از گنجينه هاي بسيار ارزشمند و گرانبهاي شيعه، سفرنامه هاي دانشمندان و انديشه مندان است كه بحق بايد به عنوان ميراث فرهنگي شيعه از آنها ياد كرد.اينان از دريچه خاصي به اصل مسافرت و مشاهده اماكن و آثار پرداخته و با اهداف بلند و مقدّسي از ناگفته ها و رازهاي پنهان پرده برداشته اند.گر چه سير و سفر، كاري پسنديده و پرفايده است و در قرآن و روايات اهل بيت ـ عليهم السلام ـ بدان سفارش شده و آدابش بيان گرديده است،1 ليكن پرداختن به زواياي پنهان تاريخ و افشاي جرايم مجرمان و خيانت پيشگان و يا معرفي يك حركت، عقيده، پويندگي، چگونگيِ تحوّل و فراز و نشيب آن در فلان مقطع از زمان، كاري است كه از سفرنامه نويسان شايسته و كارآمد برمي آيد. نويسنده خوب و دانشمند است كه مي تواند به خوبي از عهده چنين امري برآيد و توانمندانه حقايق را به نمايش بگذارد.سفرنامه حضرت علاّمه مير حامد حسين هندي ـ ره ـ از اين گروه سفرنامه ها است كه به عربي نگاشته و نام «أسفار الانوار» بر آن نهاده است.مير حامد حسين در «أسفارالأنوار» از سفري گزارش كرده كه در سال 1282 هجري قمري به همراهي برادرش، سيد اعجاز حسين هندي انجام داده است. آن دو، سفر خود را از وطنشان شهر لكهنو در هندوستان آغاز نموده، پس از رسيدن به شهر بمبئي، از راه دريا و بوسيله كشتي رهسپار جده مي شوند و پس از انجام عمره مفرده، مكه مكرمه را به قصد زيارت مدينه منوّره ترك مي كنند، سپس جهت انجام فريضه حج از مسجد شجره به احرام عمره تمتع مُحرم مي شوند. وي سرانجام سفرنامه را با گزارش سفر به عراق و زيارت عتبات عاليات به پايان مي رساند.نسخه خطي اين سفرنامه داراي 387 صفحه به قطع جيبي است كه قسمتي از آن به خط مير حامد حسين بوده و تا كنون چاپ نشده و ظاهراً قسمت هايي از نسخه مخطوء مورد هجوم موريانه قرار گرفته است. فتوكپي اين كتاب از كتابخانه ناصريه شهر لكهنوي هندوستان تهيه و در اختيار مركز تحقيقات حج قم قرار گرفت. در جاي جاي اين سفرنامه پراكندگي مطالب، به حاشيه رفتن هاي فراوان، ملاقات دوستان و آشنايان و گزارش مفصل اين ملاقات ها و ... به چشم مي خورد و شايد همين نكات سبب شد تا بعضي از محققان و نويسندگان پس از ملاحظه و مطالعه سفرنامه، از كار كردن بر روي آن سرباز زنند.در اينجا كوشش شده تا گزيده اي از مطالب جالب و جذاب و سودمند سفرنامه جهت استفاده همگان آماده گردد و در فصلنامه ميقات حج، درج شود.
لطفا منتظر باشید ...
