قهرمان گمنام

علی خانزاده قهرمان گمنام عملیات امام مهدی (عج) است که باهدف عقب راندن دشمن از شهر و منطقه سوسنگرد انجام شد.

پرویز شریف از رزمندگان دوران دفاع مقدس و مدافعان سوسنگرد در رابطه با شجاعت و مسئولیت پذیری یکی از هم رزمانش می گوید: اواخر اسفندماه سال 59 عملیات «امام مهدی (عج)» طراحی شد. این عملیات از یک ویژگی خاص برخوردار بود چراکه نخستین عملیات نیروهای ایرانی محسوب می شد که باید بیرون از شهر و در بیابان پس از نفوذ به مواضع دشمن انجام می شد. منطقه عملیاتی ما غرب سوسنگرد در یک محیط باز بود.

شناسایی و پاک سازی محورهای مین گذاری شده بر عهده ما بود. یکی از رزمندگان ارتشی که در آن زمان به عنوان نیروی مردمی در جنگ حضور داشت «علی خانزاده» نام داشت که از قد و قواره ای درشت برخوردار بود و اسم مستعارش را «علی شیر» گذاشته بودیم. او از ارتش به گروه ما که «اخلاص» نام داشت پیوسته بود. عمده نیروهای گروهمان را نیروهای جهاد سازندگی سبزوار و خراسان تشکیل داده بودند. فرمانده این گروه بر عهده شهید محمد فاضل بود که با شهادتش من فرماندهی گروه را بر عهده داشتم.

برای اجرای دقیق عملیات حدود یک ماه کار اطلاعاتی، شناسایی و عملیاتی انجام دادیم تا اینکه سه چهار روز مانده به روز عملیات علی مریضی دشواری گرفت و عملیات چندین بار به تعویق افتاد تا اینکه در ایامی که علی در بیمارستان بستری شده بود آقای شمخانی به مقر ما آمد و قرار شد که نیمه شب عملیات آغاز شود.

پس از اقامه نماز مغرب و عشاء برای عیادت از علی به بیمارستان سوسنگرد رفتم. در پایان هنگام خداحافظی به علی گفتم که قرار است امشب عملیات انجام شود. او در حالی که رنگ صورتش زرد بود و لباس بیمارستان به تن داشت و «سرم» در دستش بود از تخت برخاست و لباس رزمش را پوشید. یکی از دانشجویان پزشکی با او مخالفت کرد؛ اما علی به او محل نگذاشت. به مقر آمد و اسلحه و نارنجک را برداشت و ساعت حدود دو بامداد به راه افتادیم. درراه شعارهای انقلابی می دادیم اما پیش از آنکه به نخل ها برسیم ساکت ماندیم که رمز عملیات که «الله اکبر» بود اعلام شود.

ازآنجایی که کار شناسایی و پاک سازی میدان مین در جناح راست عمل کننده را من و علی انجام داده بودیم می دانستیم که در نزدیکی خاک ریز دشمن چند مین هنوز خنثی نشده وجود دارد. اگر همه مین ها را خنثی می کردیم احتمال داشت که عراقی ها متوجه شوند و معبر لو برود.

دستور بود که در شب عملیات فرمانده که من بودم در وسط ستون قرار بگیرم. برای همین تا قبل از رسیدن به میدان مین، در وسط ستون حرکت کردم اما پس از آن در نوک ستون قرار گرفتم. نفر بعد از من بیسیم چی ام بود و سومین نفر نیز علی خانزاده قرار داشت. سه نفری به معبر رفتیم تا اینکه به مین های خنثی نشده رسیدیم. مدل مین ها جهنده بود و باسیم های نازکی به عنوان تله کارگزاری شده بودند. چون کاملاً معبر را شناسایی کرده بودیم ابتدا من از مین ها عبور کردم سپس بی سیم چی پشت سرم آمد اما به یک باره صدای انفجاری به هوا برخاست. علی خانزاده به روی مین رفته بود و از نیمه بدن به شدت مجروح شده بود. باید بر احساسمان غلبه می کردیم برای همین فرصت نبود که پیش او بروم اما با چشمانم می دیدم که بسیار آرام به ما نگاه می کند و پس از چند دقیقه به شهادت رسید. اگر آنجا می ماندیم عراقی ها ما را زیر رگبار می گرفتند برای همین به مواضع دشمن حمله کردیم و توانستیم آن محور را بازکنیم.

علی خانزاده یکی از گمنام های عملیات امام مهدی بود که در سوسنگرد به شهادت رسید.

درباره عملیات امام مهدی (عج)

پس ازآنکه فرماندهان ایرانی دریافتند که با جنگ های کلاسیک و شیوه های شناخته شده نمی توان کاری را از پیش برد، طرح عملیات چریکی و غیر کلاسیک را به اجرا گذاشتند.
نخستین گام در این راستا، در 26 اسفندماه 1359 و پس از دو ماه از آخرین تهاجم ناموفق ایران به قوای عراق برداشته شد.
بر اساس طرحی به نام «امام مهدی (عج)» که توسط شهید حسن باقری طراحی شده بود مقرر شد تا برادران سپاه بااستعداد 200 حمله ور و با سلاح های معمولی و آر  پی - جی، از چهار محور به نیروهای عراقی در غرب سوسنگرد حمله کنند.
حمله در ساعت 7 و 30 دقیقه صبح آغاز شد. دشمن غافلگیر شده و عملیات با سرعت غیرقابل تصوری پیش می رفت.
با انهدام یک گردان تانک و یک گردان مکانیزه دشمن، نیروهای خودی به پیروزی رسیدند؛ اما به علت عدم تجربه کافی نیروها در این گونه عملیات و فقدان نیروی جایگزین برای تثبیت مواضع آزادشده، پس از گذشت یکی دو روز، عراقی ها به مواضع پیشین خود بازگشتند.
بااین وجود، پس از گذشت 6 ماه از جنگ و هجوم همه جانبه ارتش عراق به خاک ایران، نخستین پیروزی روحیه بخش برای رزمندگان ایرانی به دست آمد. در جریان این عملیات محدود تعدادی 168 تن کشته و زخمی و اسیر شدند. همچنین 13 تن از نیروهای عمل کننده سپاه پاسداران به شهادت رسیدند؛ و این چنین سرآغاز عملیات (محدود) غیر کلاسیک جنگ، با موفقیت به اتمام رسید.