احساس سبكی می كردم كه خطر از دوستان گذشت است. البته دشمن فكر نمی كرد كه ما سه نفریم ، بلكه تصور می كرد با عده زیادی مواجه است كه فقط سه نفر آن ها دیده می شوند . ما از زیر یك راه آب ، خود را از شمال جاده سوسنگرد به جنوب جاده رساندیم و همچنان به راهمان به سوی سوسنگرد ادامه دادیم.

چمران تندیسی از عمل

در ضد حمله ارتش عراق در جبهه « دهلاویه » یكی از فرماندهان نیروهای نامنظم به نام سروان « رستمی » كه از بهترین افسران ارتش ایران بود ، بر اثر اصابت تركش خمپاره به سرش ،شهید می شود. بعد از دفع ضد حمله عراق به وسیله رزمندگان ایران، دكتر چمران برای رسیدگی به وضع جبهه به ، « دهلاویه » می رود و در آن جا فرمانده جدید را به نیروهای خط مقدم معرفی می كند دكتر چمران در جلسه ای با حضور فرماندهان، موقعیت منطقه را تشریح می كند و سپس برای نشان دادن منطقه به فرماندة جدید ، همگی رهسپار خطوط مقدم جبهه نبرد می شوند. در ساعت 12 ظهر ، بر اثر اصابت گلوله خمپاره ، آقایان « مقدم » و « حداد » در دَم شهید می شوند و تركش خمپاره ای به پشت سر دكتر چمران اصابت می كند و او بر زمین می افتد. محافظ چمران كه بر اثر اصابت تركش ، جراحاتی سطحی برداشته است ، او را به بیمارستان سوسنگرد می رساند و پس از مداوای اولیه ، راهی اهواز می شوند. اما در یك كیلومتری اهواز ، دكتر مصطفی چمران بر اثر خونریزی شدید ، به شهادت می رسد.

امام خمینی

... او جنگجویی پرهیزكار و معلمی متعهد بود كه كشور اسلامی ما به او و امثال او احتیاج مبرم داشت. هنر آن است كه بی هیاهو های سیاسی و خودنمایی های شیطانی ، برای خدا به جهاد برخیزد و خود را فدای هدف كند نه هوی ، و این هنرِ مردانِ خداست. او در پیشگاه خدای بزرگ با آبرو رفت . روانش شاد و یادش گرامی...

چمران عبور كرد

از خاكریز نور

پای پیاده رفت

تا سنگر حضور

آن روز یك چمن

گل ناپدید شد

از باغبان بپرس

چمران شهید شد

سروده پدرام پاک آیین

پیكر سردار دفاع مقدس ، دكتر مصطفی چمران ، در میان انبوه جمعیت عزادار تشییع شد و در بهشت زهرا ، كنار دیگر شهدای جنگ ، به خاك سپرده شد.

برگی از دفتر یادداشت روزانه شهید چمران

... برای یك لحظه احساس كردم كه اگر چنگال محاصره آن ها (دشمن)،دوستان ما را در بر بگیرد، همه شهید خواهند شد و یكباره فكری به نظرم رسید كه جنبه انتحاری داشت ؛ ولی سلامت دوستانم را كم و بیش تضمین می كرد. فوراً تصمیمی سخت گرفتم و راه خود را 180 درجه تغییر دادم و به سرعت به سوی سوسنگرد حركت كردم. « اكبر چهرقانی » محافظ خاص من نیز همراه آمد و « اسد الله عسگری » راننده من نیز پس از چند لحظه به ما ملحق شد. ما سه نفر شتابان به سوی سوسنگرد می تاختیم و دوستان ما همچنان به سمت شرق می رفتند. دشمن، ما سه نفر را می دید كه به سوی سوسنگرد می رویم. تمام توجه عراقی ها به ما جلب شد و از دوستان دیگر غافل شدند. این، همان چیزی بود كه نیت كرده بودم.

احساس سبكی می كردم كه خطر از دوستان گذشت است. البته دشمن فكر نمی كرد كه ما سه نفریم ، بلكه تصور می كرد با عده زیادی مواجه است كه فقط سه نفر آن ها دیده می شوند . ما از زیر یك راه آب ، خود را از شمال جاده سوسنگرد به جنوب جاده رساندیم و همچنان به راهمان به سوی سوسنگرد ادامه دادیم. كمی كه جلوتر رفتیم ، احساس كردم وضع خیلی وخیم است. در دشت ،گروهی از عراقی ها از دو طرف مارا محاصره كرده بودند و ادامه نبرد در آن محل به صلاح نبود. با یک حركت سریع خود را به طرف دیگر یك تپه خالی انداختم و آنرا سنگر كردم. عراقی ها را از دو طرف به گلوله بستم و آن ها شروع به عقب نشینی كردند...

در پایان این درگیری ،دكتر مصطفی چمران از ناحیه پای چپ مجروح شد.

زندگینامه شهید مصطفی چمران

« مصطفی چمران » ، در سال 1311 در تهران متولد شد و دوران دبیرستان و متوسطه را در این شهر گذراند. در دانشكده فنی ، رشته الكترونیك را با كسب رتبه اول به پایان رساند . سپس برای ادامه تحصیل به آمریكا رفت و در آن جا، دانشنامه دكترای خود را به مطالعات مذهبی و همچنین آموختن علوم روز اختصاص داد، ولی از مبارزه هم غافل نبود. او ازسن 15 سالگی كه در دبیرستان مشغول به تحصیل بود، به عضویت انجمن اسلامی دانشجویان در آمد. بعد از واقعه 15 خرداد 1342 ، راه نجات كشور را فقط در مبارزه مسلحانه می دید. به همین دلیل ،به همراه بعضی از همفكرانش به مصر رفت و در آنجا دو سال تعلیم جنگ های چریكی دید. دكتر چمران كه از قبل با امام موسی صدر آشنایی داشت ، 1970 با خانواده اش وارد لبنان شد و مدتی در آن دیار زندگی كرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران ، چمران به عنوان یكی از یاران انقلاب ، وارد ایران شد و بلافاصله بعد از تشكیل دولت موقت ، به عنوان معاون نخست وزیر تعیین شد و پس از آن ، مسوولیت وزارت دفاع را بر عهده گرفت. در انتخابات مجلس شورای اسلامی ،مردم تهران او را به عنوان نماینده خود انتخاب كردند. از طرف امام خمینی نیز به نمایندگی ایشان، در شورای عالی دفاع منصوب شد.

آخرین دست نوشته شهید دكتر مصطفی چمران

در این لحظه های آخر عمر آبروی مرا حفظ كنید. شما سال های دراز به من خدمت كردید. ای پاهای من ، سریع و توانا باشید. ای دست های من ،قوی و دقیق باشید. ای چشمان من ، تیز بین و هوشیار باشید. ای قلب من ، آخرین لحظه ها را تحمل كن ... تا چند لحظه دیگر با قدرت و اراده ، صبور و توانا باش. به شما قول می دهم كه پس ازچند لحظه همه شما در استراحتی عمیق و ابدی ، آرامش خود را برای همیشه بیابید و تلافی این عمر خسته كننده و این لحظه های سنگین و سخت را دریافت كنید. من ، چند لحظه بعد به شما آرامش می دهم. آرامش ابدی . دیگر شما را زحمت نخواهم داد . دیگر فشار عالم و شكنجه روزگار، بر شما تحمیل نخواهم كرد. دیگر به شما بی خوابی نخواهم داد ، و شما از خستگی فریاد نخواهید زد. از بی غذایی ، از گرما و سرما شكایت نخواهید كرد. آرام و آسوده برای همیشه در بستر گرم خاك خواهید خفت. اما این لحظه های حساس ، لحظه های وداع با زندگی و عالم ، لحظه ها ی لقای پروردگار ، باید زیبا باشد!