بسم الله الرحمن الرحیم
سلام بر اهل صلح دوستی انسانیت
دانستنی‌ها درباره سیستم تعلیق اتومبیل
بخش اول:
در کاتالوگ‌ها یا دفترچه راهنمای خودروها، در قسمت نوع سیستم تعلیق با نام‌هایی چون: سیستم تعلیق مستقل، مک فرسون، پیچشی، Multilink و ... مواجه می‌شویم، اما متاسفانه اطلاعات عامه مردم، درباره سیستم تعلیق و انواع و اجزای آن در حد بسیار اندکی می‌باشد؛ در حدی که حتی برخی افراد نمی‌دانند سیستم تعلیق یا Suspension به کدام قسمت یا قسمت‌هایی از خودرو اطلاق می‌شود، بنابراین در این مطلب سعی خواهد شد فلسفه وجود این سیستم، اجزا تشکیل دهنده و انواع مختلف آن همراه با مزایا و معایب هر کدام مورد بررسی قرار گیرد.
مراقب خودتون باشید
چیزهایی نصیب ما می‌شود که آن‌ها را باور داریم
MCLAREN SUPER CARS
مسئول انجمن صندلی داغ
جانشین انجمن مکانیک و روباتیک
چیزهایی نصیب ما می‌شود که آن‌ها را باور داریم.
ای کاش یاد بگیریم، که زیر بارهای خمشی و پیچشی زندگی نقطه تسلیم را بالا بگیریم و مقاومت شکست را حداکثر کنیم تا چرخ‌دنده‌های زندگیمان از لهیدگی و تداخل در امان باشد.
عمر دست خداست، پراید فقط وسیلس
کل آیتم ها 48
...ادامه از پست قبل
دو تیوپه Foam Cell :
در این نوع به جای این که اجازه داده شود گاز نیتروژن در تماس با سیال هیدرولیکی (روغن) قرار گیرد، سلول‌هایی از نیتروژن اشباع شده به کار می‌رود، این نوع نیز همانند نوع گازی، از ایجاد کف هوا و روغن جلوگیری می‌نماید، اما در صورتی که در دماهای بسیار بالا قرار گیرد (کارکرد در جاده‌های با دست‌انداز بسیار زیاد در مدت زیاد) پس از سرد شدن دیگر کیفیت اولیه خود را باز نخواهد یافت.
یکی از اشکالات کمک‌های دو تیوپه، نداشتن قابلیت نصب شدن به صورت زاویه‌دار و یا سر و ته می‌باشد، این امر باعث می‌شود، در مواردی که سازنده با کمبود جا مواجه است امکان استفاده از این نوع کمک را نداشته باشد.
دیگر اشکال کمک‌های دو تیوپه نیز دفع نشدن کافی گرما به خارج می‌باشد، چرا که تیوپ ذخیره مانعی بر سر خروج گرمای تولیدی در پیستون بوده و گرما نیز باعث کاهش ویسکوزیته روغن می‌گردد، که این امر کارآیی کمک‌فنر را کاهش می‌دهد (این مشکل در نوع گازی کمتر به وجود می‌آید).
کمک‌های دو تیوپه در اکثر خودروهای سواری، وانت‌ها، SUV ها و کامیون‌های سبک به کار می‌رود.
ادامه دارد...
...ادامه بحث رو پی می‌گیریم:
تک تیوپه:
در این نوع از کمک‌فنر همان‌طور که از نامش پیداست، تیوپ ذخیره وجود ندارد، در درون تیوپ اصلی ۲ پیستون وجود دارد؛ پیستون متحرک و پیستون جدا کننده (معلق)، پیستون متحرک که به میله کمک‌فنر متصل است دقیقاً مشابه انواع دو تیوپه عمل می‌نماید، اختلاف اصلی اینجاست که در این نوع از سوپاپ فشردگی خبری نیست و به جای آن یک پیستون جدا کننده، محفظه حاوی روغن را از محفظه گاز جدا می‌نماید، محفظه زیرین حاوی گاز با فشار ۳۶۰ psi می‌باشد.
در حین کارکرد در سیکل بازشدن، هنگامی که فشاری بر پیستون متحرک وارد نشود بر اثر فشار نیتروژن زیرین، بالا آمده و فضای خالی را پر می‌نماید، در سیکل فشرده شدن نیز تحت فشار، پیستون پایین می‌رود تا کمک تا انتها فشرده شود.
این نوع کمک‌فنر قابلیت نصب در تمامی حالت‌ها را داراست، همچنین به دلیل فشار بالای نیتروژن، بر خلاف دیگر انواع کمک‌فنر قابلیت ساپورت مقدار کمی از وزن خودرو را نیز دارد. در این نوع به دلیل نبود تیوپ ذخیره مشکل دفع حرارت تولیدی نیز وجود ندارد، در صورت بروز گرما نیز نه تنها کارآیی آن کاهش نمی‌یابد بلکه در پی افزایش فشار نیتروژن (در اثر گرما) بهبود نیز می‌یابد، همچنین به دلیل نبود تماس بین روغن و گاز یا هوا مشکل تشکیل کف نیز وجود ندارد.
اما عیب این نوع کمک‌فنر آسیب‌پذیری آن است، چرا که به دلیل نبود تیوپ ذخیره، در صورت برخورد شیئی خارجی با پوسته کمک و ایجاد فرورفتگی، پیستون از حرکت باز می‌ماند. این نوع کمک فنر در بسیاری از خودروهای سواری، وانت‌ها، SUV ها و کامیون‌های سبک استفاده می‌شود، اما قیمت بالاتری نسبت به انواع تک تیوپه دارد.
ادامه در پست بعد...
با مخزن بیرونی:
این نوع که بهترین نوع کمک‌فنر محسوب می‌شود، برای کارهای برجسته‌ای چون مسابقات اتومبیل‌رانی و موتورسیکلت‌رانی به کار می‌رود و قیمت بالایی نیز دارد. در این نوع، از یک کمک‌فنر تک تیوپه سبک و کوچک استفاده می‌شود که به وسیله یک لوله به مخزنی که در قسمتی جدای از کمک‌فنر واقع شده و حاوی سیال و گاز می‌باشد، وصل می‌شود، درون مخزن یک پیستون جداکننده و یک سوپاپ فشردگی قرار دارد، از این رو می‌توان این نوع را ترکیبی از دو نوع قبلی یعنی دو تیوپه و تک تیوپه دانست.
اشغال فضای کمتر در پشت چرخ، به دلیل پرتابل بودن مخزن دوم (در برخی موارد به تیوپ اصلی چسبانده شده، اما در اکثر موارد جدا می‌باشد)، خنک شدن بهتر و قابل تنظیم بودن، از مزایای این نوع کمک‌فنرها محسوب می‌شود.
چند نکته :
1) مهندسین خودرو برای به دست آوردن کاراکترهایی چون بالانس، تعادل و پایداری خودرو در شرایط مختلف، میزان باز شدن دیسک‌های پیستون و سوپاپ فشردگی را به نسبت نوع خودرو، وزن آن و شرایط کارکرد، تنظیم می‌نمایند. این میزان باز شدن را Valving Value می‌نامند و با تغییر فنر موجود در پیستون و سوپاپ فشردگی قابل تغییر می‌باشد، از این رو در صورتی که قصد خرید کمک‌فنری غیر از نوع استاندارد خودرویتان دارید، حتما به مقدار Valving Value کمک‌فنر جدید توجه نمایید تا با قطعه اصلی یکسان باشد.
2) برخی کمک‌فنرها به صورت زاویه‌دار نصب می‌شوند که این امر باعث کاهش تأثیر کمک‌فنر می‌شود، اما در مواردی که با کمبود جا مواجه باشند (چه از نظر کمبود فضا برای قرارگیری در حالت عمودی و چه از نظر ارتفاع باز شدن) کج کردن زاویه کمک، اجتناب‌ناپذیر است. این امر بیشتر در خودروهایی که از فنرهای تخت استفاده می‌کنند دیده می‌شود، جدول زیر میزان کاهش تاثیر کمک در درجه‌های مختلف را نشان می‌دهد.
3) هر چه قطر محفظه و پیستون (Bore size) بیشتر باشد، فشار داخل تیوپ کمتر شده و دما نیز کاهش می‌یابد و تعدیل سیستم را بهبود می‌بخشد، اما در مواردی که با کمبود جا مواجه باشند افزایش قطر امکان‌پذیر نیست.
زمان تعویض:
1) روش قدیمی فشار بر روی گِل‌گیر و توجه به نحوه رفتار کمک‌فنر هنوز یکی از بهترین روش‌ها برای تشخیص خرابی کمک‌فنر است (پس از چند تکان محکم، دست خود را بردارید اگر نوسان خودرو بیش از ۱ تا 1.5 بار ادامه یافت، کمک‌فنر باید تعویض شود.
2) گسیختگی کاسه‌نمد باعث نشتی روغن از کمک‌فنر می‌شود، هر گاه نشتی از کمک فنر دیده شد، زمان تعویض آن است.
3) وجود مشکل در هندلینگ خودرو و انحراف در پیچ‌ها می‌تواند بر اثر خرابی کمک‌فنرها باشد.
4) یک کمک‌فنر خوب، به نسبت خرابی جاده‌هایی که خودروی شما در آن‌ها حرکت می‌کند، باید بین ۱۳۰ تا ۱۶۰ هزار کیلومتر کار کند، اما این را نیز بدانید که شرایط یک کمک‌فنر نو بسیار متفاوت با کمک‌فنری است که به طور مثال ۱۰۰ هزار کیلومتر کارکرد دارد.
5) همیشه کمک‌فنرها را به صورت جفت تعویض نموده و از تعویض تکی آن‌ها خودداری نمایید.
آقای مكلارن دست شما درد نكنه اطلاعات مفیدی بود.لطفا در باره ی سیستم فرمان راك اند پینیون توضیحی بدهید.همچنین اتصالات چند نقطه ای و جناغی را شرح دهید.
آقا مسعود عزیز شرمنده که دیر جواب شما رو دادم، نبودم رفته بودم شهرستان، در مورد فرمایشاتون، چشم ایشالله اگه مطالب جالب و قابل توجهی در مورد مواردی که شما گفتین چیزی به دستم رسید حتما در انجمن قرار می‌دم.
در ضمن دوستان ایشالله بعد از آپلود عکس‌های سری دوم سیستم تعلیق در سایت تبیان، بخش دوم رو هم در ادامه همین بحث پی می‌گیریم، امیدوارم که مفید واقع بشه.
بخش سوم:
در بخش‌های قبلی مهم‌ترین و اصلی‌ترین قسمت‌های سیستم تعلیق یعنی فنر و کمک‌فنر مورد بررسی قرار گرفت، اما برای بررسی انواع سیستم‌های تعلیق که موضوع بخش بعدی این مطلب می‌باشد، آشنایی با دیگر اجزای سیستم، ضروری به نظر می‌رسد. از این رو در این بخش سعی خواهد شد، دیگر قسمت‌های مهم سیستم تعلیق نیز به طور خلاصه مورد بررسی قرار گیرند.
بوش‌ها (Bushes):
بوش‌ها قطعاتی هستند اکثرا از جنس لاستیک طبیعی که برای اتصال بین قطعات متحرک سیستم تعلیق به یک‌دیگر استفاده می‌شوند. هدف استفاده از بوش‌ها حذف سر و صدا (Noise) در حین حرکت، حذف لرزش‌ها و تحمل مقداری از ضربات وارده به جهت خاصیت الاستیکی می‌باشد. بوش‌های لاستیکی مقاومت خوبی در برابر کشش داشته، همچنین در دماهای پایین، بسیار مقاوم می‌باشند.
اما در مکان‌هایی که به دلیل سرعت حرکت، دما بالاست، زود سخت شده و دچار ترکیدگی و شکست می‌شوند، در چنین مواردی بهتر است از بوش‌های ساخته شده از اورتان (Urethane) که مقاومت بیشتری در برابر گرما دارند، استفاده شود، البته این نوع بوش‌ها انعطاف‌پذیری نوع لاستیکی را دارا نبوده و نرمی خودرو و هندلینگ آن را تا حدی تحت تاثیر قرار می‌دهند.
بوش‌ها در مواردی به عنوان محور (Pivot) عمل می‌نمایند، بدین صورت که دو قسمت فلزی به وسیله یک بوش استوانه‌ای، مانند شکل زیر، به یک‌دیگر متصل شده و در نتیجه حرکتی مانند حرکات مفاصل بدن انسان حاصل می‌گردد و حرکت سیستم تعلیق با وجود اتصال به شاسی، با منتقل نمودن کم‌ترین ضربه امکان‌پذیر می‌گردد.
طــَـبـَــق (Control Arm):
قطعه‌ای است فلزی که در دو سر دارای بوش‌های محوری (مانند آرنج یا زانوی انسان عمل می‌کند) می‌باشد که از یک سمت به قطعات متحرک سیستم تعلیق و از سمت دیگر به شاسی خودرو متصل می‌گردد و نقش اتصال شاسی به قطعات سیستم تعلیق را بر عهده دارد.
در برخی موارد طبق‌ها به شکل حرف A می‌باشند یعنی در سمتی که به شاسی متصل می‌شوند دارای دو محور هستند که در این صورت آن‌ها را جناغی (Wish Bone) و یا A-Arm می‌نامند، اما در مواردی که به صورت یک‌پارچه باشند، همان نام طَبَق (Control Arm) به آن‌ها اطلاق می‌گردد.
