تبیان، دستیار زندگی
امام حسین (علیه‏السلام) نیز در روز عاشورا فرمودند: دنیا فریبتان ندهد که بر ضد من قیام کنید. دنیا جایی است که هر کس به او اطمینان و امید داشته باشد، ناامید باز می‏گردد و هر کس در آن طمع کند، زیانکار می‏شود& شیطان بر شما مسلّط شده و خدای عظیم را از یاد شما
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

شرایط تداوم بخشی قیام حسینی
جوادی آملی

لینک های صوت و فیلم را اینجا ببینید

گریه بر امام حسین (علیه‏السلام)

براساس نقلی معروف از حضرت سکینه (علیه‏السلام) بالای بدن مطهّر امام حسین (علیه‏السلام)، ایشان به این اصل کلی سفارش کردند که هر حادثهٴ تلخی پیش آمد کرد، آن را بهانه کنید و برای من اشک بریزید: «أو سمعتم بغریب أو شهید فاندبونى»[1]؛ «هرگاه داستان غریب یا شهیدی را شنیدید، برای مظلومیت من گریه کنید»؛ زیرا اگر امام حسین (علیه‏السلام) به خلافت می‏رسید، دیگر غریب یا شهیدی وجود نداشت.

بنابراین، اصل کلی این است که هر حادثهٴ تلخ و ناگواری را باید بهانه کرد و برای سالار شهیدان اشک ریخت؛ نه آن‏که افراد داغدیده برای تسکین عواطف و احساسات خود آن حضرت (علیه‏السلام) را بهانه کنند و برای التیام زخم خویش اشک بریزند و ندبه نمایند و بین این دو گونه عزا داری فرق وافر است؛ زیرا محصول یکی تعزیت برای حضرت امام حسین (علیه‏السلام) است و نتیجهٴ دیگری تسلیت برای خود؛ هر چند ممکن است بهانه قرار دادن واقعهٴ جانسوز کربلا هم بی‏اثر نباشد.

وجود مبارک سیدالشهداء (علیه‏السلام) فرمودند: «أنا قتیل العبرة»[2]؛ یعنی من که به هدف اِحیای حق و اِمحای باطل کشته شدم، باید عَبَرات داشته باشم؛ به طوری که چشمان علاقه‏مندان به سالار شهیدان پر از اشک شود و آن اشکْ فراوان از شبکهٴ چشم خارج گردد و به صورت انسان عبور کند تا عَبَرات بشود.

این سنّت حسنه، آثار فراوانی دارد، از جمله این که محبت اهل بیت (علیهم‏السلام) در قلب شیعیان حضور پیدا می‏کند؛ آنگاه دوست امامان معصوم (علیهم‏السلام) هرگز فکر و راه و روش آنان را رها نمی‏کند؛ زیرا رهبری جوارح به دست جانحه و دل است و زمامداری قلب را محبت به عهده می‏گیرد و دلِ دوستان حسین بن‏علی (علیه‏السلام) جوارح را به صَوْب صراط مستقیم رهنمود می‏شود.

شرایط تداوم بخشی قیام حسینی

۱/ ترک دنیا

منشأ مبارزهٴ با دین، دوستی دنیاست؛ چنان‏که منشأ یاری دین خدا ترک دنیاست. فرعون با آن‏که می‏دانست حضرت موسی (علیه‏السلام) بر حق است، ولی در برابر او ایستاد؛ ﴿و جحدوا بها واستیقنتها أنفسهم ظلماً و علوّاً﴾[3] و این نبود، جز در اثر محبت به دنیا.

سنّت عترت طاهرین (علیهم‏السلام) خطرها و موانع پیشرفت خود را انسان‏هایی دانستند که محبت دنیا را در دل دارند و فریفتهٴ آن هستند. مرحوم کلینی نقل کرده است: رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «حب الدنیا رأس کلّ خطیئة»[4]. امام صادق (علیه‏السلام) نیز در زیارت اربعین حضرت سید الشهدا (علیه‏السلام) دشمنان و مانعان پیشرفت آن حضرت (علیه‏السلام) را کسانی دانسته‏اند که مغرور دنیا شده بودند؛ «و قد توازر علیه من غرّته الدنیا»[5].

امام حسین (علیه‏السلام) نیز در روز عاشورا فرمودند: دنیا فریبتان ندهد که بر ضد من قیام کنید. دنیا جایی است که هر کس به او اطمینان و امید داشته باشد، ناامید باز می‏گردد و هر کس در آن طمع کند، زیانکار می‏شود& شیطان بر شما مسلّط شده و خدای عظیم را از یاد شما برده است. [6] نیز آن حضرت (علیه‏السلام) در آخرین لحظات عمر شریف خود به امام سجاد (علیه‏السلام) فرمودند: شیطان بر اینان مسلط شده و خدا را از یاد آنان برده است[7].

نتیجه آن که محبت و گرایش به دنیا سبب مبارزه با دین و کوشش در خاموش کردن چراغ هدایت است و ترک دنیا منشأ و شرط یاری دین خداست. ترک دنیا به معنای ترک کار و فعالیت اقتصادی، یا سیاسی یا فرهنگی و مانند آن نیست؛ چنان‏که امامان معصوم (علیهم‏السلام) که ما را از دنیازدگی و سرگرم شدن به آن برحذر می‏دارند، دو مطلب را گوشزد کرده‏اند: یکی کارکردن تا لحظهٴ پایانی عمر کار هر کسی متناسب با شأن و توان اوست و در میان کارها، فعالیت‏های فرهنگی و تعلیم و تعلّم بر دیگر کارها مقدّم است و دیگری قناعت در مصرف. بنابراین، طمع در کار و قناعت در مصرف، الگوی علاقه‏مندان به زندگی دینی است که با ترک دنیازدگی منافاتی ندارد.

۲/ محبت به اهل بیت (علیهم‏السلام)

از اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم‏السلام) روایت شده است: هر کس دوست ما باشد و راه ما را طی کند، با ما و از ما خواهد بود؛ چنان‏که امام صادق (علیه‏السلام) فرمودند: «من أحبّنا فکان معنا»[8] یا دربارهٴ «سلمان» وارد شده: «سلمان منّا أهل البیت»[9].

مقام از اهل بیت شدن به سلمان فارسی (رحمه‏الله) اختصاص ندارد؛ چنان که از امام صادق (علیه‏السلام) دربارهٴ «فضیل بن یسار» نیز همین تعبیر به کار رفته است[10]. نیز این مقام به مردان اختصاص ندارد؛ چنان‏که «فضّه»، خدمتگزار حضرت زهرا (سلام الله علیها) به این درجه نایل آمد و بخشی از آیات سورهٴ «هل اتی» شاهد آن است.

اصل کلی این مطلب را اهل بیت (علیهم‏السلام) به استناد برخی آیات قرآن کریم تبیین فرموده‏اند؛ نظیر آیهٴ ﴿فمن تبعنی فإنّه منّی﴾[11]؛ «هر کس مرا پیروی کند از من است».

محبت به اهل بیت (علیهم‏السلام) بعد از معرفت ولایت آنان و گرایش قلبی به آن ذوات مقدّس، به عالم و عادل شدن است. به یقین، جریان عدالت و وارستگی، وظیفه‏ای مشترک برای عالمان و غیرعالمان است. به همین جهت، سفارش شده است که از آغاز تحصیل، دست به کار تهذیب و اصلاح خود باشید؛ زیرا بعداً این کار بسیار مشکل است؛ چنان‏که فرعون علم و یقین داشت که حضرت موسی (علیه‏السلام) و معجزات او حق است و از سوی خدا، ولی رسالت و اعجاز او را انکار کرد؛ زیرا مهذّب و عادل نبود؛ ﴿قال لقد علمت ما أنزل هؤلاء إلّا رب السموات و الأرض﴾[12].

بنابراین، برخی علم دارند، ولی عدالت ندارند؛ چون دوستدار دنیا هستند. برای رسیدن به محبت اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم‏السلام) و بهره‏مندی از آثار آن، باید خود را به علم و عدالت مزین کنیم و در این راه، خطر محبت به دنیا را دست‏کم نگیریم؛ زیرا این‏که افرادی سال‏ها آیات خدا و سخنان معصومان (علیهم‏السلام) را می‏شنوند و فرا می‏گیرند، ولی گناه می‏کنند، نشان از این دارد که محبت دنیا آنقدر خطرناک است که با هیچ یک از این آیات و روایات برطرف نمی‏شود و دل آلوده به چنین ویروسی تطهیر نخواهد شد.

نکتهٴ فاخری که نباید از آن غفلت نمود این است که دل، خواهان تعلّق به محبوب است؛ اگر آن محبوب گزنده باشد، محبّت آن سوزنده است و اگر آن محبوب روح و ریحان ملکوتی باشد، محبّت آن پرورنده و نشاط آور است؛ یعنی جلال محبوب به محبت اثر می‏کند و اثر جلالت‏مند محبّت، دل محبّ را جلیل، می‏سازد و قلب جلیل همچون قدوهٴ اَجِلّه و اُسوه جلالت‏مداران، یعنی حضرت خلیل الرحمن از هرگزندی در امان است.


 * لینک فیلم های مرتبط

1.بررسی آسیب شناسانه عمل قمه زنی

2.نماهنگی بسیار زیبا و شاعرانه درباره کاروان و یاران اباعبدالله.به مدت 06:13

3.دیدار با اهل بیت

لینک های صوتی مرتبط

1.شعرخوانی زیبای حمیدرضا برقعی درباره حادثه کربلا درحضور رهبر فرزانه انقلاب(4:02)

2.روضه خواني مرحوم كوثري درباره كاروان كربلا در محضر امام خميني

3.روضه خوانی و سینه زنی به مناسبت شهادت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) با صدای علی کربلای به زبان عربی (08:18)


تنظیم برای تبیان حسن رضایی گروه حوزه علمیه

منبع سایت اسرا

پاورقی

[۱] ـ مستدرک الوسائل، ج ۱۷، ص ۲۶/

[2] ـ بحارالأنوار، ج ۴۴، ص ۲۸۰/

[3] ـ سورهٴ نمل، آیهٴ ۱۴/

[4] ـ نهج‏الفصاحه، ج ۱، ص ۳۴۵/

[5] ـ مفایتح الجنان.

[6] ـ بحارالأنوار، ج ۴۵، ص ۵/

[7] ـ کلمات الإمام الحسین (علیه‏السلام)، ص ۴۸۵/

[8] ـ بحارالأنوار، ج ۸، ص ۱۴۸/

[9] ـ بحارالأنوار، ج ۱۰، ص ۱۲۳/

[10] ـ جامع الرواة، ج ۲، ص ۱۱/

[11] ـ سورهٴ ابراهیم، آیهٴ ۳۶/

[12] ـ سورهٴ اسراء، آیهٴ ۱۰۲/