: جام جم آنلاین ، roboticomology

تنظیم برا یتبیان: سیدخاموشی